محل فرودفضاپیمای فونیکس: مقایسه ی مناطق قطبی مریخ و زمین
فضاپیمای فونیکس که دوشنبه ی هفته ی گذشته (6 خرداد) بر سطح مریخ فرود آمد، در حال حاضر مشغول تمرین برای آغاز فعالیتهای علمی خود می باشد.
شاید منطقه ای که فونیکس فرود آمده است در اولین نگاه بنظر جالب نیاید. ولی در واقع این منطقه، عالی است و دقیقا همان چیزی است که تیم علمی فونیکس دوست داشتند بدان برسند! همانطور که می دانید، فونیکس بیشتر می خواهد به آنچه در زیر سطح مریخ هست دست یابد و تحقیق کند. یکی از اولین تصاویری که از مریخ به زمین رسیده است نمای یک بیابان مریخی را نشان می دهد که شبیه نمایی آشنا در سطح سیاره ی خودمان است: الگویی از ترکهای چندضلعی در پوسته ی یخی که بطور فصلی منجمد و مذاب می شود. این الگوهای چندضعلی در تصاویر مداری که توسط مدارگرد مریخ تهیه شده است،نیز دیده شده بود. این شکلهای چند ضلعی یکی از نشانه هایی است که منطقه ی قطبی مریخ چایگاه مقادیر زیادی آب منجمد می باشد.
این جفت تصویری که در بالا دیده می شود، شباهت این دو حالت را در سطح مریخ (منطقه ای که فونیکس فرود آمده) و منطقه ی یخی در شمال شرقی اسپیتزبرگ اروپا، در نزدیکی منطقه ی قطبی زمین، نشان می دهد. الگوی های چند ضلعی زمانی ایجاد می شوند که قسمتهای بالایی سطح خاک، فصل به فصل منجمد و ذوب می شوند و زمین در سرمای زمستان ترک می خورد و به قطعات کوچکی می شکند که با آب مذاب در تابستان پر می شود. زمانی که دوباره زمستان می شود، آب یخ می بندد و مانند گُوه ترکها را بزرگ تر می کند.
تنها تفاوتی که تصویر زمینی با تصویر مریخی دارد، وجود آب در تصویر زمین است. در مریخ آب نمی تواند روی سطح بماند، چرا که فشار ناچیز جو در آنجا باعث می شود که هر آبی که به سطح مریخ برسد به سرعت تبخیر و تصعید شود.
ولی چرا این موضوع این قدر جالب است؟ در سیاره ی زمین، یخچالها، لایه های منجمد و دیگر مناطق یخ زده می توانند محافظی برای مولکولهای آلی، باکتریها و قرچها باشند و صدها هزار و حتی صدها میلیون سال آنها را نگه دارند. فضاپیمای فونیکس دارای ابزاری است که می تواند سطح منجمد مریخ را حفاری کند و با بخار دادن نمونه ی خاک خواص شیمیایی بخارها را تحلیل کند. دانشمندان امیدوارند بتوانند بفمهند که آیا هیچ گاه یخ موجود در زیر سطح، ذوب می شود و آیا بعضی عوامل شیمیایی برای حیات در خاک یخ زده نگهداری شده است یا خیر.
به همین دلیل محل استقرار فونیکس بسیار برای انجام تحقیقات عالی است.
منبع:
ترجمه:
ا.م.گمینی
اخبار مرتبط با فونیکس:
فونیکس با موفقیت روی مریخ فرودآمد!!
