حکیم ابوالقاسم فردوسی
حکیم ابوالقاسم فردوسی مابین سالهای 325 و 329 در ناحیه توس متولد شد. وی در سی و پنج تا چهل سالگی درصدد به نظم درآوردن داستانهای کهن ایرانی بر آمد و نزدیک به سی سال از عمر خود را بر سر این کار گذاشت و عاقبت در حدود سالهای 411 یا 416 به دیار باقی شتافت.
پدرش از طبقه دهقانان توس بود به معنی قدیمی آن که نجیب زاده ملاکی، اهل معرفت و دانش و دلیری و مردانگی باشد.
زندگی فردوسی شاید بیش از زندگی هر شاعر ایرانی با افسانه آمیخته است و سروده او که در اصل ( خداینامه) نام داشته و در متن کتاب به نامهای « داستان کهن » ، « داستانهای دیرینه » ، « نامه باستان » و غیره یاد شده اما به طور خاص آن را « شاهنامه » نامیده اند و در طول دوران ستمشاهی مورد سوء استفاده بسیار قرار گرفته است، درحالیکه حقیقت این است که باید آن را « مردمنامه » نامید، کتاب سراسر شرح حال مردم و پهلوانان است و ستم شاهان در بخشی از داستانهای این کتاب مانند « داستان سیاوش » در سراسر تاریخ ادبیات ایران بی نظیر است.
نکته دیگر اینکه شعرهای این کتاب نشان می دهد که فردوسی مسلمانی ثابت و معتقد است و از شیعیان علی علیه السلام و اهل بیت بوده است.
درباره اطلاعات بیشتر از زندگی و شعر فردوسی نگاه کنید به:
دوره شاهنامه فردوسی، تصحیح و چاپ اتحاد جماهیر شوروی.
فردوسی و شعر او، مجتبی مینوی، انتشارات انجمن آثار ملی 1346.
فردوسی و شاهنامه او، به اهتمام حبیب یغمایی، انتشارات انجمن آثار ملی، 1349.
زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، محمد علی اسلامی ندوشن، 1349.
واژه نامک، عبدالحسین نوشین، بنیاد فرهنگ ایران، 1351.
بر گرفته از کتاب هزار سال شعر فارسی
