تبیان، دستیار زندگی
خیلى اتفاقى شد. حضورش در تیم ملى وزنه بردارى و المپیك. جعفر سلماسى ناظم ۳۴ ساله ایرانى در بغداد ......
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

محمدجعفر سلماسى، اولین مدال آور المپیك ایران

سلماسی وزنه بردار ایران در المپیک 1948 لندن

شناسنامه

نام و نام خانوادگى: محمدجعفر سلماسى

سال تولد: 1297

متولد: كاظمین عراق

شغل: ناظم مدرسه در بغداد

تعداد فرزندان: 3 پسر، صادق، مصباح و كمال

وفات: 11 بهمن ماه 1378 در اثر بیمارى دیابت

افتخارات:

مدال برنز المپیك 1948 لندن

مدال طلاى بازیهاى آسیایى دهلى نو 1951

قهرمان دسته پروزن مسابقه هاى قهرمانى ایران در سال هاى 1324 و 1325 و 1326 و 1327

خیلى اتفاقى شد. حضورش در تیم ملى وزنه بردارى و المپیك. جعفر سلماسى ناظم 34 ساله ایرانى در بغداد با پایان سال تحصیلى به تهران آمده بود تا تعطیلات تابستانى اش را در تهران باشد. مثل همیشه . او كه از 10 سالگى ورزش را شروع كرده بود آن هم ژیمناستیك، حالا با بالا رفتن سن اش در باشگاه نیرو راستى تمرین مى كرد. او برخلاف بقیه ورزشكاران دیر شروع كرد اما زود نامى شد. بدون اینكه وزنه بردار باشد اما همیشه سرى به آن مى زد. آن روز هم وزنه برداران به باشگاه نیروراستى آمده بودند. آنها كه سال قبل با حضور در فنلاند، رقابت با خارجى ها را تجربه كرده بودند براى حضور در المپیك 1948 لندن آماده مى شدند. سلماسى آن روز در حركت پرس ؛ وزنه 100 كیلوگرمى را بالاى سرش برد و همه را انگشت به دهان گذاشت. بلند كردن وزنه 100 كیلویى باعث شد تا مسؤولان تیم دست به كار شوند و او را به تیم ملى دعوت كنند. كمال سلماسى پسر سوم مرحوم سلماسى مى گوید: «بعد از انجام حركت پرس در باشگاه نیروراستى، تابستان تمام شد و پدرم به بغداد برگشت اما مسؤولان دعوت او به اردو را پیگیرى كردند. وزارت امور خارجه در نامه اى به آموزش و پرورش خواست تا پدرم را به مركز برگردانند تا براى المپیك آماده شود.»

با رسیدن نامه وزارت امور خارجه به وزارت آموزش و پرورش موافقت شد تا ناظم به تهران برگردد. برگشت و تمرینات جدى اش را در اردوى تیم ملى از سر گرفت. وی بعد از 3 ماه تمرین همراه بقیه ورزشكاران راهى لندن شد تا ماموریت جدیدش را انجام دهد. نتیجه اش را هم گرفت. سلماسى در اولین حضور المپیكى اش در رقابت هاى دسته 60 كیلوگرم وزنه بردارى درخشید. مثل تمرین در باشگاه نیروراستى. وی این بار اما چشم خارجى ها را هم خیره كرد. وزنه بردار ملى پوش در حركت پرس و با بلند كردن وزنه 100 كیلوگرمى، 5/7 كیلوگرم ركورد المپیكى آنتونى ترلازو امریكایى قهرمان دوره قبل المپیك را شكست و از بقیه پیش افتاد. وی در حركت یك ضرب با ركورد 5/97 كارش را تمام كرد. اما محمود فیاد وزنه بردار مصرى با بالا بردن وزنه 105 كیلوگرمى رو دست سلماسى زد و با ثبت ركورد 135 كیلوگرمى در حركت دوضرب قهرمانى المپیك را از آن خود كرد.

