شایسته ترین زوج دنیا
جلوههای رفتاری حضرت زهرا سلام الله علیها(1)
ازدواج به دلیل انطباق و هماهنگی آن با طبیعت بشری پیوند مهر و ایجاد انس و الفت و پیدایش عشق و دوستی را به ارمغان میآورد. زن به عنوان رکن اساسی و همچنین به لحاظ ظرافت و لطافت ویژهای که در ساختار روحی او هست، عمدهترین نقش را در این راستا بر عهده دارد. و قرآن کریم به همین لطافت روحی که موجب سکون و آرامش خانواده میشود، اشاره میکند و آن را از آیات بلند خدای تعالی میداند:
«و من آیاته اَن خلق لکم مِن انفسکم ازواجا لتسکنوا الیها و جعل بینکم مَودَّةً و رحمةً»(1)
«از نشانههای اوست که برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید تا در کنار او آرامش یافته، با هم انس گیرید، و میان شما دوستی و رحمت قرار داد.»
حضرت فاطمه(س) که نمونه ی بارز و مصداق کامل زن است، بهترین و کاملترین مصداق آیه فوق میباشد، بیتردید در این ازدواج مبارک، اهداف و مقاصدی بیش از آنچه در ازدواجهای معمولی منظور است، در نظر بود. آن هدف برتر، همانا همگامی در مسیری بود که موجب کمال اعضاء خانواده و همچنین اجتماع میشد.
آنچه از تاریخ بر جای مانده است به تحقق این انگیزه ی مقدس در این پیمان زناشویی شهادت میدهد. شهادت میدهد که فاطمه از لحظه ی ورود به خانه ی ساده ، اما نورانی علی(ع) تا آخرین روز زندگی بر سر پیمان خود بود.این از قلههای برجسته ی زندگی حضرت فاطمه(س) است که از همان آغاز ورود به خانه ی همسر، تمام شخصیت و هویت خود را چنان بروز دهد که تا پایان مسیر مشخص باشد.
پاسخ صریح و زیبای علی(ع) به پیامبر اکرم(ص) در فردای عروسی، مؤیدی است بر آنچه گفته آمد علی(ع) در این پاسخ کوتاه و عمیق فاطمه را بهترین یار و مددکار در طاعت حق معرفی میکند. وقتی پیامبر(ص) از او پرسید که زهرا(س) را چگونه یافتی؟ عرض کرد:
«نعم العون علی طاعة اللّه»(2) «فاطمه، چه خوب یاوری برای اطاعت الهی است»
تعاون بر تقوا و نیکی یکی از ارکان زندگی مشترک علی(ع) و فاطمه(س) بود و شاید یکی از بهترین و شکوهمندترین نشانههای آن این است که زهرا(س) در طول زندگی پرفراز و نشیب خود با علی(ع)، هیچ گاه از وی تقاضایی ننمود که اجابت آن برای علی(ع) مشکل و موجب اذیت وی باشد.
لباس، زینت، اثاث خانه، مسکن وسیع و امثال آن خواستههایی است که معمولاً هر زنی به خود اجازه میدهد که از همسر خویش درخواست نماید.اما زهرا(س) هرگز همسرش را برای تهیه این نوع خواستهها به زحمت نینداخت.
بانوان مسلمان اگر حضرت زهرا را الگوی خود قرار دهند از در خواست هایی که انجام آن برای همسر سخت است ،چشم پوشی کرده و باقناعت وبردباری زندگی کنند ،آرامش را به محیط خانه می آورند.
وقتی فاطمه(س) از بیت نبوت به سرای امامت رفت، میان این خانه و خانه پدرش تفاوتی نمیدید، زیرا این خانه هم، مانند آنجا، محلی برای رفع مشکلات و حل گرفتاریهای مردم بود. مردم سخت به این خانه چشم دوخته بودند، و ناگواریها و غمهای خود را در آنجا مطرح میکردند و سبکبال از آن خارج میشدند.
بدین گونه حضرت زهرا(ع) شریک مجاهدتهای اجتماعی و مردمی همسر بزرگوارش امیرالمؤمنین(ع) بود. او با شناخت عمیق و درک جایگاه بلند و حساس همسرش، تمام سختیها و مرارتهای زندگی را به جان میخرید و ذرهای در اخلاق حسنه و سلوک او در روابط همسری و مسؤولیتهای زندگی، اثر منفی نگذاشت و این میتواند به نوبه خود دستورالعمل یک زندگی پربار و شیرین باشد. آن حضرت(س) تلاش در محیط خانه را ارج میگذاشت و با جان و دل به آن میپرداخت.
تجلی ایثار
ایثار و از خود گذشتگی، یکی از مهمترین عوامل استحکام روابط و محبت میان اعضاء یک مجموعه است. اگر همسران در روابط خود گذشت داشته باشند بسیاری از مسایلی که امروزه باعث از هم گسیختگی خانواده ها می شود ، پیش نخواهد آمد. نمونههای ایثار و گذشت در زندگی هر انسانی نشانگر بزرگی روح و علو همت اوست، از این نمونهها در زندگی امیرالمؤمنین(ع) و فاطمه زهرا(س) فراوان دیده میشود. به این نمونه زیبا توجه فرمایید:
پیامبر اکرم(ص)، علی(ع) و فاطمه(س) را مشاهده نمود که مشغول کار هستند. از آنها پرسید:
کدام یک خستهتر هستید؟
امیرالمؤمنین(ع) پاسخ داد:
فاطمه!
رسول خدا(ص) در جای فاطمه(س) نشست و کار او را انجام داد.
از جمله نکاتی که در این گزارش کوتاه قابل توجه است، یکی همکاری علی(ع) با فاطمه(س) در امور خانه و دیگری نحوه پرسش است که پیامبر اکرم(ص) نمود و مستقیما خطاب به دختر خویش ننمود که میخواهم به تو کمک نمایم. از طرف دیگر علی(ع) با همین پاسخ کوتاه، عطوفت و مهربانی به همسرش را نشان میدهد و این میتواند درس بزرگی برای همه خانوادهها باشد که در روابط همسری، از خود گذشتگی یک اصل است و باید با مسایل زندگی خود و دیگران با ظرافت و مهربانی برخورد کرد. و رفتار پیامبر الگوی مناسبس برای خانواده های عروس وداماد است.
روشن است آنگاه که روح تعاون در محیط محدود خانه اوج گرفت انسان، گذشت و فداکاری را پیشه خود نمود در جامعه نیز با همه گستردگیش اثر میگذارد، بنابراین محیط زندگی شخصی، زمینهای برای رشد مکارم اخلاقی و آماده شدن برای حضور مفید در جامعه میباشدو محیط خانواده و جامعه به هم مربوط است.
ادامه دارد...
پاورقیها:
1ـ دوم، آیه 30.
2ـ بحارالانوار، ج43، ص117، مناقب ابنشهر آشوب، ج3، ص363.
3ـ الضحى، آیه 5
منبع : ماهنامه ی پیام زن - باتلخیص وتغییر
نویسنده :عذرا انصاری
