همراه با احکام روزه (1)

از امروز به همراه هم به بررسی مسایل و احکام مختلف مربوط به روزه و ماه مبارک رمضان می پردازیم. بیشتر مسایل به صورت پرسش و پاسخ و به ترتیب مناسبتهای ماه رمضان طرح می گردد. در این سلسله مباحث درصدد برآمده ایم تا احکامی که مورد اتفاق نظر همه مراجع عظام تقلید است؛ مطرح شود اما در برخی مسایل مهم که نظرات متفاوتی وجود دارد، این گونه نظرات نیز طرح خواهد گردید. منتظر سوالها ، نظرها و پیشنهادهای شما هستیم.

* * * * *

روزه مستحبی و قضای روزه واجب

پرسش:

اگر کسی قضای روزه واجب داشته باشد، آیا می تواند روزه مستحبی بگیرد؟

پاسخ:

کسی که روزه واجب به عهده‌اش باشد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد. (1)

آیا شکستن روزه غیر ماه رمضان قضا و کفاره دارد

پرسش:

من در رساله های مختلف و توضیح المسائل خوانده‌ام که یک شخص می تواند روزه اختیاری هایش را هر وقت خواست بشکند. آیا این بدان معناست که اگر کسی روزه اختیاری‌اش را بشکند، هیچ کفاره و قضایی ندارد؟ بخاطر خوردن یا آشامیدن؟

پاسخ:

روزه غیر ماه رمضان چند قسم است:

روزه مستحبی؛ اگر کسی روزه مستحبی بگیرد واجب نیست آن را به آخر رساند بلکه اگر برادر مؤمنش او را به غذا دعوت کند مستحب است دعوت او را قبل کند و در بین روز افطار نماید. (2)

روزه نذری؛ اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد چنانچه در آن روز عمدا روزه خود را باطل کند باید یک بنده آزاد نماید یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام دهد(3) البته روزه عهدی هم مثل نذری است.(4)

روزه قضای ماه رمضان؛ کسی که قضای روزه ماه رمضان را گرفته، اگر بعد از ظهر عمدا کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، باید به ده فقیر هر کدام یک مُد که تقریبا ده سیر(معادل 750 گرم) است، طعام بدهد و اگر نمی تواند، بنابر احتیاط واجب باید سه روز پی در پی روزه بگیرد.(5)

روزه قَسَم؛ اگر قسم بخورد که روز معینی را روزه بگیرد، چنان چه عمدا مخالفت کند و آن روز را روزه نگیرد، باید کفاره بدهد. یعنی یک بنده آزاد کند، یا ده فقیر را سیر کند یا آنان را بپوشاند و اگر اینها را نتواند، باید سه روز روزه بگیرد.(6)

پی نوشتها:

1- مسأله 1562، الغایة القصوی فی ترجمة العروة الوثقی، ج‏2، ص: 177.

2-توضیح المسائل، امام خمینی، مسئله 1748.

3-همان، مسئله 1672.

4-همان، مسئله 2669.

5-همان، مسئله 1687.

6-همان، مسئله 2670