تاثیر نماز بر تلقین های سازنده روانی

(قسمت اول)

پیامبر اكرم  (ص) فرموده اند:

الصلوه قربان كل تقی

نماز وسیله نزدیكی با تقوایان به خداست.

تلقین و تعریف آن

"تلقین" از گذشته های دور تا عصر حاضر، از پُر رمز و رازترین و شگفت انگیزترین، پدیده های انسانی به شمار می آمده است و از جمله مواردی است كه منطق و دانش بشری حتی در عصر"انفجار علوم" هنوز به توجیه كامل علمی آن نرسیده است.⁽¹⁾

تلقین به روش های مختلفی انجام می پذیرد، مثلا ممكن است از طرف شخصی به شخص یا اشخاص دیگر و یا حتی گاهی به صورت خود به خود انجام بپذیرد.

در هر صورت، در قاموس تلقین، كلمه "نه" وجود ندارد و به وسیله آن تقریبا هر كار غیر ممكنی، ممكن می نماید. گاه حتی بر اثر تلقین چنان آثار و نتایج شگفت انگیزی پدید می آید كه سبب می شود برخی پدیده های مربوط به آن، به امور غیبی نسبت داده شود و این موضوع گه گاه مورد سوء استفاده عده ای سودجو و فرصت طلب قرار گرفته است تا به وسیله آن خود را اشخاصی مقدس و مرتبط با عالم غیب و ماوراء الطبیعه معرفی نمایند.

به عنوان مثال می توان به جلسات عجیب و غریب احضار روح اشاره نمود كه با كمال تاسف در سطح كشور اسلامی ما و حتی در بین قشر روشنفكر و مسلمان، طرفداران بسیاری پیدا كرده است. حال آن مسائلی كه طرفداران این عملیات مسخره(كه به وسیله حركت یك استكان یا نعلبكی بر حروف درج شده روی یك میز چوبی صورت می گیرد!؟) آن را جزو مسائل عجیب و خارق العاده مربوط به احضار روح! می دانند، از ساده ترین و پیش پا افتاده ترین مسائل قابل توجیه با پدیده تلقین است. هر یك از شركت كنندگان در جلسه احضار روح به وسیله تلقین به خود و البته به صورت ناخودآگاه، اطلاعاتی را ضمن حركت استكان بر حروف روشن می سازد كه دیگران به كلی از آن بی اطلاع بوده اند، در نتیجه شخص با این كه بر اثر تلقین نمودن به خودش، شخصا و ناخودآگاه اطلاعات خصوصی خویش را افشا كرده است، این اثر را به روح نسبت می دهد. در نتیجه این شخص به صحت موضوع احضار ارواح اعتقاد شدید پیدا می كند تا جایی كه همه پیشگویی های روح به اصطلاح حاضر شده! را در مورد آینده نیز باور می كند و هیچ بعید نیست كه مثلا اگر روح پیشگویی كند كه: فردا پای تو خواهد شكست! شخص چنان به خود حتمی بودن وقوع پیشگوئی روح را تلقین نماید كه در كمال تعجب اطرافیان، فردای آن روز پایش بشكند!؟ و در اثر این امر، باز هم بازار تبلیغ برای قضیه و تلقین صحت آن گرم تر شود.

علاوه بر این قبیل مثال ها، سودجویی از پدیده تلقین، طیف گسترده ای از فعالیت های بشری، از تلقین یك فرد و عقیده خاص گرفته تا تبلیغات مختلف مثل تبلیغات تجارتی(كه در همه اشكال خود فقط بر قدرت تلقین تكیه دارند)⁽²⁾ را در بر می گیرد.

در این مورد، سوء استفاده از تلقین به خصوص در مورد مسائلی كه ادعا می شود جنبه غیر مادی و ماورائی دارند، به كرات به چشم می خورد و گاهی هم به صورت بازاری برای خالی كردن جیب افراد ساده اندیش در می آید، مثلا یك جنبه مهم دیگر از تلقین، "هیپنوتیزم" است که گه گاه با تسخیر اراده افراد، سبب پرده دری های شوم و افشای رازهای شخصی افراد می شود و درست به همین دلیل است كه اموری مثل هیپنوتیزم از سوی بسیاری از فقهای بزرگوار شیعه(جز در مواردی كه ضروریات درمانی ایجاب می كند) حرام اعلام شده است.

اما تلقین همان قدر كه می تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد و سبب ضرر رساندن به مردم به دلیل تحریف اذهان آنها از حقیقت یا كشف اسرار آنها و .. گردد، می تواند در موارد بسیاری به عنوان یك پدیده مفید، مورد استفاده و بهره برداری قرار بگیرد و این امر با قدرت شگفت انگیز تلقین در ممكن نمودن غیر ممكن ها، تحقق می پذیرد.