چگونه خلبان شویم؟-قسمت دوم
آزمایشات پزشکی
مقدمه:
توصیه ها و راهنمائیهایی که در این ضمیمه مطرح می شود، قطعاً جوابگوی تمام سؤالات اختصاصی شما در امور پزشکی پروازی نیست . بلکه اشاراتی در ارتباط با ارزیابی صلاحیت پزشکی است. از این رو توصیه می شود که سؤالات خود را در صورتیکه تمایل به آشنائی بیشتری باشید از سازمان هواپیمائی کشوری بپرسید.(تلفن 61022016)
تذکرات مهم:
الف- نظر به الزام تطبیق مقرراتی با استانداردهای بین المللی و دستورالعملهای اجرائی مربوطه اعلام نظر نهائی در رابطه با صلاحیت جسمی روانی متقاضیان مشمول معاینات طب هوائی به عهده مرکز پزشکی هوائی سازمان می باشد.
ب- در مواردی که به دلیل عدم صراحت در انکس (1) بخش 6، آئین نامه های ICAO و مقررات داخلی کشور (N.C) نتوان راه حلی برای تعیین وضع پروازی و یا اختیارات فرد از نظر پزشکی معلوم نمود، پرونده تکمیل شده از هر جانب به شورای عالی پزشکی هوائی سازمان احاله می گردد. رأی شورا پس از رؤیت مدیر کل دفتر و عدم مغایرت با سلامت پرواز به تائید معاونت استاندارد پرواز رسیده و به اجرا گذاشته می شود.
ج- بعضاً مشاهده می شود که با وجود بعضی نواقص و عدم همخوانی با استانداردهای پزشکی، پزشک معاینه کننده اقدام به صدور صلاحیت پزشکی نموده که موضوع پس از طرح در شورای پزشکی می تواند منجر به تصویب ارفاق پزشکی (Waiver) گردد قطعاً مسائل زیر را در این تصمیم گیری دخالت داده است.
1) نقص موجود در متقاضی سلامت پرواز را بخطر نخواهد انداخت.
2) نقص موجود در متقاضی در اثر پرواز تشدید نخواهد شد.
3) متقاضی صدور گواهینامه اشتیاق کافی به پرواز داشته است.
4) گواهینامه مربوط با قید نارسائی و در صورت نیاز محدودیت نوع وظیفه صادر شده است.
5) در مورد شاغلین نیاز به تخصص فرد مطرح بوده و فرد شاغل باید از کارائی و تجربه بالای حرفه ای برخوردارد باشد.
معاینات و آزمایشات پزشکی در هنگام صدور گواهینامه و تکرار آنها در فواصل معین که ذیلاً توضیح داده خواهد شد متضمن دور نگهداشتن خدمه پروازی در بخشهای هوانوردی از عدم سلامتی جسمی، ذهنی و روانی است.
ارزیابی پزشکی متقاضیان صدور گواهینامه در چهار گروه (CLASS) و به ترتیب زیر تقسیم بندی می شود:
الف- گروه 1 (CLASS I) :
جهت متقاضیان دریافت گواهینامه یا تمدید گواهینامه های خلبانی CPL و ATPL ( اعم از هلیکوپتر یا هواپیما) ، ناوبری هوائی و مهندسین پرواز (F.E).
ب- گروه 2 (CLASS II):
جهت متقاضیان دریافت گواهینامه یا تمدید گواهینامه های خلبانی PPL (هلیکوپتر و یا هواپیما) و CPL و خلبان بالون آزاد (F.B.L).
ج- گروه 3 (CLASS III):
جهت متقاضیان دریافت گواهینامه یا تمدید گواهینامه های کنترلرهای مراقبت پرواز (ATC).
د- گروه مخصوص (Special Class):
جهت متقاضیان دریافت گواهینامه یا تمدید گواهینامه های موتور و بدنه هواپیما (پایه و تایپ) – اویونیک-دیسپچر-تجهیزات زمینی الکترونیک هواپیمائی-اپراتور ایستگاه های هوانوردی- ایمنی زمینی فرودگاه های کشور- میهمانداران و رانندگان ماشینهای سوخت رسانی، حمل مسافر و GPU شرکت های هواپیمائی.
