تبیان، دستیار زندگی
ازدواج آگاهانه و با برنامه، برج مراقبت زندگى است و ضرورت آن، به ویژه در این دوران كه زندگى بشر از پیچیدگى خاصى برخوردار است، پوشیده نیست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

برای ازدواج هم برنامه می خواهی!

گل

ازدواج آگاهانه و با برنامه، برج مراقبت زندگى است و ضرورت آن، به ویژه در این دوران كه زندگى بشر از پیچیدگى خاصى برخوردار است، پوشیده نیست. مواردى چون نیل به آرامش و سكون، تأمین نیازهاى جنسى و حیات، بقاى نسل، تكمیل شخصیت و تكامل اجتماعى، سلامت و امنیت اجتماعى و تأمین نیازهاى روانى - اجتماعى در شمار مهم‏ترین اهداف ازدواج جاى دارند. رسیدن به همه این اهداف به تأمل و تفكر و نیل به چنین ازدواجى به برنامه ریزى نیازمند است. این مقاله به ضرورت ازدواج مى‏پردازد و سپس 9 مؤلّفه ضرورى جهت برنامه ریزى ازدواج را برمى‏شمارد.

انسان، اجتماعى‏ترین موجود زمین است و هیچ انسان سالمى نمى‏تواند بدون ارتباط با دیگران زندگى كند. آدمى تركیبى از جسم و روان است. برخى چنان مى‏پندارند كه وجودشان به این جسم خاكى محدود است. در صورتى كه این جسم، استراحتگاه موقتى روح شمرده مى‏شود و روان آدمى به مونس و همدم و همراه نیاز دارد. اریك فروم ،روان شناس آلمانى، مى‏گوید: «انسان از لحظه‏اى كه به دنیا مى‏آید تا آن دمى كه از دنیا مى‏رود، هر كارى كه مى‏كند براى رفع احساس تنهایى خویش است.»(1)وقتى این تنهایى بیش‏تر شود، تكاپوى بشر براى جست‏وجوى یار و همراه فزونى مى‏یابد. كامل‏ترین و جامع‏ترین نمود این جست و جو كه قاعدتاً تمام زندگى فرد را تحت الشعاع قرار مى‏دهد، ازدواج است.

ضرورت برنامه ریزى در ازدواج‏

صاحب نظران معتقدند به همان اندازه كه نباید از ازدواج دچار ترس و توهم شد، به همان اندازه نیز نباید این اتفاق مهم و حیاتى را ساده پنداشت؛ زیرا ازدواج‏هاى بدون برنامه و مطالعه كارنامه ی خوبى نداشته‏اند. به همین خاطر، براى یك ازدواج موفق باید برنامه داشت. این امر به ویژه در دنیاى امروز كه از پیچیدگى خاص برخوردار است، اهمیت دو چندان پیدا مى‏كند؛ ازدواج یك سنت دیرینه اجتماعى است؛ ادیان الهى از مشوّقان عمده آن بوده‏اند و حتى آن را میثاق مقدس خوانده‏اند. دین مبین اسلام بر این سنت پاك و ارزشمند كه سعادت جامعه را رقم مى‏زند و موجب بقاى نسل مى‏گردد، بسیار تأكید ورزیده است. پیامبر اكرم (ص) مى‏فرماید: «هیچ بنایى نزد خداوند از ازدواج محبوب‏تر نیست.»(2) این بنا به برنامه و نوعى مهندسى فكرى و روحى نیاز دارد. ازدواج وتشكیل خانواده حركت از «من» به سوى «ما» است. نیازى مقدس و طبیعى است كه از فطرت و آفرینش انسان‏ها سرچشمه مى‏گیرد و نباید آن را یك قرار داد متعارف اجتماعى تلقى كرد؛ زیرا اگر این بنیان مقدس آسیب ببیند، پیامدهایى جبران‏ناپذیر دارد.

مولفه های لازم در برنامه ریزی

در برنامه ریزى ازدواج از 9 عامل نام برده مى‏شود كه در توفیق این امر مهم تأثیر بسیار دارد. این عوامل عبارت است از:

1. نیت و اراده آگاهانه براى ایجاد خانواده و ساختن زندگى مشترك‏

نیت تنها یك امر ذهنى نیست. این پدیده مجموعه‏اى از طراحى‏هاى ذهنى و عملى است كه سخت‏كوشى و تلاش بهینه و كارآمد بخشى از آن به شمار مى‏آید. كسى كه برنامه‏اى شفاف و روشن براى این امر مهم داشته باشد، استحكام و بقاى این پیوند مقدس را رقم زده است. البته این نكته را هم نباید فراموش كنیم كه هر گاه انسان به كارى مقدس و ارزشمند به ویژه ازدواج دست بزند، رحمت الهى  یارى اش مى‏دهد.

2. سلامت روح و جسم

انسان سالم به وجود آورنده ی خانواده سالم است و چون اجتماع مجموعه خانواده‏ها است، وقتى سلامت روان پایه و اساس زندگى‏هاى مشترك باشد، بالندگى اجتماعى به ارمغان مى‏آورد. سلامت جسم در مرتبه بعد است. گروهى از مردم دراثر سوانح و جنگ‏ها مشكل جسمى پیدا مى‏كنند؛ ولى مى‏توانند زندگى زناشویى بسیار متعالى تشكیل دهند.

