تربیت و رشوه های بی تاثیر !
10 اشتباه رایج در تربیت كودكان
آیا كودك شما به حرفتان گوش نمی‌دهد؟ آیا فرزندتان از قوانین و حد و مرزی كه تعیین كرده‌اید ، سرپیچی می‌كند. شما برای تغییر دادن این وضعیت چه خواهید كرد؟ به‌كارگیری عكس‌العمل‌های بی‌تاثیر در میان والدین بسیار شایع است. این عكس‌العمل‌ها گاهی برعكس عمل می‌كنند و حتی باعث تحریك كودك در شروع مبارزه برای جلب توجه بیشتر خواهند شد.
بی‌تاثیر بودن روش‌های به كار گرفته شده در شناخت اولین قدم در راه بهبود ، بسیار حائز اهمیت است. به همین علت اشتباهات والدین در رفتار با فرزندشان را مورد بررسی قرار می‌دهیم.در این مقاله به 10 اشتباه رایج تربیتی كه والدین آنها را به كارمی‌بندند اشاره كرده‌ایم.
سرزنش:
شما فرزند خود را بابت رفتارش سرزنش می‌كنید. مثلا : « تو كه هنوز اتاقت را مرتب نكرده‌ای!» آیا فرزند شما بعد از شنیدن چنین سرزنش‌هایی ، رفتار خود را تغییر داده است؟ شما دقیقا همان كاری را به كودك خود می‌گویید كه در آن لحظه انجام می‌دهد ، در صورتی كه فرزند شما كاملا به عمل خود واقف است.
آگاهی از نامناسب بودن رفتار كودك، معمولا هیچ سودی ندارد. از نظر كودك ، این سرزنش‌ها صرفا عیب‌جویی از سوی شماست. كودك می‌اندیشد: « او مرا دوست ندارد. پس باید برای جلب توجه او بجنگم.» بخصوص اگر سرزنش‌های شما با ابراز جمله‌های تحقیرآمیز همراه باشد، این احساس در كودك تان قوی‌تر خواهد بود.
هر ضربه‌ای كه به فرزندتان وارد كنید ، ضربه‌ای به ارتباط شما و فرزندتان وارد خواهد آمد.
تنبیه بدنی:
آیا شما هم تا به حال اختیار خود را از دست داده‌اید؟ آیا تا به حال اثر دست خود را روی صورت یا بدن فرزند خود دیده‌اید؟ آیا تا به حال فرزندتان را حسابی كتك زده‌اید؟ تقریبا همه ما حداقل یك بار، دانسته یا ندانسته، كودك خود را به گونه‌ای تنبیه بدنی كرده‌ایم. درك چگونگی اثر تنبیه بدنی روی كودكان، بسیار آسان است. كودكانی كه مرتب از والدین خود كتك می‌خورند، بعد از مدتی حساسیت‌شان در برابر درد كاسته می‌شود.
كودكانی كه كتك می‌خورند ، همانند دیگر رفتارهای خصمانه والدین ، اغلب حس انتقامجویی در آنان قوی می‌شود. در ضمن نباید فراموش كرد كه كودكان هر آنچه از ما می‌آموزند ، به فرزندان خود منتقل می‌كنند. هر ضربه‌ای كه به فرزندتان وارد كنید ، ضربه‌ای به ارتباط شما و فرزندتان وارد خواهد آمد. تنبیه بدنی تحقیرآمیز و به‌كارگیری آن در راه تربیت كودكان، كاملا نامناسب است.
نادیده گرفتن رفتارهای مطلوب:
بعضی از كودكان مشكلات رفتاری زیادی دارند ، زیرا والدین شان بسیار كم به رفتارهای خوب آنان توجه می‌كنند و آنان را مورد تشویق قرار می دهند ، ولی هر بار كار اشتباهی از آنان سرمی‌زند، بشدت مورد مواخذه قرار می‌گیرند. اگر رفتار شایسته كودك مورد بی‌توجهی و بی‌مهری قرار گیرد، در آینده رفتارهای پسندیده كمتر از او سر می‌زند. اگر بر اثر بی‌توجهی رفتار خوبی از بین رفت، اصلا تعجب نكنید. یك اصل مهم در تربیت صحیح كودك تشویق و توجه به رفتارهایی است كه دوست دارید در آینده بیشتر شاهد آن باشید.
ترور شخصیت:
هنگامی كه والدین روی فرزندان خود اسم می‌گذارند و آنان را با همان اسامی صدا می‌زنند ، ممكن است مشكلات عاطفی و رفتاری در كودكان ایجاد كنند. كودكان نسبت به این مساله خیلی حساس هستند ، مثلا هنگامی كه والدین شان آنان را احمق ، كودن ، گیج ، خرفت ، خنگ ، مزاحم و... صدا می‌زنند.
گاهی اوقات والدین از این القاب برای ترور شخصیت كودك استفاده می‌كنند ، ولی ممكن است گه گاه بدون این كه منظور خاصی داشته باشند ، از این القاب استفاده كنند. این لغات ممكن است منعكس‌كننده خشم پدر یا مادر نسبت به كودك باشد ، اما معمولا نه تنها باعث بهبود اوضاع نمی‌شود ، بلكه آن را وخیم‌تر نیز می‌كند.
