" یادی از علامه سید محمد حسین طباطبایی"

علامه سید محمد حسین طباطبایی در سال 1281 شمسی، در تبریز در خاندان علم و تقوی دیده به جهان گشود . او با اینکه والدین خود را در کودکی از دست داده بود تحصیلات خود را در سن نه سالگی آغاز کرد و در مدت کوتاهی علاوه بر یادگیری قرآن مجید، کتابهای متداول روز را نیز فرا گرفت . در سال 1304 شمسی عازم نجف شده ، در آنجا یازده سال اقامت کرد و از محضر اساتید بزرگ کسب علم نمود.

علامه طباطبایی در سال 1314 شمسی، به تبریز بازگشت و حدود ده سال در آنجا رحل اقامت افکند. وی در فروردین 1325، عازم قم شد و اشتغالات علمی را از سر گرفت، خود می گوید: «هنگامی که به قم آمدم، در برنامه درسی حوزه مطالعه ای کردم و آن را با نیازهای جامعه اسلام سنجیدم، کمبودهایی در آن یافتم و وظیفه خود را تلاش برای رفع آنها دانستم. مهمترین کمبودهایی که در برنامه حوزه وجود داشت، در زمینه تفسیر قرآن و بحثهای عقلی بود، از این رو درس تفسیر و درس فلسفه را شروع کردم، با اینکه در جو آن زمان تفسیر قرآن، علمی که نیازمند به تحقیق باشد، تلقی نمی شد و پرداختن به آن شایسته کسانیکه قدرت تحقیق در زمینه های فقه و اصول را داشتند به حساب نمی آمد و حتی تدریس آن نشانه کمی معلومات به حساب می آمد، من اینها را برای خودم عذر مقبولی در برابر خدای متعال ندانستم و آن را ادامه دادم تا به نوشتن "تفسیرالمیزان " انجامید.»

استاد تنها به درس عمومی فلسفه اکتفا نکرد و با تشکیل جلسات خصوصی با شاگردان برجسته خود، مانند شهید مطهری، به بررسی فلسفه های غربی، مخصوصاً ماتریالیسم پرداخت که این جلسات به تألیف کتاب " اصول فلسفه و روش رئالیسم" انجامید.

ایشان در حوزه علمیه قم، درس اخلاقی دایر کرد و تقریرات درسی ایشان در رساله ای به نام " لباب الالباب" به چاپ رسید.

علامه در علوم عقلی و نقلی مجتهد و در ادبیات، ادیبی زبردست بود. به فارسی و عربی قلم می زد و در سرودن شعر ید طولانی داشت. به علاوه استاد خطی زیبا نیز داشت.

استاد علامه طباطبایی سرانجام در 24 آبان 1360 رحلت نمود. مرقد ایشان در حرم حضرت معصومه علیها السلام در قم واقع شده است.

تألیفات علامه

از استاد کتابهای ارزشمندی به جای مانده است که از آن جمله می توان به کتب زیر اشاره نمود: 1-  تفسیر المیزان. 2-   رساله ای در مبدأ و معاد.

3-  سنن النبی.

4-   شیعه در اسلام.

5-   حاشیه بر اسفار ملاصدرا.

6-   قرآن در اسلام.

7-   رساله ای در حکومت اسلامی.

8-   علی ( علیه السلام ) و فلسفه الهی.

باسمه تعالی

"علامه محمد تقی جعفری"

علامه محمد تقی جعفری در سال 1304، در خانواده ای مذهبی در شهر تبریز دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در همانجا آغاز نمود و در کلاس پنجم به دلیل فقر مالی ناگزیر مدرسه را رها کرد و برای امرار معاش به کار مشغول شد. پس از مدتی، نیمی از روز را به کار و نیمی دیگر را به تحصیل پرداخت. مدتی بعد برای ادامه تحصیل عازم تهران و پس از آن عازم قم شد و بعد از یک سال و نیم اقامت در قم، در سال 1327 رهسپار نجف گردید و از محضر اساتید بزرگ کسب علم کرد.

علامه جعفری در سال 1337 به ایران بازگشت. استاد پس از بازگشت با شخصیتهایی چون شهید مطهری و دکتر محمد ابراهیم آیتی آشنا شد و به ایراد سخنرانی در دانشگاهها پرداخت.

از ویژگیهای مهم ایشان، جمع میان حوزه و دانشگاه و علوم جدید و قدیم بود. او به خوبی زبان حوزویان و دانشگاهیان را درک می کرد و با هر دو گروه آشنا بود و از ضرورتهای زمان و نیازهای فکری - فرهنگی دنیای معاصر به خوبی آگاهی داشت و با توجه به همین نیاز، آثاری از خود به یادگار گذاشت که بسیار ارزشمند و گرانبهاست.

علامه جعفری با اشراف به فقه، فلسفه، هنر و زیبایی شناسی در اسلام با نیم قرن فعالیت علمی و پژوهشی، بیش از 100 جلد کتاب و رساله تحریر نمود. این فیلسوف بزرگ همچنین 27 جلد کتاب در زمینه شرح و تفسیر نهج البلاغه و 15 جلد کتاب در زمینه تفسیر مثنوی معنوی مولانا نگاشت. استاد محمد تقی جعفری 70 جلسه بحث و گفتگو با شخصیتهای بین المللی همچون برناردارتور، برتراندراسل، پروفسور عبدالسلام، روژه گاردی و پروفسوررزنتال داشته است. علامه با علاقه ویژه ای نسبت به هنر و ادبیات بیش از صدهزار بیتشعر فارسی و عربی و نیز بخشهایی از ادبیات غرب را در سینه محفوظ داشت.

استاد بسیار خوش محضر و مهربان بود و همواره با نقل شعر و خاطره، شنونده را به تفکر وا می داشت؛ محضر ایشان همیشه با نشاط و پر برکت بود.

سرانجام محمدتقی جعفری فیلسوف و اندیشمند بزرگ دنیای اسلام، در 25 آبان 1377 در سن 73 سالگی به دیار باقی شتافت؛ پیکر این عالم فرزانه در جوار حرم امام هشتم حضرت ثامن الحجج علیه السلام به خاک سپرده شد.