سفارش های کلی تغذیه برای روزه داران

* هرگز افطار خود را با نوشیدن آب سرد، نوشابه و مانند این ها شروع نکنید. حتی اگر تشنه اید به جای آب سرد، کمی آب گرم یا چای میل نمایید.

* افطار را با خوردن خرما، کشمش، عسل و به طور کلی با یک قند طبیعی آغاز کنید. به این ترتیب اشتها کنترل می شود و زیاده خوری کمتر پیش می آید.

* خوردن چای شیرین کم رنگ، شیر گرم، فرنی، و حلیم بی روغن در آغاز افطار مناسب است.

* نان و پنیر و سبزی(ضدعفونی شده) و یا نان و پنیر و مغز گردو نیز انتخاب های خوبی هستند.

* از آشامیدن آب فراوان در وسط غذا خودداری کنید. آب در وسط غذا، سبب رقیق شدن شیره گوارشی و اختلال در هضم می شود.

* در زمان بین افطار تا سحر، البته با رعایت فاصله با غذا، آب کافی بیاشامید.

* مصرف غذای خود را در زمان روزه داری به 2 وعده منحصر کنید، یعنی وقت افطاری هر چه می خواهید در یک زمان به آرامی( نه این که ابتدا چیزی به عنوان افطاری و یکی دو ساعت بعد به عنوان شام و احیانا بعد از آن چیز دیگر) بخورید، ولی پرحجم نباشند، به نحوی که معده شما فرصت هضم غذا و خالی شدن ان قبل از غذای سحری را داشته باشد.

* حتما برای صرف سحری، کمی زودتر از خواب برخیزید تا هم ضمن استفاده از برکات معنوی ساعات سحر و مناجات با خدا، بدون عجله و با آرامش خاطر، سحری بخورید. حتی اگر میل به خوردن غذا در سحر ندارید، آب، چای، شیر و مانند این ها را فراموش نکنید.

* از خوردن تنقلات فراوان خودداری کنید.

* حتما در غذای افطار و به خصوص سحر میوه میل کنید. علاوه بر میوه جات فصل، از خیسانده برگه، آلو، انجیر و مانند این ها هم می توان به عنوان میوه استفاده کرد. گوجه فرنگی نیز انتخاب خوبی است.

* اگر در ماه رمضان دچار یبوست می شوید، علاوه بر توضیحاتی که در این باره داده ایم از خورش های ملین مثل خورش آلو و خورش های سبزی دار بیشتر استفاده کنید.

* در طول زمان امساک( روزه)، از رفتن به حمام داغ، خون دادن و کارهایی که موجب ضعف و بی حالی می شود، خودداری کنید.

* معده خالی در هنگام افطار تحمل غذای خشن را ندارد، لذا خوردن غذاهای سهل الهضم و تقریبا نرم برای افطار مناسب است.

* اگر تخم مرغ میل می کنید، در درجه اول به صورت آب پز سفت و در درجه دوم به صورت عسلی( به شرط آن که سفیده آن منعقد شده باشد و زرده کمی حالت سفتی به خود گرفته باشد) میل کنید.

تخم مرغ خام زیان بخش است و تخم مرغ نیمرو نیز دیرهضم تر از تخم مرغ آب پز است.

* سالاد( بدون پیاز) مکمل خوبی برای غذاها در ماه مبارک رمضان است.

* بادنجان، فلفل و سایر ادویه ها گاهی موجب احساس تشنگی در طول روز می شود.

* آشامیدن آب یخ یا نوشابه خیلی سرد با معده خالی زیان بخش است.

* اگر به اقتضای فصل گرما یا فعالیت های بدنی، در طول روزه داری زیاد عرق می کنید، نمک از دست رفته توسط عرق را، به صورت های مختلف در افطار و سحر جبران کنید.

* از ایجاد تغییرات شدید در عادات غذایی خود و خوردن غذاهای ناآشنا، یا غذاهایی که برای شما ناراحتی به وجود می آورد، حداقل در ماه رمضان خودداری کنید.

* کله پاچه، سیرابی و شیردان موجب تشنگی زیاد می شود، لذا بهتر است میل نکنید، ولی اگر مایلید میل کنید به صورت کم آب، کم نمک و آن هم در هنگام افطار میل نمایید.

* مصرف نوشابه های گازدار به طور کلی و در ماه مبارک رمضان به طور خاص ممکن است موجب تحریک معده، به خصوص معده افراد مبتلا به التهاب معده( گاستریت) شود.

* در ماه مبارک بیش از سایر اوقات به بهداشت دهان و دندان توجه کنید و حتما بعد از صرف افطاری و سحری دندان های خود را به دقت مسواک کنید. مسواک را طوری در لیوان قرار دهید که قسمت مویین آن بیرون بماند و زود خشک شود.

* سیگار، دشمن سلامت شما و همنشینان شما و باعث آزار مردم و انجام چند گناه آشکار است. به برکت معنویت ماه رمضان برای ترک دائمی این عادت زیان بخش و مایه اذیت انسان ها تصمیم بگیرید و از خدا کمک بخواهید. همچنین شیطان را از روشن کردن مجدد سیگار مأیوس کنید.

سخن پایانی

روزه، فرمان خدا و تمرینی برای زندگی سالم و با معنویت و تلاشی برای نزدیکی به خدا و دستیابی به مراحلی از تقواست. این تمرین یک ماهه می تواند انسان را برای بهتر زیستن در 11 ماه دیگر سال آماده کند و چه خوب است که انسان از همان آغاز روزه داری تصمیم بگیرد معنویت این ریاضت سازنده را همواره حفظ کند.

انتخاب روش های بهداشتی و تغذیه ای مناسب می تواند با تامین سلامت افزون تر، انسان را برای بهره گیری بیشتر از برکات این ماه خدا یاری کند.

دکتر محمد مهدی اصفهانی

منبع: کتاب بهداشت تغذیه در روزه