مشهور است که پهلویها بسیار وطنپرست بودند، اما ملاک وطنپرستی چیست؟ عیار وطن دوستی با میزان اهتمام به ارکان هویت فرهنگی سنجیده میشود. باید دید پهلوی چقدر به هویت ایرانی پایبند بود؟
افزایش قیمت نفت در دهه 50 شمسی به محمدرضا پهلوی کمک کرد بودجه نظامی خود را افزایش دهد. حاصل این افزایش بودجه تنها حضور نظامیان ایران در کشورهای منطقه بود.
اول آذر سالگرد روزی است که جیمی کارتر مقامات ایرانی را تهدید به حمله نظامی کرد و خواستار آزادی گروگانهای خود شد. تهدیدی که پس از 40 سال هنوز عملیاتی نشده است.
پس از اشغال لانه جاسوسی توسط انقلابیون، اسناد موجود در آن برای ایران و آمریکا بسیار حیاتی بود. اسنادی که نشاندهنده نفوذ و خباثت آمریکاییها در ایران است.
حضور زنان در عرصههای اجتماعی، یکی از مهمترین مسائل صد سال اخیر در جهان است. در ایران نیز با قدرت یافتن رضاخان این مسئله برجسته شد و در این زمینه اقدامات عجیبی انجام گرفت.
اولین نماز جمعه بعد از انقلاب اسلامی 5 مرداد 1358 بهطور رسمی، در تهران توسط مرحوم آیتالله طالقانی، در دانشگاه تهران و با حضور میلیونی مردم و اقشار مختلف برگزار شد.
لرد استراتکونا در ۱۹۱۴ فوت کرد و سرچارلز گرینوی به ریاست هیاتمدیره شرکت نفت ایران و انگلیس انتخاب شد. در سال ۱۹۱۷ پیشرفت کار شرکت به حدی رسیده بود که توانست یک میلیون سهام مرجع یک لیرهای را در بورس از قرار هر سهم بیست و دو شیلینگ و نیم به فروش برساند و استقبال مردم از این سهام به پایهای رسیده بود که برای هریک سهم خریداران حاضر بودند دوازده و نیم درصد اضافه بر قیمت اسمی آن بپردازند. در سال ۱۹۱۸ یک میلیون و هشتصد هزار لیره سهام قرضه با سود پنج درصدی از طرف شرکت منتشر شد که ۱۹۹۰۰۰ سهم آن را دولت انگلیس خریداری کرد و بقیه را مردم با اشتیاق زیادی خریداری کردند.
بدون در نظر گرفتن نیازهای داخلی توسعه، در حالی کشور را به سمت صنعتی شدن پیش میبرد که از مفهوم صنعتی شدن تنها مظاهر آن موجود بود. بنابراین در کوتاهمدت نه تنها الگوهای توسعهای به واقعیت تبدیل نشد و ایران همچنان کشوری با اقتصاد وابسته باقی ماند بلکه در سال 1355 و در پی افت قیمت نفت، بحران اقتصادی جدیای دامنگیر حکومت پهلوی شد.
همه ما آخرین روز تقویم را به نام ملی شدن صنعت نفت و تلاش مصدق برای استقلال نفتی ایران میشناسیم اما واقعاً مصدق توانست نفت را ملی کند؟ صنعت نفت چه زمانی ملی میشود و ما در کجای این مسیر هستیم؟!
امام خمینی(ره) دو روز پیش از قیام 15 خرداد در سخنرانی انتقادی فرمودند: روابط مابین شاه و اسرائیل چیست که سازمان امنیت میگوید از اسرائیل حرف نزنید، از شاه هم حرف نزنید، این دو تا تناسبشان چیست؟
آموزش صحیح تاریخ امری ارزشمند است که موجب شکلگیری هویت هوشمند در میان مردم یک کشور میشود. این آموزش، آداب و سنتهای اصیل را به نسلهای جدید منتقل میکند و آنان را نسبت به نقاط ضعف گذشته و عدم ابتلا به آن آگاه میکند.
شاه بحرین را از دست داد و پس از کوششهای بسیار در نهایت تنها موفق شد یک موافقتنامه درباره جزایر سهگانه از سران انگلیس و قبایل عربی بگیرد. در این موافقتنامه از عبارت "occupation" استفاده شد که به معنای اشغال است. در واقع اعراب خلیج فارس موافقتنامهای را امضا میکنند و میپذیرند که ایران جزایر سهگانه را "اشغال" نموده است. همین کلمه بعدها بهانه به دست اماراتیها داد که ادعا نمایند ایران این جزایر را اشغال نموده است و خواستار بازپسگیری آن گردند.
در بهمنماه ۱۳۴۳، شاه ترور منصور را حمل بر ضعف ساواک نمود و برای ایجاد تغییراتی در آن، پاکروان را برکنار کرد و نصیری را به جای وی برگزید. شاه مردی را برای ساواک میخواست که مشت آهنین بختیار (نخستین رئیس ساواک) و سرسپردگی پاکروان را یکجا داشته باشد و این مسئله در وجود نصیری، متجلی بود.
آنچنانکه لاشایی در پاسخ به این پرسش که هیچ فکر میکردی ممکن است انقلابی رخ دهد؟ میگوید: «هیچ فکر نمیکردم. فکر میکردیم ناآرامیها فروکش خواهد کرد. اما وقتی روشن شد نیروهای مذهبی چیرگی یافتهاند، معتقد بودیم رژیم کودتای نظامی خواهد کرد».
اندیشههای امام خمینی(ره) عمیقاً در مردم تجلی یافته و نفرت از بیگانگان در حال رشد بود. آمریکاییها در سالهای منتهی به انقلاب اسلامی بر این باور بودند که اگر چه این نفرتِ در حال سکون قرنها وجود داشته است، فشارهای فزایندهای برای لغو قراردادهای بیهوده مشاوران غربی در همه زمینهها صورت خواهد گرفت.