آشنایی با بدبینی
بدبینى یا سوء ظن، از بیماری هاى خطرناك روانى است كه هر كس به آن گرفتار شود، ناراحتی، رنج ها و دردها در انتظار اوست. این بیمارى گاه چنان شدت مى یابد كه شخص مبتلا، به هر چه مى نگرد یا به هر چه فكر مى كند، مى كوشد نقص یا عیبى در آن بجوید و نیكویی هاى آن را از نظر دور كند. سوء ظن به معنای بدگمانی بوده و یکی از رذائل اخلاقی است که در دین اسلام و در قرآن کریم به شدت از آن نهی شده است.
بدبین یا باید از همه كناره گیرد یا فقط تظاهر به دوستى كند و خود را چنان بنماید كه در باطن آن گونه نیست و چون به اشخاص و رویدادها با عینك بدبینى مى نگرد، نمى تواند با بى طرفى و بى نظرى، آن ها را بررسى كند و آن پدیده یا شخص را آن گونه كه هست بشناسد. در نتیجه، دچار قضاوت نادرست مى شود و این خود موجب عقب ماندگى است و نیز موجب بهره نگرفتن از فرصت ها و افراد با ارزش است.
سوء ظن باعث جستجو در كار دیگران می شود كه عوارض خطرناكى دارد و نیز موجب غیبت و بدگویى از دیگران می گردد كه آن نیز گناهى بزرگ و زیانبار است.
برای روشن شدن مطلب به حكایت زیر توجه كنید:
آرام از صخره ها بالا رفت و وقتی به نوک صخره رسید سرش را به سمت آسمان بلند کرد و فریاد زد:
- خدایا!!! می شنوی صدایم رو؟ من رو می بینی؟
آسمان پر از ابر، برقی زد و غرید!
- چرا می گی نه؟ مگه تو خدا نیستی؟ مگه همیشه نمی گی با بنده هاتی و ما رو می بینی؟ حالا که ازت می پرسم می گی نه؟؟؟
ناامید، خسته و از همه جا بریده، خود را از آن بالا پرت کرد پایین، تا زندگی ای را که خدا به او هدیه کرده بود از بین ببرد!
آن طرف تر، در فاصله ای نه چندان دور، فردی دیگر از صخره های کوه سر به فلک کشیده بالا رفت و وقتی به نوک صخره ها رسید، سرش را به سمت آسمان بلند کرد و فریاد زد:
- خدایا!!! می شنوی صدایم رو؟ من رو می بینی؟
آسمان پر از ابر برقی زد و غرید! چشم های مرد از خنده و شادی برقی زد و گفت:
- می دونستم که به یادمی! این عکس رو هم واسه همین گرفتی، مگه نه؟ می خوای همیشه به یادم باشی؟!!
و خوشحال از بالای کوه پایین آمد تا زندگی ای را که خدا به او هدیه داده بود، ادامه دهد.
تقسیمات بدبینی:
در روان پزشكی معاصر، بدبینی به سه گروه تقسیم می شود:
1- اختلال شخصیت بدبینی
2- اختلال هذیانی یا هذیان بدبینی
3- بیماری اسكیزوفرنیا، نوع پارانوئید یا بدبینی
فرد مبتلا به اختلال "شخصیت بدبینی"، به همه چیز و همه كس، به دیده شك و تردید نگاه می كند و حالت دفاعی به خود گرفته و آن ها را تهدید آمیز تلقی می كند.
بعضی از این بیماران تصور می كنند كه تحت تعقیب هستند، یا كسی می خواهد آن ها را بكشد یا مسموم كند. تعدادی از این بیماران، دچار هذیان حسادت، یا بزرگ منشی یا خود بزرگ بینی هستند.
در فرد مبتلا به اسكیزوفرنیای نوع پارانوئید، اوهام گزند و آسیب رسیدن، تحت تعقیب بودن، یا خود بزرگ بینی وجود دارد.
از لحاظ علت شناختی، عوامل مختلفی در ایجاد بدبینی، دخالت دارد. وجود فضای شك و تردید، ترس، تظاهر، بی اعتمادی، دروغگویی و زورگویی در خانواده و محیط، از عوامل زمینه ساز این بیماری است.
تجربه های ناخوشایند فردی، خانوادگی و اجتماعی، می تواند در ایجاد بیماری، نقش داشته باشد.
ویژگی های ارثی و سرشتی و عوامل زیست شناختی، نقش مهمی در شكل گیری و بروز این بیماری دارد.
ادامه دارد...
*مطالب مرتبط:
علائم بیماری های روانی و روش های درمان
درباره ی بیماری های شدید روانی چه می دانید؟
آیا بیمار مبتلا به روان گسیختگی ( اسكیزوفرنی ) می تواند ازدواج كند؟