بعداز انتخاب ،عاشقانه باش!

سه نکته برای یک ازدواج خوب (2)

در مقاله ی قبل با عنوان « اندر فواید ازدواج » به برسی لزوم ازدواج به موقع پرداختیم .در این مقاله بحثی کوتاه پیرامون انتخاب صحیح و محبت در زندگی زناشویی خواهم داشت .

در انتخاب همسر دقت كنید

دقت در انتخاب همسر ، یك ضرورت است و مسامحه و بی‏توجهی ، پشیمانی را در پی خواهد داشت. معیارها و خصوصیات زیر ، در گزینش همسر لازم است در نظر گرفته شوند:

الف) همسر دیندار انتخاب كنید ، زیرا دینداری دختر و پسر جوان، حفظ حریم عفت، حیا، نجابت و غیرت را در پی خواهد داشت.

جوانی نزد پیامبر صلی الله علیه ‌و آله آمد و از وی درباره ی ازدواج رهنمود خواست. رسول خدا صلی الله علیه‌وآله فرمود: « آری، ازدواج ‏كن و بر تو باد كه همسری دیندار انتخاب نمایی».₁

پیامبر درباره گونه‏های انتخاب همسر توسط برخی از مردم، چنین بیان داشت:

«برخی برای انتخاب همسر، به مال یا دین یا زیبایی یا به نسب او توجه دارند ، امّا بر شما باد كه با دینداران ازدواج کنید.»₂

پیامبر، همسرگزینی بر محور ثروت یا زیبایی و منهای دینداری را نهی كرده، می‏فرماید:

«هركه با زنی برای مالش ازدواج كند ، خداوند او را به مال وی واگذار خواهد كرد₃و هركه با او برای زیبایی‏اش ازدواج كند، در او چیزی كه خوشایند نیست، خواهد دید و هر كه با وی برای دینش ازدواج كند ، خداوند تمام این مزایا را برای او جمع خواهد كرد».₄

صید دین كن تا رسد اندر تَبَع‏

حُسن و مال و جاه و بختِ مُنْتفَع₅

ب) به اخلاق توجه كنید ، چون اخلاق، اساس و شیرازه ی پایداری و استحكام زندگی زناشویی است و بی‏شك، سوء اخلاق، بی‏احترامی و نامهربانی‏هایی را در پی داشته و فروغ محبت را خاموش خواهد ساخت. پیامبر می‏فرماید: «هرگاه برای دختر شما خواستگاری آمد كه دین و اخلاقش را می‏پسندید ، قبول كنید و گرنه در سطح جامعه، فتنه و فساد بسیار می‏گردد».₆

ج) به دلیل تأثیرپذیری دختر و پسر از خانواده و محیط رشد ، اصالت خانوادگی تعیین‏كننده است. از این رو، در كلام پیامبر صلی الله علیه‌ و آله چنین آمده است: « با فلان گروه ازدواج كنید كه مردانشان عفت دارند ، پس زنانشان هم عفیف هستند ، و با آن گروه ازدواج نكنید كه مردانشان بی‏عفتی نموده‏اند ، زیرا زنانشان هم بی‏عفت شده‏اند».₇

رسول خدا صلی الله علیه‌ و آله از ازدواج با سبزه‏ای كه در لجن‏زار دیده شده، پرهیز داده است و در پاسخ ، سبزه در لجن‌زار را این‏گونه معرفی می‏كند: «زن زیبایی كه در مكان و خانواده فاسدی باشد».₈

د) به همتایی (كُفْوِ همدیگر بودن) ، توجه كنید. این ویژگی، به نوعی لزوم هماهنگی، همگرایی، تناسب و سنخیت روحی، اخلاقی و جسمی میان دختر و پسر را توصیه می‏كند ، تا زندگی مشترك، استوارتر، پرثمرتر و لذّت‌بخش‏تر گردد. رسول خداصلی الله علیه ‌و آله می‏فرماید: « به همتایان خود ، زن بدهید و از همتایان همسر بگیرید».₉

همتایی، گونه‏های مختلفی دارد ، مانند همتایی دینی، فرهنگی ، اخلاقی ، علمی، جسمی، زیبایی، سنی، مالی، خانوادگی ، اجتماعی ، روحی و روانی.

رسول خدا صلی الله علیه‌ و آله مؤمنان را هم‏شأن و همتای هم می‏دانست و خودش زید بن حارثه را با زینب دختر جحش و مقداد بن اسود را با ضباعه، دختر زبیر بن عبدالمطلب، تزویج کرد ، زیرا در نگاه او ، بهترین شرافت، ایمان بود و تناسب در آن، در نظر آن حضرت، جایگاه خاص خود را داشت₁₀ و بر گونه‏های دیگر مقدم بود.

ه) معیار زیبایی ، به عنوان یك امتیاز در شیرینی و صفای زندگی مؤثر است ؛₁₁اما در اولویت‏بندی معیارها، در رتبه اول قرار ندارد ، زیرا رسول خدا صلی الله علیه‌وآله فرمود: « نباید حسن چهره زن را بر حسن دینداری او برتری داد».12 معیارهایی چون فاسق بودن، بی‏عفتی، بداخلاقی و حماقت، به عنوان گزینه‏های ممنوع عنوان شده‌اند.₁₃

3. به زندگی، گرما ببخشید

همسر خود را بزرگ بشمارید. او به منزله ی بال شماست كه با آن می‏توانید پرواز كنید. با بزرگداشت او، بر گرما و محبت زندگی خود بیفزایید. به این آیه ، توجه كنید:

« یكی از آیات الهی این است كه برای شما از جنس خودتان، جفتی بیافرید، تا با او انس بگیرید و آرامش بیابید و در میان شما، دوستی و مهربانی قرار داد و در این امر، برای افرادی كه اهل اندیشه و تفكر باشند ، آیات و نشانه‌هایی وجود دارد».₁₄

پیامد انس، الفت، همدلی و همزبانی، آرامش است و دوستی و مهربانی، نتیجه آن است كه باید از آن پاسداری كنید.

پیامبر صلی الله علیه ‌و آله در خانواده ، مهربان بود و نسبت به همسران خود ، هیچ گونه خشونتی نمی‏كرد و این، بر خلاف خلق و خوی مكیان بود. وی به حسن معاشرت با زنان، توصیه می‏كرد و می‏گفت: همه مردم، دارای خصلت‏های نیك و بد هستند ، مرد نباید تنها جنبه‏های ناپسند همسر خویش را در نظر بگیرد و او را ترك كند ، زیرا هر گاه از یك خصلت او ناراحت شود ، خصلت دیگرش، مایه خشنودی اوست و این دو را باید با هم به حساب آورد.

پیامبرصلی الله علیه‌ و آله با فرزندان و فرزندزادگان خود، مهربان بود و به آنها محبت می‏كرد: آنها را روی دامن خویش می‏نشاند ، بر دوش خویش سوار می‏كرد ،آنها را می‏بوسید و اینها همه برخلاف خلق و خوی رایج آن زمان بود.₁₅

دوستی همسر، از اخلاق انبیاست و این دوستی را باید به همسر اعلان كرد .

پیامبر می‏فرمود: این سخن مرد به زن خود كه دوستت دارم، هرگز از دل زن بیرون نمی‏رود. با نیكی كردن دل‏ها تصرف می‏شود ، پس به همسر خود مهر بورزید و به او وفادار باشید و گره‏های كوچك و بی‌اهمیت زندگی را نادیده بگیرید.

پی نوشت ها:

1. كافی، ج‏5، ص‏332.

2. كنزالعمال، ح 44602.

3. پیامبر صلی الله علیه و آله می‏فرماید: «برای ثروت با آنان ازدواج نكنید؛ چه بسا كه دارایی شان آنان را بر ضد شما بشوراند». (كنزالعمال، ح ‏44537).

4. وسائل الشیعه، ج‏14، ص‏31.

5. مثنوی معنوی، دفتر4، بیت 3141.

6. وسائل الشیعه، ج 14، ص 51.

7. همان، ص‏271.

8. همان، ص‏19.

9. همان، ج‏14، ص‏29.

10. همان، ج‏14، ص‏40.

11. پیامبر صلی الله علیه و آله می‌فرماید: «نیكوترین زنان امتم، خوبرویان هستند». (وسایل الشیعه، ج‏14، ص‏160).