حساسیت دندانی
خوردن یک بستنی سرد در تابستان یا نوشیدن یک فنجان چای داغ در یک روز برفی حسابی می‌چسبد. ولی اگر دندانتان با نوشیدن یا خوردن این خوراکی‌های سرد و گرم، آنچنان درد بگیرد که از جا بپرید، دیگر شاید این خوراکی‌ها به دلتان ننشیند. دندانپزشکان به این مشکل می‌گویند "حساسیت دندانی". شما حتماً انواع خمیر دندان‌های ضد حساسیت را در بازار دیده‌اید، ولی هر حساسیت دندانی با خرید یک خمیر دندان ضد حساسیت بهبود نمی یابد.
حساسیت دندانی علل گوناگونی دارد و روش‌های گوناگونی هم برای درمانش وجود دارد که برای هر فردی فرق می‌کند.
در این زمینه با دکتر کسری طبری، متخصص ترمیمی و زیبایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهیدبهشتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
آقای دکتر، گاهی وقتی «چای داغ یا بستنی سرد و یا آب یخ می‌خوریم» همه دندان‌ها تیر می‌کشند. این همان حساسیت دندانی است؟
نه. گاهی در اثر خوردن و یا نوشیدن خوراکی‌های داغ یا سرد، همه دندان‌ها هم‌زمان درد می‌گیرند، این طبیعی است و دلیلی بر حساس بودن دندان‌ها نیست. در این موارد فقط باید دمای غذا را تعدیل کرد و آن را کم کم خورد.
پس چه موقع می‌گوییم دندان‌ها حساس شده‌اند؟
زمانی‌که یک یا چند دندان در جای مشخصی از فک دهان در اثر سرما یا گرما و لمس (مثل مسواک زدن یا ناخن کشیدن) درد می‌گیرند و یا اصطلاحاً تیر می‌کشند، این درد را حساسیت دندانی می‌گوییم و به بیمار می‌گوییم دندان‌های شما حساس شده‌اند.
گاهی بعضی بیماران می‌گویند وقتی مسواک نمی‌زنند، دندان‌هایشان حساس نیست، ولی وقتی مسواک می‌زنند دندان‌هایشان حساس می‌شود و درد می‌گیرد، این دلیلی است که مسواک زدن را کنار بگذارند؟
به هیچ وجه. گاهی در اثر رعایت نکردن بهداشت دهان ومسواک نزدن، لثه‌ها تحلیل می‌روند و سطح ریشه دندان در دهان نمایان می‌شود. در این شرایط با کشیدن مسواک روی دندان، موهای مسواک با سطح ریشه تماس پیدا کرده و دندان را حساس می‌کند و شما در دندان‌هایتان احساس درد می‌کنید. این گروه از بیماران نباید مسواک زدن را کنار بگذارند، بلکه باید به فکر درمان تحلیل لثه و رفع حساسیت دندانی‌شان باشند.گاهی کسانی‌که دندان قروچه می‌کنند، از درد دندان‌ها شکایت دارند. این هم حساسیت دندانی است؟
بله، گاهی کسانی در اثر استرس عادت دارند، در شب دندان‌هایشان را روی هم سایش دهند و وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوند، احساس می‌کنند عضلات فک و صورتشان خسته است. بعضی‌ها هم در اثر این استرس‌ها عادت دارند، در بیداری دندان‌هایشان را روی هم فشار دهند.
در اثر این فشارهای شدید طوق دندان‌ها به تدریج ترک برمی‌دارد و مینا خرد می‌شود و می‌ریزد و از آن نواحی، دندان حساس می‌شود.
چرا طوق(گردن) دندان؟ چرا بیشتر حساسیت‌های دندانی از این بخش احساس می‌شود؟
چون مینا که لایه ی محکم پوشاننده دندان است، در قسمت گردن دندان کمترین ضخامت را دارد، لذا به آسانی در اثر وارد آمدن نیروی زیاد دچار ترک می‌شود و یا اگر بهداشت دهان را رعایت نکنید، دندان از گردن دچار پوسیدگی شده و حساس خواهد شد.
بعضی از بیماران ترک‌های ریزی در سطح دندان‌هایشان دارند و بیشتر به سرما حساسند. این ترک‌ها در رادیوگرافی (عکس دندان) به سختی قابل تشخیص‌اند. این ترک‌ها دندان‌ها را حساس می‌کنند. راه چاره هم فقط این است که دندان‌های ترک‌دار را روکش کنیم تا حساسیت برطرف شود.
خود روکش‌ها چطور؟ بعضی‌ها مدتی پس از روکش کردن دندان‌هایشان احساس می‌کنند این دندان‌های روکش شده، به سرما و گرما حساسند. چرا؟
درد پس از روکش کردن، در چند روز اول به دلیل تراش دندان، طبیعی است، ولی اگر این درد ادامه یابد، باید به دندانپزشک‌تان مراجعه کنید تا علت را پیدا کند. ممکن است لبه‌های روکش کوتاه باشد، لثه تحلیل رفته باشد و یا همان (چپ روکش) حل شده باشد که باید این مشکلات برطرف شوند تا درد از بین برود.گاهی کسانی‌که دندان‌هایشان را سفید کرده‌اند، می‌گویند دندان‌هایم حساس شده‌اند. درمان‌های دندانپزشکی هم می‌توانند باعث حساسیت دندانی شوند؟
بله روکش‌‌هایی که بلندند و یا ترمیم‌هایی که بلند شکل داده شده‌اند نیز می‌توانند دندان‌ها را حساس کنند.همچنین روش‌های سفید کردن دندان (bleaching) هم گاهی دندان‌ها را حساس می‌کنند. در این‌صورت باید مدت زمان استفاده از ژل سفیدکننده را در روز کاهش دهید و یا با مراجعه به دندانپزشک غلظت ژل فلوراید را کاهش دهید. گاهی نیز باید قبل از ژل سفید کننده، از دهان شویه فلوراید استفاده کنید و با خمیر دندان ضد حساسیت دندان را بشویید و سپس ژل سفیدکننده را بگذارید. سپس دندان‌ها را دوباره بشویید و دهان شویه فلوراید استفاه کنید.
در قسمت بعدی این مطلب، درباره ی "راه های کاهش حساسیت دندان ها" برای شما صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
ادامه دارد...
*مطالب مرتبط:
