سلیاک بعد از 6 ماهگی آشکار میشود
در جدار روده ی کوچک، میلیونها برجستگی انگشت مانند وجود دارد که به آنها "پُرزهای روده" میگوییم و کارشان جذب مواد غذایی است.
در بیماری سلیاک این پُرزها صاف شده و جذب مواد غذایی مختل میشود. در واقع روده کودک به یک نوع پروتئین به نام "گلوتن" که در گندم و جو موجود است، حساسیت شدید نشان میدهد و جدار روده یا همان پرزها، آسیب میبینند.
علائم
برای همین، کودک با ثابت ماندن وزن یا کاهش وزن ، رنگپریدگی و ضعف، اسهال، اتساع شکم و نفخ مواجه میشود.
علائم فوق به صورت تدریجی و پس از دادن غذاهایی مثل نان و بیسکوییت پس از شش ماهگی به کودک بروز پیدا می کنند.
تشخیص
راه تشخیص سلیاک، انجام آزمایش خون است که در این آزمایش، آنتیبادیهایی را که علیه بافت روده هستند، اندازه گیری می کنیم و اگر نتیجه مثبت بود، برای تشخیص قطعی سلیاک، باید با آندوسکوپی، نمونه کوچکی از بافت روده ی کودک بگیریم (بیوپسی) و به پاتولوژی بفرستیم.
در آنجا بر اساس تغییرات و صافشدن پرزهای روده، بیماری را به سه دسته تقسیم میکنیم و بر اساس ردهبندی سلیاک، درمان آغاز میشود.
درمان
به طور معمول، به کودک یک رژیم غذایی بدون گندم می دهند تا بهبود یابد.
بررسی یک مطالعه در تهران
در مرکز طبی کودکان تهران، در حال انجام مطالعهای هستیم تا بچههای مبتلا به سلیاک را که هیچ علامتی ندارند، در سطح شهر تهران شناسایی کنیم.
برای این کار 600 تا 700 نمونه خون را تحت بررسی قرار دادیم. اما اغلب یک هشتصدم افراد مبتلا به سلیاک بدون علامت هستند که اگر روی رژیم غذایی بدون گندم باشند، مشکل برطرف میشود.
دقت کنید که کودکان مبتلا به کمکاری تیروئید ، مبتلایان به دیابت نوع یک و مبتلایان به سندرم داون جزو گروههای در معرض خطر سلیاک هستند.
در تحقیقی که من انجام دادم، 6/5 کودکان مبتلا به دیابت نوع یک، مبتلا به سلیاک هم بودهاند. پس باید هنگام شروع غذای جامد(تغیه تکمیلی) بعداز 6 ماهگی حتما تحت بررسی باشند.
در صورتی که کودک شما رژیم غذایی بدون گلوتن را مصرف کند، سلامتی و رشد طبیعی او تامین خواهد شد. اما باید در سراسر عمر این رژیم غذایی را حفظ نماید و از غذاهای جانشین مناسب(به جای گندم و جو) بهره بگیرد.
برای آشنایی با تغذیه مناسب در بیماری سلیاک(رژیم غذایی بدون گلوتن) اینجا را کلیک کنید.
دکتر فاطمه فرهمند
هفته نامه سلامت-176