چرا دعای ما نمی گیرد؟
در قرآن مىخوانیم: «اُدعونى أستَجِب لكم» (1) مرا بخوانید تا شما را اجابت كنم. اگر شخصى به دیگرى گفت: به هنگام برخورد با مشكل به من تلفن كن تا تو را كمك كنم، این جمله لوازم و شرایطى دارد از جمله:
1- رفاقتت را با من حفظ كنى.
2- شماره تلفن مرا گم نكنى و شماره را درست بگیرى.
3- به هنگام بازگو كردن مشكلات، حرفهاى بى ربط نزنى و توقّعات نابجا نداشته باشى و به وظیفه خود عمل كرده باشى.
4- آنچه مىگویى واقعاً مشكل باشد، نه خیالات و توهّمات.
5 - براى حلّ مشكل خود، انتظار نداشته باشى تمام مقرّرات و نظام را بهم بریزم.
6- حلّ این مشكل، سبب پیدایش مشكل دیگرى براى شما یا دیگران نشود.
7- در بازگو كردن مشكلات، صادق باشى و دروغ نگویى.
آیا ما در دعا و طرح مشكلات خود با خدا، این شرایط را مراعات كردهایم؟
آیا رفاقت و بندگى خود را با خدا حفظ كردهایم؟ قرآن مىفرماید: «و یَستَجیبُ الّذین آمنوا و عملوا الصّالحات» (2) پاسخ مثبت به كسانى داده مىشود كه با ایمان و عمل شایسته رابطه خود را با خدا حفظ كرده باشند.
آیا شماره تلفن را درست گرفتهایم؟ در روایات مىخوانیم: دعا آدابى دارد، از جمله:
ابتدا «بسم اللّه» بگویید، با وضو و حضور قلب و در مكان مقدّس مثل مسجد باشید، قبل از دعا از خداوند با صفات و اسماءالحسنى تجلیل كنید، ده مرتبه «یا اللّه»، «یا ربّ» بگویید، گوشهاى از نعمتهاى الهى را به زبان آورید، از خداوند تشكر كنید، بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستید، لغزشهاى خود را مطرح و استغفار كنید، دعا و خواسته خود را میان دو صلوات مطرح كنید و امیدوار باشید.
آیا در دعاهاى خود توقّعات نابجا نداریم و به وظیفه خود عمل كردهایم؟
دانشآموز درس نخوانده، دعا مىكند كه قبول شود. مىگویند: دانش آموزى به خانه آمد و وارد اتاق جلویى شد و مشغول دعا شد. به خدا گفت: پروردگارا! كوه هیمالیا را در فلان كشور قرار بده و دریاچه ارومیّه را در نیشابور قرار بده. مادرش گفت: این چه دعایى است كه مىكنى؟! گفت: من در امتحان جغرافیا پاسخ سؤالات را اشتباه نوشتهام، حالا به خدا مىگویم كوه و دریا را جابجا كند تا من نمره بیاورم!
آیا زمان دعا و شرایط دیگر را در نظر گرفتهایم؟ در اسلام زمانهایى براى دعا سفارش شده است، از جمله: شبهاى جمعه، سحرها، بعد از نماز، غروب جمعه، بعد از خطبههاى نماز جمعه، هنگام نزول باران و جارى شدن اشك و....
آیا مشكلات ما واقعاً مشكل است یا خیال مىكنیم كه مشكل است؟ بسیارى مشكلات، لازمه نظام طبیعت است و رفع آن، به معناى به هم زدن نظام عالم. همچون فقیرى كه سقف خانهاش خراب است و باران كه مىآید، سقفش چكّه مىكند. براى رفع مشكل او، یا باید خداوند باران نفرستد یا بر بام خانه او باران نبارد و یا آب باران در پشتبام خانهاش نفوذ نكند و یا... كه هر كدام از اینها به معناى نادیده گرفتن قوانین حاكم بر طبیعت است.
پینوشتها:
1- غافر/60
2-شوری/26