درمان دندان های فاصله دار
فاصله‌های بین دندانی در بعضی افراد مشاهده می‌شود. مهم ترین دلیل درمان این حالت، بهبود زیبایی است. البته گاهی ممكن است مشكل تكلم نیز وجود داشته باشد.
ابتدا باید علت ایجاد فاصله بین دندان ها مشخص شود که به طور معمول موارد زیر است:
1- بزرگ تر بودن اندازه فک نسبت به اندازه دندان ها
2- نداشتن یك یا چند دندان
3- وجود زبان بزرگ
4- وجود فرنوم بزرگ در ناحیه دندان‌های پیشین بالا(فرنوم محل چسبندگی عضلات لب به فک بالا می باشد که به صورت پرده ای است که می توان آن را از داخل لب بالا لمس کرد.)
برای درمان فاصله‌های بین دندانی، ابتدا باید علت را پیدا کرد و تا حد امكان برطرف نمود، زیرا با توجه به علت، نوع درمان متفاوت است. برای مثال، چنانچه فاصله‌ها به علت وجود فرنوم بزرگ باشد، باید ابتدا فرنوم جراحی و برداشته شود و سپس فاصله‌ها بسته شود، وگرنه فاصله‌ها دوباره ایجاد می‌شود.
روش‌های متداول برای بستن فاصله‌ها
به طور معمول، از روش‌های زیر برای بستن فاصله‌ها استفاده می‌شود:
ارتودنسی (گاهی همراه با جراحی)، ایمپلنت، پروتزهای ثابت، لامینیت (پوسته) چینی و ترمیم كامپوزیت (مواد هم‌رنگ دندان) مستقیم و غیرمستقیم.
انتخاب هر کدام از روش‌ها، ارتباط مستقیم با علت ایجاد فاصله‌های بین دندانی دارد. برای مثال، چنانچه ایجاد فاصله‌ها به علت از دست دادن یك یا چند دندان و جابجایی بقیه دندان‌ها و یا فقدان مادرزادی دندان باشد، باید ابتدا به وسیله روش ارتودنسی، دندان‌ها به هم نزدیك شوند و سپس فاصله به وجود آمده، به وسیله جایگرین كردن دندان مورد نظر اصلاح شود.
مساله مهم دیگر، اندازه فاصله‌هاست. در صورت بزرگ بودن فاصله‌ها، نمی‌توان از روش ترمیم استفاده كرد، زیرا نتیجه كار، دندان‌های بزرگ و بدشكلی خواهند بود.
عامل سوم شیوه جفت کردن دندان‌هاست كه باید به طور دقیق ارزیابی شود. هنگامی كه پس از مطالعات اولیه، تصمیم به ترمیم دندان‌ها گرفته شد، از راه‌های متعددی می‌توان این درمان را انجام داد. روش‌های معمول عبارت‌اند از: لامینیت چینی و استفاده از كامپوزیت (مستقیم و غیرمستقیم).
برای درمان فاصله‌های بین دندانی، ابتدا باید علت را پیدا کرد و تا حد امكان برطرف نمود، زیرا با توجه به علت، نوع درمان متفاوت است.
لامینیت چینی، قطعات نازکی از جنس چینی است که به جای مینای دندان قرار می گیرد. هنگام استفاده از لامینیت، چنانچه بیمار به طور مناسب انتخاب شده باشد، از لحاظ زیبایی نتایج بسیار خوبی خواهد داشت. از مزایای این روش، تامین عالی زیبایی و ثبات رنگ است. از معایب این روش، تراش خوردن دندان‌ها ( 5/1 تا 2 میلی‌متر از لبه برنده و 5/0 میلی‌متر از سطح خارجی دندان ) و صرف وقت و هزینه بیشتر است.
در روش دوم یعنی ترمیم كامپوزیت، دندان‌ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم به وسیله كامپوزیت ترمیم شده و فاصله‌ها بسته می‌شوند. در نوع غیرمستقیم به علت اینكه ترمیم‌ها در لابراتور ساخته می‌شود، ممكن است از لحاظ شكل، ترمیم‌های زیباتری حاصل شود. معایب این روش، طولانی‌تر شدن زمان درمان و همچنین هزینه بالاتر آن است.
استفاده از كامپوزیت در مقایسه با پوشش‌های چینی ممكن است معایبی مانند تغییر رنگ ترمیم‌های كامپوزیتی در طول زمان (به طور متوسط 3 تا 4 سال) را داشته باشد كه بیشتر به دلیل خواص ذاتی ماده است. امروزه كامپوزیت‌های جدیدی در دسترس است كه نتایج كار با آنها بسیار مطلوب است.
دکتر معصومه حسنی طباطبایی- متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
*مطالب مرتبط:
پوسیدگی دندان کودک باید پُر شود؟
