هلیكوپتر(بالگرد) چیست؟

هلیكوپتر وسیله نقلیه موتوری تازه ای است كه كار آن و خدماتی كه می تواند انجام دهد از تمام وسائط نقلیه دیگر اعم از زمینی و هوائی و دریایی دلچسب تر است . این ماشین می تواند عمودی بالا برود و پاین بیاید و به پهلوی راست یا چپ و هم به جلو با هر سرعتی كه راننده میل دارد در حدود قدرت موتور خود پرواز كند و حتی قادر است در فضا به عقب حركت نماید .

هلیكوپتر می تواند در فضای كوچكی كه تنها كمی بزرگتر از شعاع پروانه های آن باشد پائین آید و در همانجا دوباره پرواز كند ، گاراژ آن ممكن است روی پشت بام اسفالتی باشد و از همانجا بلند شود و به جای خود برگردد.

هلیكوپتر در واقع در سلسله وسائط حمل و نقل شكاف بین وسائل نقلیه سطح زمین و دریا را با وسائل نقلیه هوائی یعنی هواپیما پر كرده و حد وسطی است بین وسائط نقلیه هوائی و زمینی و می تواند خود را با هر نوع شرایط مربوط به حمل و نقل از لحاظ سرعت و سمت حركت و غیره وفق دهد .

هلیكوپتر قدرت خود را از پروانه ها یا بالهای دوار كسب می كند كه هم سبب بلند شدن آن از زمین و هم باعث حركت آن به سمتی كه رهبری می شود ، می گردد .

این وسیله می تواند با اطمینان و بدون خطر و بدون به كار بردن قوه یعنی در حال خاموشی موتور به واسطه همان حركت اتوماتیك تیغه ها آهسته به زمین فرود آید و قابلیت نشستن در یك زمین كوچك در مقام مقایسه با تمام وسائط نقلیه مزیتی خاص به آن بخشیده است . ضمناً وظایف هلیكوپتر را سایر وسائط نقلیه نمی توانند انجام دهند . كارهای هلیكوپتر مثل سایر وسائط نقلیه محدود به خطوط زمینی یا هوائی نیست بلكه بالای سر وسائل موتوری زمینی و زیر پای وسائط نقلیه هوائی نیز فعالیت می كند .

تاریخچه

طرح اصلی ساخت هلیکوپتر را برای اولین با چینی ها در 400 سال بعد از میلاد برای ساخت اسباب بازی های فرزندانشان به کار بردند. لئوناردو داوینچی و یک روسی به نام میخائیل لومونوسوف نیز از کسانی بودند که طرح هایی از هلیکوپتر را ارائه دادند ولی نتوانستند از حرکت بخش اصلی بدنه به دور خود جلوگیری کنند. کلمه هلیکوپتر اولین بار در سال 1861 توسط یک دانشمند فرانسوی که اولین مدل کوچک با موتور بخار را ساخت، مورد استفاده قرار گرفت همچنین اولین مدل موتور الکتریکی را توماس ادیسون اختراع کرد.

اولین پرواز موفقیت آمیز نیز در سال 1907 در فرانسه البته توسط یک ماکت کوچک انجام شد که در این پرواز، هلیکوپتر مدل به مدت 20 ثانیه در ارتفاع 30 سانتیمتری سطح زمین معلق ماند.

در دهه 40 و همزمان با پیشرفت در ساخت موتورهای هم محور(موتورهایی که در آن نیروی پیشران و پسران هر دو ملخ توسط یک موتور تولید می شود) اولین هلیکوپتر برای استفاده های نظامی ساخته شد و اولین پرواز آن در سال 1942 در آمریکا با موفقیت صورت گرفت که آنرا دو خلبان تا ارتفاع 1کیلومتری زمین در مدت 1 دقیقه بالا بردند.