تسلیم:
والدین تسلیم را می‌توان والدین لوس‌كننده هم نامید. این دسته از والدین هیچ محدودیتی قائل نمی‌شوند و محدودیت‌هایی را كه در نظر می‌گیرند غالبا لغو می‌كنند. فرزندان این گونه والدین بدون داشتن خطوط راهنمایی معین بزرگ می‌شوند. والدین در برابر آنچه كودكان می‌خواهند ، تسلیم می‌شوند. ما اغلب این قبیل كودكان را با صفت لوس توصیف می‌كنیم. كودكانی كه هیچ‌گونه محدودیتی برای آن ها منظور نمی‌شود ، ممكن است در برخورد با دیگران دچار مشكل شوند.
بزرگنمایی:
یك امر عادی و ساده را به صورت مساله‌ای پیچیده در‌می‌آورید و فكر می‌كنید اگر فرزندتان این طور عمل نكند ، آن غذا را نخورد، یا كمی تب داشته باشد ، دیگر دنیا به آخر رسیده است. دائم دست و پایتان می‌لرزد. خودتان تمام كارهای بچه را انجام می‌دهید ، به جزئیات كارش دخالت می‌كنید و دیگر فكر نمی‌كنید بچه باید مستقل بار بیاید.
فرزند انسان موجود عجیب و غریبی است. پدر و مادری كه زیاده از حد از بچه‌ها حمایت می‌كنند ، بیش از حد از آن ها مواظبت می‌كنند و حاضر نیستند بچه‌شان به هیچ قیمتی طعم ناكامی و ناراحتی را بچشد و مرتب مثل یك نوزاد با او رفتار می‌كنند ، فرزندشان برای رویارویی موفقیت‌آمیز با زندگی تجربه كسب نمی‌كند و بزرگ هم كه شد ، حاضر نیست كمترین مسوولیتی به عهده بگیرد.
انتظارات بیش از حد:
داشتن انتظارات منطقی از كودكان بستگی به سن و میزان رشد آنان دارد. والدینی كه از فرزندان خود خواسته‌های زیادی دارند كه بیش از توان آنان است، با مقاومت و حتی گاهی با تنفر كودكان شان مواجه می‌شوند. به عنوان مثال اگر دنبال دردسر می‌گردید ، از كودك 3 ساله‌ای بخواهید بدون كمك گرفتن از دیگران اتاق به هم ریخته‌ای را مرتب كند.
برخوردهای شرطی ممكن است طفل را وادار كند برای به دست آوردن یك هدف آنی، كاری را انجام دهد ، ولی بندرت باعث كوشش مداوم كودك خواهد شد.رشوه های تربیتی بیشتر مواقع بی تاثیر است.
رشوه:
اگر چنین كنی، چنان خواهیم كرد! رشوه‌دادن نیز همانند روش‌های دیگر قطعا با شكست مواجه خواهد شد. روشی كه در آن به وضوح به كودك گفته می‌شود كه اگر كاری را بكند ( یا نكند ) پاداشی دریافت خواهد داشت.
این نوع برخوردهای شرطی ممكن است طفل را وادار كند برای به دست آوردن یك هدف آنی، كاری را انجام دهد ، ولی بندرت باعث كوشش مداوم كودك خواهد شد. حرف‌های ما به او القاء می‌كند به قابلیت او شك داریم. اشكالات اخلاقی زیادی درباره ی پاداش‌هایی كه به صورت رشوه استفاده شوند ، وجود دارد. بسیار مفیدتر و لذتبخش‌تر است كه جایزه را بدون این كه آن را از قبل اعلام كنیم و كاملا بدون انتظار كودك به او بدهیم. جایزه باید نشانگر شخصیت و قدردانی ما باشد.
تهدید:
« اگر یك بار دیگر دوستت را اذیت كنی، یك كتك مفصل می‌خوری.» ، « صد بار بهت گفتم سنگ پرت نكن، اگر یك بار دیگر این كار را تكرار كنی من می‌دانم با تو. دیگر كمربند را می‌آورم.»، «صبر كن تا بابا بیاید خانه.» هنگامی كه كودك بارها تهدیداتی از والدین خود می‌شنود ، ولی بندرت عواقب كار بد خود را می‌بیند ، باید گفت تهدید به تنبیه كردن مبدل به روشی نامناسب و بی‌حاصل برای مهار رفتار كودك می‌شود. گاهی اوقات این تهدیدها حتی به كودكان این جرات و شهامت را می‌دهد تا پدر و مادر خود را در آن محدوده امتحان كند و صبر و تحمل آنان را بسنجد.
مشاجره :
هر كودكی نیاز به امنیت روانی دارد و والدین موظف هستند این نیاز را برای كودك تامین كنند. روش‌هایی از قبیل عیب جویی، لجبازی، سرزنش، داد و فریاد ، بددهنی و مشاجره با كودك موجب می‌شود كودك احساس ناامنی كند و دچار اضطراب شود. به كار بردن این روش‌ها موجب می‌شود احترام متقابل بین شما و فرزندتان از بین برود و والدین اقتدار خود را از دست بدهند.
منبع : بر گرفته از روزنامه جام جم - با تلخیص
مقالات مرتبط :
