تبیان، دستیار زندگی
با توجه به افزایش تعداد مرگ ناگهانی در ورزشكاران حرفه‌ای این سوال به ذهن می‌رسد كه چگونه فعالیت بدنی كه همواره...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

علت مرگ ناگهانی ورزشكاران چیست؟

مرگ

با توجه به افزایش تعداد مرگ ناگهانی در ورزشكاران حرفه‌ای این سوال به ذهن می‌رسد كه چگونه فعالیت بدنی كه همواره عاملی برای سلامتی معرفی شده، منجر به مرگ می‌شود. تحقیقات افزایش برخی فاكتورهای خطر، ایجاد كننده‌ سكته‌ قلبی را در ورزشكارانی كه سخت تمرین می‌كنند مشاهده كرده‌اند و این خود می‌تواند یك زنگ خطر باشد.

به نقل از ایسنا، سمانه خلیق‌فر كارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش در پایان نامه تحصیلی خود آورده است: گاه ورزش و فعالیت بدنی می‌تواند منجر به مرگ ناگهانی شود، هر چند مرگ ناگهانی در ورزشكاران هنگام فعالیت بدنی پدیده‌ای نادر است اما با توجه به مشهور بودن و محبوبیت ورزشكاران بین اقشار مختلف جامعه از بعد تبلیغاتی وسیعی برخوردار است. مرگ یك جوان محبوب از جمع ورزشكاران كه به عنوان سالم ترین قشر جامعه شناخته می‌شوند، آن هم هنگام مسابقه‌ ورزشی مهم، توجه و تاسف بسیاری را به خود جلب می‌كند.

نخستین مرگ ناگهانی ثبت شده مربوط به یك ورزشكار رشته‌ ماراتن در سال 490 قبل از میلاد است. در سال 1993 هم یك بازیكن رشته بیسبال در 56 سالگی بر اثر سكته‌ قلبی درگذشت. در حالی كه بیشتر موارد مرگ ناگهانی در سنین زیر 30 سالگی اتفاق می‌افتد. با توجه به اینكه به نظر می‌رسد افرادی كه میزان آ‌مادگی قلبی بالاتری دارند باید آسیب‌ها و بیماری‌های قلبی كمتری داشته باشند، حال این سوال به ذهن می‌رسد كه چرا ورزشكاران دچار ایست قلبی می‌شوند؟

فوئه

NT-proBNP، عاملی است كه از قلب ترشح و در افراد مبتلا به نارسایی قلبی مقدار آن افزایش می‌یابد. NT-proBNP در پاسخ به اضافه بار، مشكلات قلبی، كشش میوسیت‌ها و... ترشح شده و چگونگی كاركرد قلبی را مشخص می‌كند. این فاكتورها هنگام اختلال در عملكرد قلبی به صورت پایدار و ناپایدار از بطن چپ به سرم خون ترشح می‌شود. عدم تعادل در این نورهورمون در طولانی مدت باعث افزایش تصلب بافت بطن چپ، اتصاع بطنی آریتمی، كم خونی، بیماری قلبی، كلیوی، ریوی و.... می‌شود. همچنین، CK-MB و CTnT از قلب ترشح شده و وقتی فرد دچار آنفاكتوس شده و یا نزدیك به شرایط سكته است این آنزیم افزایش می‌یابد.

در ادامه تحقیق آمده است: به نظر می‌رسد ورزشكارانی كه در اواسط فصل تمرین بوده و یا در فصل مسابقه قرار دارند حجم بار كاری بالایی را تحمل می‌كنند و غلظت شاخص‌های ذكر شده در آنها افزایش می یابد. تحقیقات صورت گرفته افزایش این شاخص‌های خطر را روی دوندگان ماراتن و سه‌گانه با تناقض، نشان داده كه حتی این افزایش تا سه ساعت بعد از اتمام فعالیت ورزشی هم وجود دارد كه می‌تواند نگران كننده باشد و احتمال بروز سكته را افزایش می ‌دهد.

قایقرانان تیم ملی سه نوبت در روز و با شدت 75 تا 80 درصد ضربان قلب بیشینه به مدت یك ساعت پارو می‌زنند و براساس این فشار و مدت زمان تمرین این احتمال وجود دارد كه دچار اختلال در عملكرد قلبی شوند. در پرسش نامه‌های اولیه هم بعضی ورزشكاران از كم خونی، تنگی نفس، دردهای عضلانی دستی شكایت كرده‌اند.

مرگ

در این تحقیق در سه نوبت قبل از تمرین، بلافاصله بعد از فعالیت و سه ساعت بعد از اتمام فعالیت از قایقرانان مرد تیم ملی حاضر در اردو نمونه‌ی خونی گرفته شد. میزان NT-proBNP در این ورزشكاران از میزان پایه افزایش یافت و تا 3 ساعت بعد این میزان همچنان بالا باقی مانده بود و با یك سرعت كم افزایش می‌یافت. اما، میزان CTnT هیچ تغییری نكرد.

از طرفی، مقدار NT-proBNP كمتر از 880 كیلوگرم در میلی‌متر برای مردان كمتر از 50 سال طبیعی است اما، این مقدار در چند تن از قایقرانان تیم ملی بالاتر از حد طبیعی بود كه می‌تواند یك زنگ خطر برای بروز مشكلات قلبی در این افراد باشد اما چون از لحاظ آماری باید این افراد را كنار بگذاریم نتایج كلی، اختلال قلبی را در قایقرانان مرد تیم ملی نشان نداد.

افزایش دو آنزیم باعث می‌شود فرد دچار سكته و مرگ شود و اگر شرایط تمرین درست نبوده و فشار تمرین بیش از حد باشد این آنزیم‌ها افزایش می‌یابند. محققان بعد از آنكه جسد فوتبالیست‌های مردی را كه دچار مرگ ناگهانی شده‌اند را كالبد شكافی كردند متوجه شدند كه این آنزیم‌ها در آنها افزایش یافته است.

در ادامه این كار تحقیقی آمده است: در ورزش‌هایی چون قایقرانی كه شرایط سنجیدن عملكرد قلبی ورزشكاران در شرایط تمرینی وجود ندارد، مربیان می‌توانند برای بررسی اینكه آیا تمرینات آنها قلب ورزشكاران‌شان را تهدید می‌كند با گرفتن نمونه از این فاكتور استفاده كنند و به این ترتیب مانع از ابتلا آنها به بیماری‌های قلبی شوند.