نقش ورزش درسلامت روان
بسیار سخن و حدیث از تأثیر و اهمیت تربیت بدنی و ورزش بر ابعاد مختلف رشدی چون جسم و روان شنیده ایم یا خوانده ایم. البته بیشترین كوشش در ارائه چگونگی افزایش یا تقویت قوای جسمانی بوسیله تربیت بدنی ورزشی صرف گردیده و كمتر به مشخص نمودن ویژگیهای سلامت روان پرداخته شده است لذا بر آن شده ایم كه حتی مختصر به تعریفی كلی از سلامت روان به شناخت اصول ویژگیهای آن پرداخته و بخش تربیت بدنی و ورزش را در این بعد مهم انسانی مشخص نمائیم.
تعریف سلامت روان:
یك فرد زمانی دارای سلامت روان است كه با شناخت و حفظ ویژگیهای شخصیتی، خود را با محیط تطبیق دهد. شناخت خود مجموعه ادراكات، ارزشها، افكار و عواطف را تشكیل می دهد كه سبب و آگاهی فرد از موجودیت خود می شود. بدین معنی او می فهمد كیست و چیست. در تامین سلامت روان علاوه بر عوامل ژنتیكی عوامل محیطی نیز تاثیر فراوان خواهند داشت. اگرچه شناخت كامل ویژگیهای مربوط به سلامت روان در یك فرد بسیار مشكل است ولی زمانی افراد از نظر روانی سالم می باشند كه دارای خصوصیات شاخصی گردند:1. اعتماد به نفس دارند. از خصوصیات مثبت و برجسته خود استفاده می كنند در عین اینكه به محدودیتها و نواقص خود آشنایی دارند توانائیهای خود را می شناسند و حداكثر استفاده از آن را می كنند این افراد واقعیت وجودی خود را انكار نمی نمایند بجای عذرتراشی و دلیل تراشی شكستها را براحتی پذیرفته و نگرانی به خود راه نمی دهند.
2. احتیاجات اولیه را براحتی برطرف می نمایند. برآوردن نیازهای اولیه زندگی بخصوص نیازهای جسمانی باعث تلاش دائمی در این افراد می گردد. و با شناخت واقعیتها واقع بینانه تر با مشكلات زندگی مقابله می نمایند.
3. به دیگران به دیده خوب می نگرند. ضمن دوست داشتن دیگران به آنها اعتماد می كنند و در حفظ روابط با دیگران كوشا هستند محبت خویش را مستقیماً ابراز می نمایند و برای آن شواهدی مناسب ابراز می دارند.
4. مسئولیت پذیرند ضمن پذیرش مسئولیت مناسب با سن خود مسئولیت كارهایی كه خود انجام می دهند را می پذیرند از كسب تجربه لذت برده و همیشه برای بهترین نتیجه در تلاش خواهند بود.
تأثیر ورزش در سلامت روان:
مجموعه این ویژگیهای شاخص تشكیل دهنده سلامت روان در یك فرد می باشد. بدون شك رفتار بشر تابع تمامیت وجود اوست بدین معنی روان تابع جسم و جسم تابع روان است. امروزه تحقیقات نشان می دهد كه ناراحتی های جسمانی اختلالات روانی را بهمراه داشته و برعكس. ولی نكته برجسته در تقویت قوای جسمانی حفظ روان سالم می باشد.دكتر آرترویدر روانشناس معروف آمریكایی در تحقیق بسیار جامع خود اظهار می نماید عدم تعادل روانی بسیاری بیماران نتیجه عدم فعالیت حركتی و ورزشی در دوران كودكی است. جونز در قسمتی از تحقیق خود دریافت پسرانی كه از نظر قوای جسمانی ضعیف می باشند علاوه بر ضعف جسمانی دارای مشكلات روانی مانند احساس حقارت عدم توانائی تطبیق خود با دیگران می باشند. راویك و مك كی دریافتند دانش آموزانی كه در مهارتهای حركتی ضعیف می باشند اغلب خجول و گوشه گیر هستند و برعكس دانش آموزانی كه از نظر مهارتهای حركتی قوی می باشند دارای ویژگیهای برجسته بسیار نمایانی از نظر رفتار چون فروتنی، تدبیر، توجه و حس همكاری هستند.
شندل با استفاده از آزمون روانی خصوصیات روانی دانش آموزان ورزشكار و غیر ورزشكار را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید دانش آموزان ورزشكار دارای صفات ممتاز رفتاری چون رهبری، تحركهای اجتماعی حس ارزشهای فردی و اجتماعی، عدم شك و تردید در خود عدم بهانه جوئی و نتیجتاً رشد اجتماعی بیشتر می باشد.
چگونگی مبارزه با بیماری روانی:
مسلماً عدم سازش وجود و اختلالات رفتاری در هر طبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی بسیار مشهود است عوامل مختلفی را می توان در بوجود آوردن یا پایه ریزی عدم سلامت روان ذكر نمود: فشارهای اجتماعی، فقر مادی، اختلافات خانوادگی، تصادفات، بیماریها، مرگ و میرهای پیش بینی نشده و بسیاری از عوامل خانوادگی و اجتماعی همراه با عوامل وراثتی، افراد را دچار عدم تعادل روان می سازد. بنابراین برای پیش گیری از بیماری روانی و حفظ سلامت روان توصیه های مختصری در نظر گرفته می شود:1. سعی كنید به انجام فعالیتهای ورزشی بپردازید زیرا ورزش تنشهای روانی را از بین می برد و اخمها را به لبخند تبدیل می نماید.
2. در رابطه با نگرانی خود با دیگران صحبت كنید و اگر مشكل شما جدی است از مراجعه به پزشك روان درمان مضایقه نكنید.
3. موقعیت خود را بشناسید و بجای جنگیدن با آن خود را با ان سازگار سازید. با تغذیه مناسب ورزش مناسب، استراحت كامل مواظب سلامت جسم خود باشید.
4. با دیگران معاشرت و دوستی نمائید.
5. برای انجام هر كاری زمان خاص و منظمی را در نظر بگیرید.
6. در نهایت یاد بگیرید كه همیشه خونسرد و فرد راحتی باشید.
7. در نهایت اگر دارای توانائی لازم برای تحمل درد و رنج باشید و در موقع لزوم با شهامت و بردباری برخورد نمودید به زندگی و رفاه دیگران علاقمند بودید و در این زمینه فعالیت داشتید شما از: سلامت روان برخوردارید.
