تبیان، دستیار زندگی
سعی كنید وقتی كودك خواب ترسناك می بیند و به طرف تخت شما می آید او را به تخت خودش باز گردانید چون بعدا خیلی مشكل است كه شب های بعد در اتاق خودش به خواب رود
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

با کابوس کودکمان چه کنیم؟

وحشت در خواب

کابوس‌ها، خواب‌های پریشانی هستند که معمولا منجر به بیدار شدن فرد در نیمه‌های آن می‌شود. کسی که کابوس می‌بیند ممکن است دچار احساساتی نظیر گناه و تقصیر، خشم، غم یا افسردگی شود. کابوس‌ها موضوعات بسیار متفاوت و مختلفی دارند. یکی از معمول‌ترین آنها، کابوس تعقیب شدن توسط شخص دیگری است. در کابوس کودکان، کودک توسط حیوان یا هیولایی دنبال می‌شود. در این زمان كودك اكثرا در رختخواب خود می نشیند و فریاد می كشد و یا گریه می كند و یا به طرف اتاق خواب و تخت والدین می آید و از آنها تقاضای كمك می كند. گاهی هم ممكن است كودك دچار وحشت شبانه در خواب شود و با صدای بلند در خواب داد بكشد و گریه كند. اما از خواب بیدار نشود. کابوس‌ها دلایل متفاوتی دارند. مصرف بعضی از داروها و یا قطع ناگهانی آنها، تب بالا یا بیماری هم می‌تواند منجر به دیدن کابوس شود.

درکودکان، کابوس جدال بین آنها و عاملی است که آنها را می‌ترساند. حوادث آسیب‌زا و تکان‌دهنده نظیر عمل جراحی، تصادف، و شرایط استرس زا می‌توانند زمینه کابوس را مهیا سازند، افراد خلاق و احساساتی معمولا کابوس‌هایی می‌بینند که هیچ ارتباطی به زندگی واقعی آنها ندارد. علل و موجبات اصلی كابوسها ممكن است بر اثر رویدادها و مسائل ترسناكی باشد كه كودك در طی روز در تلویزیون می بیند یا در داستانها و كتابها می خواند و یا اطرافیان تعریف می كنند و یا اصولا مسئله ای باشد كه كودك، خود شخصا با آن رو به رو است مانند: دعواها، مشكلات احساسی و در بچه های بزرگتر مشكلات در مدرسه و شاید سختی تكالیف درسی و غیره. همچنین كابوسهای كودك می تواند تاثیراتی از اعمال روزانه باشد، یك روز فشرده و سخت می تواند باعث كابوس هنگام خواب شود . البته خوابهای وحشتناك می تواند از تخیل كودك هم شكل بگیرد بدون اینكه معنای خاصی داشته باشد . در بچه های كوچك این خوابها قسمتی از رشد آنهاست و وقتی از خواب می پرند بلافاصله به خواب می روند و در فردای آن روز چیزی به یاد نمی آورند.

نحوه بر خورد والدین هنگام دیدن خوابهای وحشتناك به این گونه است كه:

هنگامی كه كودكی در دل شب فریاد كشید، بی آن كه از خواب بیدار شود ، باید او را نوازش كرد و آرام در گوشش لالایی  نجوا كرد و در این هنگام نباید كودك را حتی الامكان از خواب بیدار كرد. اما زمانی كه كودكتان از صدای فریاد خودش بیدار شد ، همچنان وحشت زده و ترسیده است او را در آغوش بگیرید و یك لیوان آب به او بدهید و او را نوازش كنید و با صدای آهسته برایش تعریف كنید كه این فقط یك خواب بود و گذشت ، آنچه كه دیدی همه در خواب بود. حتی اگر كودك معنی واژه رویا (خواب) را هنوز یاد نگرفته باشد ، طنین آرام بخش صدایتان او را تسكین خواهد داد و به او خواهد فهماند كه آنچه كه دیده واقعیت نداشته است ، و اگر كودك باز هم بی قراری كرد می توان چراغ را روشن كرد و گفت بیا به دنبال آن چیزی كه می ترسی بگردیم و یا به او بگوییم چراغ را برایت روشن می گذارم.

البته امكان دارد كه در بعضی موارد، صحنه هایی از آن كابوس وحشتناك در ذهنش دوباره تكرار شود و از ترس اینكه دوباره آن منظره های وحشتناك را ببیند از رفتن به رختخواب امتناع ورزد، توصیه ای كه در این زمان وجود دارد این است كه موضوع خوابی را كه كودك عنوان می كند را به شكل دیگری به پایان برسانیم. به این شكل كه مثلا اگر خواب اژدها را دید به او بگوییم كه در انتها تو شمشیر داشتی و اژدها را كشتی.  سعی كنید وقتی كودك خواب ترسناك می بیند و به طرف تخت شما می آید او را به تخت خودش باز گردانید چون بعدا خیلی مشكل است كه شب های بعد در اتاق خودش به خواب  رود و سعی كنید پیش كودك تا به خواب رفتن وی بمانید و بعد اتاق او را ترك كنید.

هنگامی كه احساس می كنید دیدن كابوس در كودكتان به علت این است كه ذهنش مشغول مسئله ای است باید دقت كنید كه چه چیزی در زندگی كودك تغییر یافته است. البته باید از خود كودك كمك گرفت و یك سئوال باز و دقیق پرسید مثلا دیشب چه خوابی دیده بودی؟ یا دقیقا از چه چیزی می ترسی؟ و بگذاریم خودش تعریف كند و سعی كنیم بین صحبتهایش حرف نزنیم با دقت  گوش كنیم زیرا كودك با این عمل ما احساس خواهد كرد كه وی را درك می كنیم. برای رفع کابوس در کودکان معمولا نیازی به درمان پزشکی نیست. با این حال، در صورتی که کودک به صورت مکرر دچار کابوس‌های بد می‌شود، درمان، لازم به نظر می‌رسد.

فرد درمانگر ممکن است از کودک بخواهد تا کابوس خود را شرح داده یا تصویر آن را نقاشی کند، در مورد شخصیت‌های آن صحبت کرده و به میل خود در آن تغییراتی ایجاد کند تا ترسش کمتر شود. این کار به کودک کمک می‌کند تا همزمان با رشد خود بتواند با عوامل ترساننده‌ای که ممکن است برایش پیش آید مقابله کند.

نوشتن یا نقاشی کردن موضوع خواب و یا خلق یک پایان خوش برای آن، می‌تواند از تصاویر و زبان خوابی که کودک می‌بیند پرده بردارد تا ارتباط آن را با زندگی واقعی خود، کشف کند.

البته در كودكانی كه كوچكتر هستند نباید انتظار داشته باشیم كه خوابشان را واضح بتوانند بیان كنند زیرا كودكان در سنین پائین نمی توانند دقیقا خوابی را كه دیده اند به روشنی برای دیگران تعریف كنند و فقط ممكن است یك لغت بگویند مثل: زن بد جنس یا سگ بزرگ. در این صورت باید به آنها گفت كه در واقعیت و در اتاق او چیزی وجود ندارد و می توان به همراه كودك همه جای خانه را جستجو كرد.

پیشگیری

شبها سعی كنید همیشه یك چراغ خواب در اتاق كودك روشن باشد و در تاریكی قبل از اینكه كودك به خواب رود به وسایل در اتاق كودك نگاه كنید كه بد چیده نشده باشد مثلا سایه یك صندلی ممكن است برای كودك ایجاد ترس كند و یا می توان یك عروسك به كودك داد و یا در اتاق او آویزان كرد و به او بگویید كه این عروسك جلوی خوابهای بد را می گیرد.

سعی كنیم كودكان قبل از به خواب رفتن فیلمهای خشن و ترسناك نبینند و یا بازیهای خشن و هیجان انگیز انجام ندهند ، سعی كنید قبل از به خواب رفتن كودك برایش قصه بخوانید (البته نه قصه های هیجان انگیز) . یك مسئله را كه برای كودك جالب است، برایش تعریف كنید و به او بگویید :امیدوارم امشب در موردش خواب ببینی. شما می توانید یك موقعیت روحی خوب و آرامش قبل از خواب، برای كودكتان ایجاد كنید.   

منبع: مجله موفقیت و سایت کودکان

مقالات مرتبط

خیلی تاریکه پیشم بمون

رهایم نکن

آرامش در آغوش مادر

رعد و برق ، تاریکی،  هیولا

بگو که می ترسم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.