3. داشتن منبع درآمد مناسب

بحث تأمین براى یك ازدواج موفق و زندگى پرخیر و بركت بسیار ضرورت دارد. مسأله اشتغال و تأمین خانواده نوعى امنیت روانى ایجاد مى‏كند كه لازمه ی زندگى مشترك است. دانشجویانى كه به ازدواج تمایل دارند، با جد و جهد در كنار درس، حرفه‏اى مى‏یابند و مسأله تأمین را تا حدود زیادى حل مى‏كنند. یارى خانواده دراین زمینه نیز از عوامل آسان كننده ازدواج است. البته در این مراحل صبر، قناعت، پذیرش وضع موجود، و تلاش براى تأمین هر چه بیش‏تر ضرورت دارد.

4. سن مناسب

زوج مناسب باید از جهت جسمى به بلوغ كامل رسیده باشند و از جهت روحى و روانى براى پذیرش مسؤولیت ازدواج آمادگى داشته باشند. امروزه، با عنایت به بحث تحصیل و كار و امكانات، تعریفى خاص از سن مناسب وجود ندارد؛ یعنى با لحاظ كردن بلوغ جسمى و روحى و تطبیق با شرایط زمانه، از جهت تحصیل و اشتغال و تأمین، مى‏توان در خصوص ازدواج تصمیم گرفت. البته نباید فراموش كنیم كه بیش از سن تقویمى، سن عقلى ضامن بقاى زندگى مشترك خواهد بود.

5. ثبات عاطفى

داشتن ثبات عاطفى و كنترل عواطف و احساسات در امر ازدواج بسیار تعیین كننده و مهم است. حوصله و بردبارى، صداقت، خلوص، بى آلایشى، مهربانى، گذشت، صمیمیت ، اعتماد، اطمینان، نظم و انضباط و همكارى، سازگارى، تعهد، سخاوت و حسن تفاهم و بالاخره انعطاف از موارد عمده ی ثبات عاطفى اند. جوانانى كه در آستانه ازدواج و تشكیل خانواده قرار دارند، باید از حداقل ثبات برخوردار باشند؛ بتوانند خشم و شادى غیر طبیعى خود را كنترل كنند؛ با متانت و تأمل به بررسى واقعیت‏ها پردازند و هنگام قضاوت و داورى با عقل و منطق ظاهر شوند.

عقیده بر این است كه در امر ازدواج باید «عقل و عاطفه» را به هم پیوند زد تا فرزندى به نام منطق صحیح و تعامل انسانى زاده شود.

6. داشتن منطق و مسؤولیت پذیرى

براى پدید آوردن یك ازدواج موفق هرگز نباید بنیان آن را بر هوس‏هاى گذرا استوار كرد. یكى از معیارهاى اساسى در مرحله مقدماتى ازدواج داشتن منطق و احساس مسؤولیت پذیرى است كه در حقیقت علاقه و رغبت براى ایجاد خانواده است و پیش شرط اساسى ازدواج موفق به شمار مى‏آید.

7. عشق الهى و تحكیم بنیان خانواده

در فرایند ازدواج مراحلى وجود دارد كه سردار همه آن‏ها عشق و شوق به زندگى با همسر آینده است. این عشق هر چه به حقیقت و واقعیت و اصالت نزدیك‏تر باشد، خانواده از تداوم و استحكام فزون‏تر برخوردار مى‏شود. وفادارى به عشق، وفادارى به همسر را به ارمغان مى‏آورد كه در آن احساس تكامل و تعلق خاطر و خوشبختى حاصل مى‏گردد.

بعضى صاحب نظران معتقدند، «عاشق بودن» شیرین‏تر از «حق داشتن» است. پس اگر در زندگى مشترك همواره بر این اصرار كنید كه حق به جانب من است، عشق و گذشت را فراموش خواهید كرد. كانون خانواده مكانى براى بخشش و خوشبخت كردن طرف مقابل است نه مقابله و به دست آوردن امتیاز.

8. قوانین ازدواج

ازدواج داراى وظایف، حقوق و تكالیف است. ضرورت آشنایى جوانان باقوانین و مقرارت ازدواج بر هیچ كس پوشیده نیست. این مسأله بخشى از برنامه ازدواج است. آشنایى مقدماتى با حقوق و قوانین تشكیل خانواده، در پایدارى ازدواج و شیرینى و لذت زندگى بسیار مؤثر است. از جمله این حقوق، حقوق قانونى و شرعى، مهریه و حدود و اختیارات زوجین در برابر یكدیگر، تقسیم كار، حقوق زن، تعهدات اصلى و فرعى، شروط و تربیت فرزند است.

9. بهداشت، مدیریت تحكیم خانواده

از لوازم یك ازدواج موفق و برنامه ریزى شده آشنایى زوجین با بهداشت و تلاش براى حفظ و نگهدارى سلامت خانواده است.كسب اطلاعات در خصوص تنظیم خانواده و توجه به برنامه‏هاى جمعیتى كشور، به عنوان یك خانواده بزرگ، ضرورت دارد.

 پى نوشت:

1.جوانان و ازدواج، كیهان نیا، ص 15.

2.فصل الزواج، ناصرى، یادداشت موضوعى.

منبع : مجله پرسمان - با تغییر وتلخیص

مقالات مرتبط :

ازدواج هایی روی آب

ایده های اشتباه در ازدواج

ازدواج نکنید اگر...

زیبائی و ماجرای انتخاب

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.