ساعت انفجار
یك روانپزشك اظهار داشت: تربیت فرزند یكی از وظایف دشوار والدین بوده كه این مهم نیازمند فراگیری دانش و مهارت و لازمه آن صبر و بردباری است. دكتر امیر رضا چمنی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: والدین در مسیر پرورش فرزند با مشكلات هیجانی و رفتاری كودكان مواجه هستند كه یكی از مشكلات شایع پرخاشگری كودكان است.
وی درخصوص متفاوت بودن علل پرخاشگری در كودكان گفت: یكی از علل مهم پرخاشگری مربوط به روند رشد طبیعی كودك می‌باشد. به عبارتی؛ در مقطع دوره نوپایی كه در سنین 2 تا 3 سالگی است كودك نیاز به استقلال طلبی دارد و امكان دارد بعضی از رفتارهای كودك به صورت لجبازی ظاهر شود.
معمولا در این دوره رفتارهای منفی كودك بیشتر می‌شود و قبل از بله گفتن، نه گفتن را یاد می‌گیرد و اگر این رفتار طبیعی درست مدیریت نشود به پرخاشگری منجر می‌شود.
دكتر چمنی افزود: گاهی پرخاشگری كودك به منظور جلب توجه اوست. در بعضی موارد پرخاشگری به دلیل تقلید و الگوبرداری از همسالان، پدر، مادر و برنامه‌های تلویزیونی بوده و از سوی دیگرعلل پرخاشگری، خستگی، بی‌خوابی و گرسنگی است.
وی، همچنین پرخاشگری در دوره نوجوانی را به دلیل هویت طلبی آنها دانست و افزود: در این دوره نوجوان در جستجوی استقلال فكری و روانی است و نگاهش به زندگی تغییر می‌كند و ممكن است برخلاف میل خانواده رفتارهایی به مانند پوشش لباس، فرم آرایش مو و غیره انجام دهد.
دكتر چمنی پرخاشگری در نوجوانی را در بعضی مواقع ناشی از اختلالات روحی و روانی نوجوانان دانست و گفت: كم توجهی، پرتحركی، حواس پرتی و لجبازی، انجام رفتارهای پرخطر از علائم این اختلالات است.
گاهی دستورات بسیار سخت و فراتر از سن كودك است. در واقع انتظارات غیرواقع بینانه و دستورات مبهم و در زمان غیر مناسب باعث تشدید لجبازی كودك می‌شود.
وی، دومین اختلال را اضطراب و افسردگی دانست و گفت: نوجوانان در این حالت بهانه‌گیر، عصبانی و تحریك پذیر هستند. وی با بیان این كه سومین اختلال، لجبازی و ناسازگاری كودكان یا اختلال سلوك نامیده می‌شود، افزود: در این اختلال نوجوان به حقوق دیگران تجاوز كرده و با والدین مشاجره شدید دارد كه گاه والدین در شكل‌گیری و تثبیت این رفتارها نقش بسزایی دارند.
دكتر چمنی درباره خطاهای والدین به ایسنا گفت: یكی از این خطاها دادن پاداش‌های اتفاقی به رفتار بد كودكان است. این پاداش ممكن است به صورت یك لبخند و یا دادن اسباب‌بازی به كودك برای رفع مشكلات باشد.
وی ادامه داد: دومین خطای والدین باج دان به كودك برای رسیدن به خواسته‌های غیرمنطقی‌اش است و این به خاطر نداشتن حوصله و یا قاطعیت والدین در آرام كردن كودك به وسیله والدین است.
این روانپزشك آخرین خطا را نوع دستور دادن و امر و نهی كردن به كودكان نام برد و افزود: اگر دستورات والدین زیاد باشد احتمال سرپیچی و لجبازی بیشتر است.
یكی از دلایل لجبازی كودك پیام‌های غیركلامی متضادی است كه اطرافیان درباره یك رفتار انجام می‌دهند.
گاهی دستورات بسیار سخت و فراتر از سن كودك است. در واقع انتظارات غیرواقع بینانه باعث تشدید لجبازی كودك می‌شود. همچنین برخی از دستورات مبهم و در زمان غیرمناسب صورت می‌گیرد.
این متخصص اعصاب و روان یادآور شد: یكی از دلایل لجبازی كودك پیام‌های غیركلامی متضادی است كه اطرافیان درباره یك رفتار انجام می‌دهند. مثلا هنگامی كه كودك ناسزا می‌گوید، مادر اخم می‌كند، پدر لبخند می‌زند و مادر بزرگ سكوت می‌كند.
این روانپزشك در پایان عامل دیگر را تنبیه‌های غیرموثر والدین دانست و گفت: وقتی كودك احساس می‌كند تهدیدها جدی و عملی نیست به لجبازی ادامه می‌دهد.
منبع: مرکز خدمات مشاوره ای صنعت نفت
مقالات مرتبط
