تبیان، دستیار زندگی
کاوشگر رزتا در این هفته با گذر از نزدیکی استین، یکی از اجرام کوچک کمربند اصلی سیارک ها اطلاعات با ارزشی را از این گونه کمیاب اجرام کوچک منظومه شمسی جمع آوری کرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

جواهری در آسمان

کاوشگر  رزتا در این هفته با گذر از نزدیکی استین، یکی از اجرام کوچک کمربند اصلی سیارک ها اطلاعات با ارزشی را از این گونه کمیاب اجرام کوچک منظومه شمسی جمع آوری کرد.

در ساعت 18:58 (شنبه 16 شهریور ماه) کاوشگر  رزتا (Rosetta) با نزدیک شدن به سیارک 2867 استاینز (2867 Steins) تنها از فاصله 800 کیلومتری این سیارک عبور کرد. این سیارک نخستین هدف علمی ماموریت رزتا در سفر 11.5 ساله آن به شمار می رود. ماموریتی که در نهایت با کاوش هسته دنباله دار چوریموف – گرازمینکو (67P Churyumov/Gerasimenko) به پایان خواهد رسید.

موفقیت این ماموریت اما ساعتی بعد و بعد از دریافت اطلاعات دورسنجی (telemetry) از سوی مرکز کنترل ماموریت در داموشتات آلمان تایید شد. در هنگام مواجه با این سیارک ارتباط فضا پیما با زمین، به دلیل جهت قرار گیری آنتن فضا پیما ، قطع بود. این ملاقات در فاصله 41/2 واجد نجومی از زمین و جایی رخ داد که امواج الکترومعناطیس باید 20 دقیقه زمان را تا رسیدن به مرکز اطلاعات پرواز در راه باشند.

نماهایی از سیارک استاینز از دید رزتا

سیارک استاینز

استاینز، سیارکی کوچک با ظاهری نا منظم و سیب زمینی شکل است که قطری معادل 6.4 کیلومتر دارد و از خانواده  سیارکهای رده E  است که تاکنون اعضا آن به طور مستقیم از سوی فضاپیماهای زمینی رصد نشده بودند. این سیارکهای کوچک عموما در بخش داخلی کمربند سیارکها که در مدار میان مریخ و مشتری قرار دارد منظم می شوند. تصور می شود که این سیارکها حاصل برخورد سیارکهای بزرگتر در دوران جوانی منظومه شمسی باشند. عمده ترکیبات این سیارکها را مواد سیلیکاتی تشکیل می دهد و یا فاقد مواد آهنی بوده یا میزان این مواد در آنها بسیار اندک است.

فضا پیمای رزتا از زمان پرتاب خود در سال 2004 تا کنون در حدود 3.7 هزار میلیون کیلومتر سفر کرده است

اگرچه تا تحلیل کامل داده های ملاقات دیشب که تا روزهای آتی به طول خواهد انجامید زمان باقی است اما از هم اکنون می توان مطمئن بود این اطلاعات ارزشمند رزتا دریچه جدیدی به درک ما از ماهیت سیارک استاینز و در پی آن تاریح شکل گیری منظومه شمسی و تحول آن باز خواهد کرد.

استاینز

2 سال قبل و در ماه مارس سال 2006 میلادی برای نخستین بار رزتا به کمک دوربین اوزیریس خود و از فاصله 159 میلیون کیلومتری نگاهی به این سیارک انداخت و متوجه گردش وضعی 6 ساعته این سیارک شد پس از آن نیز چندین بار اطلاعات مختلفی از این سیارک جمع آوری شد و در نهایت در ساعاتی پیش از ملاقات رزتا با این سیارک که اولین ملاقات یک فضاپیمای اروپایی با سیارکها بود تمام دستگاههای علمی عرشه رزتا برای جمع آوری اطلاعات به حالت آماده باش درآمدند.

فضا پیمای رزتا از زمان پرتاب خود در سال 2004 تا کنون در حدود 3.7 هزار میلیون کیلومتر سفر کرده است

تمرکز اصلی ابزارهای رزتا بر کسب داده هایی از ساختار، چگالی و مشخصات مداری این سیارک بود و با نزدیک شدن به آن این ابزارها به بررسی ساختارهای سطحی، و تحلیل شیمیایی سطح و تاثیر بادهای خورشیدی بر آن پرداختند.

دکتر دیوید ساوت وود (David Southwood) مدیر بخش تحقیقات رباتیک آژانس فضایی اروپا درباره این ماموریت گفت: اگرچه این سیارک، سیارک کوچکی است اما داده های علمی فراوانی را به ما هدیه خواهد کرد. این سیارک به درک ما از انواع مختلف سیارکها کمک می کند و ما را در شناخت منشأ منظومه و گذشته آن یاری می دهد.

فضاپیمای رزتا

فضا پیمای رزتا از زمان پرتاب خود در سال 2004 تا کنون در حدود 3.7 هزار میلیون کیلومتر سفر کرده است و 2 بار از گرانش زمین و یک بار از گرانش مریخ برای ادامه سفر خود سود جسته است. 17 دسامبر سال جاری رزتا به دورترین فاصله خود از خورشید  در مدار کنونی اش می رسد و سپس باردیگر به سمت زمین می آید تا برای آخرین بار از نیروی گرانشی زمین کمک بگیرد. این کمک گرانشی فضا پیما را به سوی مقصد نهایی اش پرتاب خواهد کرد.

رزتا

در این مسیر رزتا بار دیگر به ملاقات یکی دیگر از اجرام کمربند سیارکها – سیارک لوتیتا (Lutetia) خواهد رفت و در نیمه سال 2014 با  هدف نهایی خود ، دنباله دار چوریموف – گرازمینکو دیدار خواهد کرد تا یکی از هیجان انگیز ترین کاوش های فضایی دوران معاصر آغاز شود.

زرتا در نزدیکی دنباله دار
ملاقات رزتا با دنباله دار (نقاشی خیالی)

رزتا نام خود را از کتیبه ای مصری گرفته است که به کمک آن باستان شناسان توانستند زبان هیروگلیف مصری را رمز گشایی کنند و به گنجینه اطلاعات مصر باستان دست یابند. دانشمندان امیدوارند رزتا نیز کلید گنجینه های درک تحول گذشته منظومه شمسی را برای آنها به ارمغان بیاورد.

لوح رزتا
لوحه ی مصری رزتا !

پوریا ناظمی

منبع:

Space Flight Now

به نقل از:

http://nojumnews.com/