چرا باید ماهی بخوریم؟
مصرف آبزیان از دیرباز به عنوان یکی از غذاهای بسیار مهم، هم از نظر ارزشهای غذایی و هم از نظر روشهای دارویی مطرح بوده است. در عصر حاضر نیز با توجه به رشد روزافزون جمعیت و در حالی که نیمی از مردم دنیا دچار سوءتغذیه هستند، ماهی و آبزیان میتوانند در مقام تامین پروتئین مصرفی جایگاه ویژهای را دارا باشند.
ماهی با دارا بودن 19 درصد پروتئین و جذب 99 درصد از این میزان پروتئین و همچنین چربیها و اسیدهای آمینه ضروری بدن و ویتامینها و مواد معدنی مهم از نظر غذایی دارای ارزش بالایی است. همچنین در چند بیماری مانند ناراحتیهای گوارشی و عروقی بهعنوان یک دارو مطرح است.
در کشور ایران با توجه به منابع متعدد تولید آبزیان و پیشرفتهایی که در چند سال اخیر در امر آبزیپروری در آبهای داخلی صورت گرفته، پتانسیل قوی در امر تولید آبزیان ایجاد شده است. اما متاسفانه به دلیل اطلاعات اندک هموطنان در مورد انواع خاص غذایی و دارویی ماهی و شیوه طبخ آنها ، گرایش به مصرف این ماده غذایی در کشور محدود است.
پروتئین موجود در گوشت مرغ، گوساله، تخممرغ و پنیر از مواد عمده تامینکننده پروتئین حیوانی است. اما گوشت ماهی از ارزشهای غذایی بالاتری برخوردار است.
پروتئین حاصله از گوشت ماهی دارای کلیه اسیدهای آمینه مورد نیاز بدن برای رشد و نمو است. به همین دلیل گوشت آبزیان برای تامین نیازهای روزانه پروتئین دارای اهمیت بسیار زیادی است.
در گوشت ماهی بافت پیوندی کمتری در مقایسه با سایر گوشتها وجود دارد و میتوان گفت که تقریبا همه گوشت ماهی مصرف شده به وسیله بدن جذب میشود و به همین دلیل است که در بسیاری از بیماری ها، خوردن گوشت ماهی توصیه میشود.
بسیاری از غذاهای پرارزش دارای موادی هستند که خوردن آنها ممکن است چندان نافع نباشد. غذاهای حاصل از آبزیان علاوه بر تامین پروتئینهای مورد نیاز بدن، دارای بسیاری از ویتامینها و مواد معدنی به ویژه ویتامین 12 B هستند. بدیهی است اگر این غذاها توأم با سبزیها مصرف شوند، ارزش آنها به مراتب بیشتر خواهد بود.
میزان چربی موجود در ماهیها و سایر آبزیان در مقایسه با گوشت قرمز بسیار کمتر است. بیشتر ماهیها کمتر از 5 درصد چربی دارند. فقط چربی گوشت مرغ بدون پوست مانند ماهی است.
با توجه به مشکلات و تنگناهای غذایی و افزایش روزافزون ناراحتیهای قلبی و عروقی به ویژه در شهرهای بزرگ کشور، مصرف ماهی و سایر آبزیان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در تحقیقاتی که روی سیستم تغذیهای جوامع گوناگون صورت گرفته، مشخص شده است صیادان ژاپنی که در جزیره "کیوشو" زندگی میکنند، کلسترول خونشان بسیار پایین است.
در دهه 70 معلوم شد که اسکیموهای گریلند با وجود مصرف مقادیر بالای چربی و پروتئین به بیماریهای قلبی دچار نمیشوند. این تفاوت در نوع چربی مصرفی آنهاست. چربی ماهی و محصولات آبزیان غیراشباع است، در حالی که چربی موجود در گوشت قرمز و حتی گوشت سفید طیور به طور عمده چربیهای اشباع شده است.
خواص بالینی ماهی
* چربی امگا3 موجود در گوشت ماهی در جلوگیری از سکته مغزی ، لخته شدن خون در عروق چشم، مغز و سایر اندام ها نقش مهمی دارد.
* چربی امگا3 سبب کاهش میزان تریگلیسیریدها میشود.
* چربی امگا3 یک اسید چرب است که نقش عمدهای در جلوگیری از آرتریتها(تورم مفاصل) دارد.
* چربی امگا3 نقش ضد سرطان دارد.
غذای تهیه شده از آبزیان، مغذی و پرارزش است.
غذای پرارزش به غذایی گفته میشود که دارای مواد و عناصر غذایی لازم برای حفظ سلامت بدن و فاقد مواد غیر لازم و مضر می باشد. غذاهای حاصل از آبزیان در عمل جزو این دسته از غذاها به حساب میآیند، زیرا علاوه بر داشتن پروتئین پرارزش و کافی، دارای انواع متعدد و مقادیر مناسبی از ویتامینها و مواد معدنی بوده و در عین حال، دارای مقادیر کمی چربی و کلسترول هستند.
ماهی درمانی
چه خوب است اگر بتوانیم در مصرف مواد غذایی هم، مانند هر کار دیگری برنامهریزی کرده و غذاها را نه تنها برای سیر شدن، بلکه به دلیل تامین نیازهای واقعی بدن و جلوگیری از بروز عوارض و بیماری های متعدد مصرف کنیم.
مصرف ماهی سبب افزایش رشد در کودکان، بالا بردن بهره هوشی و افزایش طول عمر میشود و در درمان بیماریهای گواتر، کاهش فشارخون ، درمان سردردهای میگرنی و بیماریهای کلیوی ، کاهش سرطان پستان در زنان و کاهش خطر بیماری آلزایمر، تاثیر به سزایی دارد. کارشناسان مواد غذایی مصرف سه وعده ماهی در هر هفته را توصیه میکنند.
برای سالم ماندن ماهی بخورید
در بسیاری از جوامع نصف مرگ و میرها در اثر تصلب شرائین است که حاصل تجمع کلسترول و ایجاد رسوب در عروق خونی است که سبب مسدود شدن رگهای تغذیهکننده قلب و در نتیجه حملات قلبی و مغزی میشود. با کاربرد یک رژیم غذایی مناسب میتوان احتمال مبتلا شدن به این مشکلات را به میزان چشمگیری کاهش داد.