وزنه بردار ملى پوش ایران نیز با ركورد 5/312 كیلوگرم روى پله سوم ایستاد تا مدال برنز المپیك را به دست آورد و با گرفتن اولین مدال المپیكى ایران اسم خود را در تاریخ ورزش ایران ثبت كند. سلماسى با اینكه تصمیم گرفته بود تا وزنه بیشترى را بلند كند و ركورد رقیب مصرى اش را بزند اما به خواسته مدیر تیم تن داد: «با اینكه مى توانستم ركورد فیاد را بزنم اما وقتى مدیر تیم گفت مدال برنز تو قطعى شده اگر ركورد بالاتر را بزنى و در حركت بعدى نتوانى جبران كنى باید وزنه پایین تر را انتخاب كنى، ترجیح دادم حرف او را گوش كنم و ریسك نكنم و به مدال برنز قانع شوم.»

سلماسی وزنه بردار ایران در المپیک 1948 لندن

با پخش خبر سومى سلماسى در لندن و به دست آمدن اولین مدال المپیك براى ایران ولوله اى در كشور به پا شد. پیام هاى تبریك بود كه مى رسید. پسر سلماسى مى گوید: «همه ایران به خاطر مدال برنز پدرم شادى مى كردند، مثل سال 1997  كه ایران با برد مقابل استرالیا به جام جهانى 1998 رسید.»

با این مدال كار سلماسى سخت تر از قبل بود. او براى اینكه راحت تر تمرین كند خودش وسایل تمرین را در خانه داشت. وسایلى كه بتواند با استفاده از آن تمرینات و حركات را انجام دهد. در واقع زیرزمین خانه سلماسى باشگاه تمرین او شده بود. جدیت او در تمرین بقیه را هم به تمرین جدى ترغیب مى كرد. همانطور كه مرحوم نامجو در خاطراتش مى گوید: «زمانى كه تمرینات سلماسى را دیدم به وزنه بردارى علاقه مند شدم.»

او 3 سال بعد از افتخارآفرینى در لندن همراه تیم ملى وزنه بردارى در بازیهاى آسیایى دهلى نو حاضر شد. سال 1951. یك مدال طلا از جمع 7 مدال طلاى تیم ملى وزنه بردارى سهم جعفر سلماسى بود. او با ركورد 305 کیلوگرم مدال طلاى دسته پر وزن را از آن خود كرد. تا این مدال آخرین مدال او باشد. سلماسى در مسابقه هاى جهانى هلسینكى هم حاضر شد اما به خاطر بیمارى وزنه نزد تا دفتر افتخاراتش با طلاى بازیهاى آسیایى دهلى نو بسته شود و او نیز از تیم ملى وزنه بردارى خداحافظى كند.

نفر سوم المپیك لندن بعد از ازدواجش تنها نبود، همسرش كمك زیادى به او مى كرد. پسر سوم سلماسى این مسأله را تایید مى كند: «مادرم همیشه به او كمك مى كرد، از نظر تغذیه، روحیه و ... براى او هیچ چیز كم نمى گذاشت. آن زمان كه پدرم وزنه مى زد دو برادر بزرگترم بچه بودند. مادرم همیشه علاوه بر اینكه مواظب تغذیه و روحیه او بود، مراقب بود كه برادرهایم مزاحم استراحت او نشوند.»

وزنه بردار نامى ایران اما اجازه نداد هیچ كدام از 3 فرزندش ورزشكار شوند. كمال سلماسى مى گوید: با مسائلى كه از زبان پدرم و دوستانش مى شنیدیم فضا را جالب نمى دیدیم. علاوه بر آن در آن زمان ورزش قهرمانى از خودگذشتگى زیادى مى خواست.»

جعفر سلماسى بعد از مقام هایى كه به دست آورد سرمربى تیم ملى وزنه بردارى عراق شد. او هم در دانشكده تربیت بدنى تدریس مى كرد و هم ملى پوشان این كشور را تمرین مى داد. او بعد از بازنشستگى به فدراسیون آمد اما خیلى ماندگار نشد. به خاطر اختلافاتش با رییس وقت فدراسیون ترجیح داد كنار بكشد. سلماسى از سال 1373 ساكن شهر قم شد. او روز دوشنبه 11 بهمن ماه 1378 به خاطر بیمارى دیابت در بیمارستان شهیدب اهنر تهران درگذشت و پیكرش در قطعه 22 بهشت زهرا كنار شادروان محمود نامجو آرام گرفت.