تبصره 1: دارندگان گواهینامه PPL که تقاضای صدور گواهینامه PPL-INSTRUMENT مینمایند فقط از جنبه ارزیابی شنوائی در کلاس 1 قرار می گیرند.
تبصره 2: دانشجویان خلبانی (STUDENT PILOT) جهت کسب صلاحیت پزشکی در گروه 2 (CLASS II) ارزیابی شده و تا زمان دریافت گواهینامه خلبانی مذکور برای سنین زیر چهل سال هر 2 سال یکبار و برای سنین بالاتر هر یک سال یکبار کلیه معاینات پزشکی تکرار و میبایست صلاحیت پزشکی آنها تائید گردد.
تبصره 3: هر متقاضی در هر یک از گروههای ارزیابی پزشکی توسط پزشک هوائی معاینه کننده باید از نظر مسائل پزشکی و سوابق فامیلی و ارثی مورد بررسی قرار گیرد. در این ارزیابی متقاضی در ابتدا پرسشنامه ای را تکمیل و امضا می نماید که حاوی اطلاعات جامعی از سوابق پزشکی خود و خانواده اش می باشد. خاطر نشان میگردد که هر گونه پاسخ غیر واقع که از طرف متقاضی داده شود توسط پزشک معاینه کننده به مدیر کل دفتر گزارش شده تا تصمیمات مقتضی اخذ گردد. ضمناً پزشک هوائی معاینه کننده نیز موظف است معایب مشهود و مهم در معاینات متقاضی را به مدیر کل دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امور پزشکی منعکس نماید.
عدم صلاحیت پزشکی فرد با تکمیل سه نسخه از فرم اعلام قطع پرواز (فرم 59-5) از سوی DAME به دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امور پزشکی انعکاس می یابد.
تبصره 4: کلیه کسانی که در راه اندازی و آماده سازی پروازها دخالت داشته و به نوعی در خطوط پرواز تردد دارند ولی مستقلاً در هدایت هواپیما درگیر نیستند شامل پرسنل فنی اعم از متخصصین تعمیر و نگهداری هواپیما (A/C maintenance) – دیسپچر ها – متخصصین تجهیزات زمینی الکترونیک هواپیما- اپراتورهای ایستگاه های هوانوردی- پرسنل ایمنی زمینی فرودگاه های کشور- رانندگان سوخت رسانی- رانندگان وسایل نقلیه مربوط به حمل بار و مسافر و GPU در کلاس مخصوص (Special class) توسط مراکز پزشکی تائید شده شرکتها و یا مرکز معاینات طب هوائی سازمان (AMC) برابر مفاد دستورالعمل ارزیابی شده و مدت زمان تمدید صلاحیت پزشکی آنان حداقل هر 3 سال یکبار خواهد بود.
تبصره 5: میهمانداران شرکت های هواپیمائی توسط مراکز پزشکی شرکتهای هواپیمائی و یا مرکز معاینات طب هوائی سازمان (AMC) برابر مفاد دستورالعمل در کلاس مخصوص (Special class) ارزیابی پزشکی شده و مدت زمان تمدید صلاحیت پزشکی آنان حداقل هر سال یکبار تعیین می گردد. ضمن آنکه بررسی های کلینیکی و پارا کلینیکی باید مؤید عدم وجود هر گونه بیماریهای بوجود آورنده ناتوانی ناگهانی در پرواز (Sudden incapacitation) و ابتلاء به بیماریهای واگیردار عفونی، قارچی اعم از پوستی ، ریوی و انگلی باشد.
تبصره 6: گروه مخصوص (Special class) با توجه به تخصص افراد ذینفع به پنج زیر گروه تقسیم بندی می شود:
جهت دارندگان گواهینامه موتور و بدنه (پایه و تایپ) Special class "A"
مربوط به میهمانداران شرکتهای هواپیمائی Special class "C"
جهت دارندگان گواهینامه دیسپچر و اپراتور ایستگاه های هوانوردی Special class "D"
جهت دارندگان گواهینامه اویونیک و تجهیزات زمینی الکترونیک هواپیمائی Special class"E"
مربوط به پرسنل ایمنی زمینی فرودگاه های کشور و رانندگان وسایل نقلیه سوخت رسانی هواپیما ، حمل بار و مسافر و GPU Special class"F"
در قسمت بعد به ادامه این بحث خواهیم پرداخت...