هنر و رسانه باید زمینهساز بحثهای دوستانه بین مذاهب باشد
کارگردان فیلم سینمایی "عیسی روح الله" در گفتگو با جفری فلایشمن از روزنامه لس آنجلس تایمز ابراز امیدواری کرد فیلم او بتواند زمینهای برای گفتگو بین مذاهب ایجاد کند.
فیلم نادر طالبزاده بر مبنای نگاه اسلامی به عیسی ساخته شده و مردی را که مسیحیان باور دارند مسیح و فرزند خداست، به عنوان پیامبری به تصویر میکشد که ظهور حضرت محمد (ص) پیامبر مسلمانان را مژده میدهد.
در نگاه اول به نظر میرسد چنین داستانی نباید در ایالتهای جمهوریخواه آمریکا با استقبال مواجه شود. فیلم "عیسی روح الله" یا "بشارت منجی" که ساخت آن تقریبا 10 سال طول کشیده، دیدگاه قرآن و انجیل برنابا را مبنا قرار داده که از دید بسیاری از محققان غربی یک داستان قرون وسطایی است.
فرض اصلی فیلم این است که عیسی پیامبری مهربان بود که معجزه هم داشت، اما نه به صلیب کشیده شد و نه از دنیای مردگان بازگشت. طالبزاده که فیلم او در جشنوارههای بینالمللی به نمایش درآمده و به زودی در سطح گستردهتر اکران میشود، در این باره گفت: "برای مسیحیان دعا میکنم. روزی میرسد که آنها به واقعیت پی میبرند."
او افزود: "شاید مردم از این فیلم به عنوان یک استراتژی برای نشان دادن چهرهای اهریمنی از ایران استفاده کنند. آنها ممکن است موفق شوند، اما امیدوارم همین که متوجه شدید تمرکز فیلم بر مقدس بودن عیسی است، این دید عوض شود. هیچکس تصور نمیکرد یک ایرانی فیلمی در تقدیس از او بسازد."
در این بین یک نکته جالب دیگر نیز وجود دارد. احمد سلیمانینیا که نقش عیسی را در فیلم طالبزاده بازی کرده، زمانی در ارتش ایران خدمت میکرد و بعدها کارمند سازمان انرژی اتمی ایران شد. به نظر نمی رسد هیچیک از این نکات از دید کارگردان فیلم "عیسی" عجیب باشد.
او هفت سال سلیمانی را با گریم عیسی نگاه داشت ـ مو و ریش بلند و ظاهر پررمز و راز؛ چرا که نمیدانست کی سکانسهای جدید فیلم خود را فیلمبرداری میکند. "عیسی" طالبزاده در شرایطی به نمایش درآمده که مناقشه میان غرب و شرق بر سر مذهب به یک جنگ فرهنگی گستردهتر تبدیل و به اینترنت، سینما، ماهواره و تلویزیون کشیده شده است.
طالبزاده خود میداند در حوزهای حساس قدم برداشته است. یک وبلاگنویس مسیحی خشمگین درباره فیلم او نوشت: "درک این مرد از عیسی و مسیحیت بسیار اشتباه است." فیلم پنج میلیون دلاری "عیسی" حاصل یک مجموعه تلویزیونی حدودا هزار دقیقهای است که به زودی از تلویزیون ایران پخش میشود.
در این فیلم عیسی پیامبری مقدس است که داستانهای اخلاقی تعریف میکند و صدایی فرشتهوار دارد. لحن روایی و دیالوگها برگرفته از آموزههای اسلامی و روایت برناباست. برنابا از حواریون عیسی بود که به گفته کارگردان، مقامهای کلیسا به خاطر زیر سئوال نرفتن مبنای ایمان مسیحیان، انجیل او را سالها پنهان کرده بودند.
گروهی از محققان بر این باورند که انجیل برنابا را ـ که از نظر کلیسای کاتولیک جزو کتابهای قانونی نبود ـ نه برنابا بلکه افراد دیگر قرنها بعد نوشتند و به او نسبت دادند. آنچه برنابا نوشته در مواردی با روایتهای متی، مرقس، لوقا و یوحنا همخوانی دارد، اما در آن عیسی به عنوان فرزند خدا ترسیم نشده است.
داستان برنابا به روایتهای مسلمانان نزدیک است که برابر با آن هر چند عیسی فرزند یک باکره بود، اما جلوه ملکوتی نداشت. گو اینکه او یکی از آخرین پیامبران بزرگ دنیا بود. در فیلم طالبزاده عیسی پیش از آنکه سربازان رومی بتوانند او را دستگیر کنند به آسمان میرود و این یهودای خائن بود به صلیب کشیده شد. مسلمانان معتقدند عیسی زنده است و یکروز بازمیگردد.
طالبزاده که در دفتر کار خود گفتگو میکرد، در این باره گفت: "برنابا حلقهای گمشده است که دنیا هنوز آماده پذیرش آن نیست. این قطعهای ادبی است که باید به آن توجه کنیم." سلیمانینیا که در این گفتگو با طالبزاده همراه بود، در نقش عیسی فیلم طالبزاده شباهت بسیار به یک ستاره راک دهه هفتادی دارد.
این مرد آرام تا پیش از "عیسی روح الله" تجربه بازیگری نداشت. او که مسلمان است و در کوههای غرب ایران نزدیک کردستان عراق به دنیا آمده، گفت: "هیچوقت نتوانستم دلیل علاقه بیش از حدم به عیسی را درک کنم. این حس به زمانی بازمیگردد که هفت هشت ساله بودم. آن زمان تابلو "شام آخر" داوینچی را دیدم و شیفته عیسی شدم. او همیشه با من است."
طالبزاده دانشآموخته دانشگاه واشینگتن و دانشگاه کلمبیاست. او فیلمبرداری "عیسی" را از 1999 با عشق و علاقه آغاز کرد. خودش در این باره گفت: "اگر یک کار در زندگی بود که میخواستم انجام بدهم، ساخت این فیلم بود. این من نیستم که میگویم عیسی مصلوب نشد، خدا میگوید و در قرآن هم آمده است. من فیلم را با ایمان ساختم و سعی کردم تا حد امکان آن را زیبا بسازم."
او افزود امیدوار است فیلمش بتواند زمینهای برای گفتگوی مذاهب ایجاد کند: "در قرن بیست و یکم و در دورانی که اطلاعات با یک چشم به هم زدن منتقل میشوند، هنر و رسانه باید زمینهای برای بحثهای دوستانه بیشتر باشد."
منبع : مهر