رفتن جسمی به داخل گوش، بینی و ....
کودکان، اغلب اشیایی را داخل دهان، چشم، بینی یا گوش خود می‌کنند. این اشیا شامل حبوبات، ذرات پلاستیک یا اسباب بازی‌های ریز و کوچک است. گاهی اوقات هم به طور اتفاقی حشره یا جسمی منتشره در هوا؛ وارد این منافذ می‌شود.
در چنین مواردی توصیه می‌شود با دقت و خونسردی وارد عمل شوید و با استفاده از راهنمایی های زیر به آن ها کمک کنید.
جسم خارجی در گوش
یکی از شایع‌ترین مناطق بدن که می‌تواند محل ورود اجسام خارجی باشد، گوش است. کودکان علاقه فراوانی دارند که با اجسام ریز و کوچک بازی کنند و آن ها را به داخل گوش خود فرو کنند. دانستن برخی نکات می‌تواند به ما در مواجهه با چنین مواردی کمک کند:
* سعی نکنید با فرو کردن گوش پاک‌کن، چوب کبریت یا هر چیز دیگری در گوش، جسم خارجی را بیرون آورید. این کار خطر هل دادن شی ء به عمق گوش و صدمه زدن به ساختارهای آسیب‌پذیر گوش میانی را افزایش می‌دهد.
* اگر جسم مورد نظر به خوبی دیده می‌شود و قابل انعطاف است، می‌توانید به راحتی آن را با موچین بگیرید و خیلی آرام بیرون آورید.
* اگر آن چه در گوش فرو رفته، حشره نیست، سعی کنید از نیروی جاذبه برای خارج کردن آن استفاده کنید. برای این کار سر را به سمت گوشی که جسم در آن فرو رفته، خم کنید.
* اگر حشره‌ای داخل گوش رفته، سر فرد را به گونه‌ای بچرخانید که گوش آسیب دیده به سمت بالا قرار گیرد، سپس مقدار کمی روغن معدنی یا روغن زیتون داخل گوش بریزید.
هنگام ریختن روغن، می‌توان مسیر حرکت روغن را با مستقیم کردن مجرای گوش هموارتر ساخت. برای این کار لاله گوش را به سمت بالا و عقب بکشید. حشره خفه می شود و در روغن شناور می‌ماند.
* از روغن به جز برای خارج کردن حشرات، استفاده نکنید. در صورتی که هر گونه نشانه‌ای دال بر پارگی گوش مانند درد یا خون‌ریزی یا خروج ترشحاتی از گوش وجود داشت، از این روش استفاده نکنید.
* اگر با استفاده از این روش ها نتوانستید جسم خارجی را خارج کنید و کودک همچنان از درد گوش و کاهش شنوایی یا احساس گیر کردن چیزی در گوش شکایت داشت، او را به سرعت به پزشک برسانید.
جسم خارجی در بینی
بینی یکی از موارد شایعی است که احتمال گیر افتادن اجسام خارجی در آن وجود دارد. همچنین کودکان علاقه دارند که اجسام و اسباب‌بازی‌های کوچک خود، تیله، حبه قند و... را در بینی خود فرو کنند. اما اگر با چنین مواردی روبرو شدید، چه اقداماتی باید انجام دهید:
* به فردی که جسم خارجی داخل بینی‌اش رفته، بگویید تا بیرون آمدن جسم از بینی‌اش، از طریق دهان نفس بکشد. این کار از ورود جسم خارجی به ریه‌ها جلوگیری می‌کند.
* سعی نکنید جسم خارجی را با گوش پاک کن، چوب کبریت یا هر ابزار دیگری خارج کنید، زیرا این کارها موجب می‌شود جسم خارجی بیشتر به عمق بینی فرو رود.
* اگر جسم خارجی به طور کامل قابل رویت و انعطاف‌پذیر است، می‌توانید آن را به راحتی با موچین بگیرید و خیلی آرام اقدام به درآوردن آن کنید.
* برای بیرون راندن جسم خارجی از بینی، به کودک بگویید آرام فین کند. به او تاکید کنید که خیلی محکم یا پی در پی، فین نکند. در بچه‌های کوچک که قادر به چنین کاری نیستند، شما می‌توانید این کار را خودتان انجام دهیدو به این صورت که با یک دست سوراخ باز بینی او را فشار داده و هم‌زمان به آرامی در دهان او یک بار فوت کنید.
* اگر با این روش ها جسم از بینی فرد خارج نشد، توصیه می‌شود به نخستین مرکز درمانی مراجعه کنید.