تفاوت هلیكوپتر با هواپیما :

1) هواپیما به واسطه بال های ثابت و قدرت تحرك به جلو كه از پروانه یا موتور جت كسب می شود به پرواز در می آید . هلیكوپتر بلند شدن خود را مدیون تیغه های گردنده افقی بالای اطاق است .

2) هواپیما برای اینكه در هوا بماند و سقوط نكند باید همیشه سرعتی رو به جلو داشتع باشد . اما هلیكوپتر محتاج به این سرعت نیست و می تواند در هوا بایستد .

3) هواپیما به نسبت بزرگی خود برای پرواز میدان بزرگ می خواهد و مانعی هم نباید در سر راهش باشد . هلیكوپتر محتاج به میدان پرواز نیست مانعی هم سر راه خود ندارد چون عمودی بلند می شود .

4) هواپیما هنگام طوفان و خطر و تاریكی هوا میدان وسیعی لازم دارد و باید به طبقات بالاتر پرواز كند و احیاناً به خطر می افتد . اما هلیكوپتر هنگام خطر پائین تر آمده در زیر طبقات ابر و طوفان به حركت خود ادامه می دهد و در حال خاموشی به سهولت به زمین می نشید .

هلیكوپتر چگونه پرواز می كند ؟

به طور کلی کنترل این وسیله بوسیله تغییر زاویه تیغه های اصلی آن انجام می شود به طوریکه برای پرواز به بالا تیغه های اصلی را طوری مایل می كند كه هوا را به طرف پائین می راند و هلیكوپتر را بالا می برد .

برای پائین آمدن عمودی پروانه ها را طوری مایل می كند كه هوا را به طرف بالا رانده و هلیكوپتر را پائین می آورد .

برای به جلو راندن هلیكوپتر تمام پروانه را قدری به طرف جلو تمایل می دهد .

هرگاه سرعت پروانه دم هلیكوپتر را كم و زیاد كنند بدور خود می چرخد     زیرا این عضو است که باعث سکون هلیکوپتر می شود و اگر این عضو نبود و فقط تیغه اصلی وجود داشت هلیکوپتر به دور خودمی چرخید.

مایل كردن دستگاه پروانه به طرف راست یا چپ هلیكوپتر را به پهلو ، راست و چپ حركت می دهد .

تركیب سرعت مناسب موتور با زاویه مناسب پروانه ها سبب توقف هلیكوپتر در هوا می شود .

خدماتی كه هلیكوپتر انجام می دهد :

بعلت کاراکترهای پروازی بی رقیب هلیکوپترها، این وسیله کاربردهای گسترده ای دارد که از جمله آنها می توان موارد زیر را نام برد:

مسافربری هوائی، حمل پست و كالا های بازرگانی .

كمك به پلیس هنگام بروز حوادث و کنترل ترافیک و کمک به آتش نشانی برای خاموش کردن آتش.

حمل و نقل و نشر روزنامه و مجله .

نقشه برداری و مساحی از اراضی و باغ ها و ساختمان ها .

خدمات پزشکی در زمان بروز اتفاقات ناگوار.

جابجایی وسایل سنگین وزن مانند سازه های ساختمانی و رادیویی، که به این نوع هلیکوپترها در اصطلاح Aerial cranes  گفته می شود.

مورد استفاده دیگر هلیکوپترها در جنگ است همچنین این ماشین ها در صنعت توریسم نیز استفاده فراوانی دارند.

این مرغ خوش پرواز از قرن ها پیش ایده ال مخترعین و سایر افراد بشر بوده و امروز نه تنها خدمات مختلفی انجام می دهد بلكه برای حمل و نقل بازرگانی نیز كار برد دارد . هلیكوپتر هم در جنگ هم در صلح آینده نقش درخشان تری خواهد داشت و روز به روز بیشتر جای خود را در میان وسائط حمل و نقل می كند .

منبع: وکیپدیا، بزرگترین وبلاگ هلیکوپتر

 بخش دانش و فناوری سایت تبیان