جسم خارجی در چشم
چشم اغلب خودش آلودگی‌های ریزی مانند ذرات غبار را با ترشح اشک و پلک زدن پاک می‌کند، اما اگر ذره‌ای داخل چشم کودکتان رفته که با اشک ریزش و پلک زدن بیرون نمی‌آید، باید به سرعت به چشم پزشک مراجعه کنید تا خطر آسیب رسیدن به چشم در اثر خاراندن، عفونت یا احیانا مواجهه با مواد شیمیایی تا حدود زیادی از بین برود.
اگر آشغالی وارد چشم شما یا کودکتان شده و کسی هم دم دست نیست که کمک‌تان کند، با کمک روش زیر سعی کنید آشغال را با آب تمیز از چشم خارج کنید. فنجان یا لیوان را با آب تمیز پر کنید. لبه این فنجان یا لیوان را روی استخوان زیر حدقه چشم قرار دهید و بدون این که چشم را ببندید، آب را داخل چشم بریزید(می توانید داخل آب پلک بزنید).
اگر هنوز چشم‌تان درد می‌کند و قرمز است، با اینکه فکر می‌کنید آلودگی از آن خارج شده، چند بار دیگر چشم را بشویید. اگر جسم خارجی با وجود شستشوی چشم خارج نشد، به پزشک مراجعه کنید.
تمیز کردن چشم دیگران
* برای تمیز کردن چشم دیگران و پیش از معاینه چشم، دستان خود را بشویید و شخص را زیر یک چراغ پر نور بنشانید.
* محل آشغال را در چشم فرد مشخص کنید. برای معاینه چشم، خیلی آرام پلک تحتانی را پایین بکشید و به فرد بگویید تا بالا را نگاه کند. سپس همین کار را با پلک بالا انجام دهید و این بار به او بگویید پایین را نگاه کند.
* اگر به نظر می‌رسد جسم خارجی در کره چشم فرو رفته، چشم را با یک نرم‌پوش استریل(در صورت امکان با پارچه‌ای تمیز) بپوشانید و سعی نکنید جسم خارجی را درآورید، بلکه به نزدیک‌ترین مرکز درمانی بروید.
* چنانچه جسم خارجی بزرگ است و بستن چشم را با مشکل روبرو می‌سازد، چشم را با یک فنجان کاغذی پوشانده و با چسب به صورت و پیشانی بچسبانید و به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
* اگر جسم خارجی روی لایه اشک یا سطح چشم شناور است، سعی کنید با شستشو یا با دست آن را بردارید. برای این کار پلک بالا یا پایین را باز نگه دارید و با کمک یک گوش پاک کن تمیز و مرطوب یا گوشه یک دستمال تمیز، جسم خارجی را درآورید.
اما اگر قادر نیستید به راحتی آن را درآورید، هر دو چشم را با یک پارچه نرم بپوشانید و به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید.
* اگر موفق شدید جسم خارجی را درآورید، چشم را با محلول شستشوی چشم و با آب تمیز شستشو دهید.
* در صورت تداوم درد، قرمزی یا مشکل بینایی از اورژانس تقاضای کمک کنید.
جسم خارجی در راه هوایی
گاهی جسمی که به طور تصادفی استنشاق می‌شود، در نای یا ریه‌ها گیر می‌افتد. اگر این جسم موجب قطع تنفس شد، برای بیرون راندن آن از روشی به نام "مانور هایملیش"(Heimlich Maneuver) استفاده کنید و اگر این روش موثر نبود، از اورژانس تقاضای کمک کنید.
مانور هایملیش برای درآوردن جسم از گلوی فردِ در حال خفه شدن است، به این ترتیب که فرد را از پشت بغل می کنیم و با مشت کردن دست ها، سریعا به قسمت بالایی شکم او فشار می آوریم(مانند تصویر بالا).
در برخی از موارد، جسمی که در نای یا ریه گیر افتاده، مانع از تنفس نمی‌شود، اما سلامت فرد را در معرض خطر قرار می‌دهد، بنابراین این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
جسم خارجی در لوله گوارش
گاهی بچه‌ها اشیایی مانند سکه، گیره، دکمه، هسته میوه و اسباب بازی‌های کوچک را می‌بلعند. این اشیا بدون هیچ مشکلی از لوله گوارش عبور می‌کنند، اما گاهی ممکن است گیر بیفتند. در صورت بروز علایم و نشانه‌های زیر از اورژانس تقاضای کمک کنید:
• اشکال در بلع
• بیرون دادن و جاری شدن بزاق
• شکم درد یا استفراغ
*مطالب مرتبط:
