رادیو تهران صدایی برای ایـران

در آستانه‌ی 68 سالگی رادیو؛

رادیو تهران صدایی برای ایـران

فردا چهارم اردیبهشت ماه سالروز 68 سالگی تاسیس رادیو در ایران است .

...

بعد از روی كار آمدن دولت مصدق و كودتای 28 مرداد، رادیو دچار تحولات اساسی دیگری شد. در سال 1336 ایستگاه 100 كیلو واتی رادیو در آن به نام «رادیو ایران» خوانده شد و فرستنده قدیمی مأمور پخش برنامه های جداگانه ای شد و «رادیو تهران» نام گرفت. گسترش شبكه رادیویی كشور از سال 1348 بر عهده وزارت پست و تلگراف و تلفن نهاده شد و در سال 1350، پس از ادغام رادیو و تلویزیون، این مهم در شمار مسؤولیت های سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران درآمد. از این تاریخ به بعد فرستنده های 250 و 350 كیلو واتی موج كوتاه كمال آباد تهران و فرستنده 200 كیلوواتی موج متوسط دشت قراین مورد بهره برداری قرار گرفتند.

به گزارش سرویس رادیویی خبرگزاری دانشجویان ایرا(ایسنا)، طی سالهای 53ـ52 فرستنده های بم، مریوان، اردبیل، بناب، بندرلنگه، جیرفت، سیرجان و تایباد به شبكه رادیویی كشور پیوست. تعداد فرستنده های رادیویی در سراسر ایران به 68 رسید و قدرت مجموع آنها از 7530 كیلو وات گذشت.

*اهداف‌ و تشكیلات‌ رادیو

اداره‌ رادیو در بدو تاسیس‌ به‌ اداره‌ كل‌ انتشارات‌و تبلیغات‌ به‌مدیریت‌ دكتر (عیسی‌ صدیق‌ اعلم‌)،استاد دانشگاه‌ واگذار شد. اهداف‌ ووظایف‌ این‌ اداره‌ عبارت‌ بودند از:

- تعیین‌ سیاست‌ و خطمشی‌ رادیو

- توسعه‌ فرهنگ‌ عمومی‌ و آشنا كردن‌ مردم‌ به‌اصول‌ زندگی‌ نوین‌

- توجه‌ به‌ وحدت‌ ملی‌، مبانی‌ ملیت‌ و حفظاستقلال‌

- شرح‌تحولات‌ كشور

- رعایت‌ كامل‌ سیاست‌ دولت‌ در انتشار اخبار

- تاسیس‌ مدرسه‌ برای‌ تربیت‌ خطیب‌، قصه‌گو،شاهنامه‌ خوان‌

- نصب‌ رادیو وبلندگوی‌ عمومی‌ در مركز شهر

- تاسیس‌ مدرسه‌ هنرپیشگی

*نخستین فعالان رادیو

-این‌ افراد از میان‌ فرهنگیان‌ و هنرمندان‌ شایسته‌ وبا ذوق‌ انتخاب‌ و از سایر وزارتخانه‌ها به‌ اداره‌ كل‌انتشارات‌ و تبلیغات‌ منتقل‌ شدند.

استاد محمد حجازی‌ ملقب‌ به‌ مطیع‌الدوله‌(نویسنده‌ و داستان‌نویس‌)، عبدالرحمن‌ فرامرزی‌(نویسنده‌ و مدیر روزنامه‌ كیهان‌) حسینقلی‌ مستعان‌(داستان‌نویس‌)، ابوالقاسم‌ پاینده‌ (نویسنده‌)،ابوالقاسم‌ اعتصام‌زاده‌ و مشفق‌ همدانی‌ (مترجم‌).

-برای‌ تعیین‌ خطمشی‌ و سیاست‌ رادیو،شورای‌ عالی‌ انتشارات‌ بر پا شد كه‌ اعضای‌ آن‌عبارت‌ بود از: علامه‌ محمد قزوینی‌، محمد علی‌فروغی‌ (ذكاء الملك‌)، دكتر قائم‌ غنی‌، دكتر علی‌اكبر سیاسی‌ (رییس‌ دانشگاه‌ تهران‌) دكتر رضا زاده‌شفق‌، دكتر محمود افشار و استاد علینقی‌ وزیریبخش‌ خبرمسئول‌ تهیه‌ و پخش‌ اخبار رادیو، خبرگزاری‌پارس‌ بود، كه‌ روزگاری‌ آژانس‌ پارس‌، نام‌ داشت.

*خبر در رادیو

در ابتدای‌ كار، آژانس‌ پارس‌ اخبار روزنامه‌ها راقیچی‌ می‌كرد و به‌ دست‌ گویندگان‌ رادیو می‌داد.اما رفته‌ رفته‌، پس‌ از پنج‌ سال‌، این‌ آژانس‌ به‌ یك‌خبرگزاری‌ جدی‌ تبدیل‌ شد كه‌ علاوه‌ بر تهیه‌ وپخش‌ اخبار رادیویی‌، هر روز چهار شماره‌ بولتن‌صبح‌ و عصر از اخبار ایران‌ و جهان‌ تهیه‌ می‌كرد وبه‌ رایگان‌ در اختیار روزنامه‌ها قرار می‌داد. گزارش‌های‌ رادیویی‌ نیز یا از طریق‌ فرستنده‌ سیاربه‌ طور زنده‌ پخش‌ می‌شد و یا جریان‌ رویداد،روی‌ نوار، ضبط و در بخش‌ اخبار از رادیو روی آنتن می رفت. اخبار خارجی‌ از طریق‌ تله‌ تایپ‌ (دستگاه‌ خودكارخبرگیری‌) كه‌ نقش‌ خبرنگار را بازی‌ می‌كرد،دریافت‌ و سپس‌ از سوی مترجمان‌ در مدت‌كوتاهی‌ ترجمه‌ و برای‌ تنظیم‌ خبر رادیویی‌،تحویل‌ سردبیر اخبار می‌شد. پس‌ از تنظیم‌رادیویی‌، توسط مسوولان‌ خبرگزاری،آن ها را‌ كنترل‌ وبرای‌ پخش‌ به‌ استودیوی‌ رادیو ایران‌ می دادند.

*برنامه های رادیو

رادیو در ابتدا به عنوان ابزاری كه موسیقی پخش می‏كند،در ذهنیت جامعه ایران جای گرفت.نگاهی به فهرست برنامه های رادیو در آغاز نشان می‏دهد كه موسیقی بخش عمده ای را تشكیل می داد و اخبار و گفتار در مرتبه های بعدی جای داشتند. گفتارها شامل تاریخ و جغرافیای ایران، كشاورزی، خانه داری، بهداشتی و مانند آنها بود و هدف خاصی را دنبال نمی كردند.این روند برنامه ها تا سال 1330 ادامه داشت. از سال 1332 به منظور زمینه سازی برای تغییرات مورد نظر رژیم،رادیو زمینه اصلاحات اراضی را فراهم می كرد.در سال 1339 رادیو بیست و چهار ساعته شد و ساعتهای پخش محلی گسترش یافت.در نیمه اول دهه 40 برنامه دوم رادیو و سال 1346 برنامه سوم تهران و فرستنده اف. ام (FM) به مجموع برنامه های رادیویی افزوده شدند.

*رادیو های استانی

از سال‌ 25 تا 38 به‌ مرورهر استانی‌ برای‌ خود (زیر نظر اداره‌ كل‌ انتشارت‌ ورادیو) اقدام‌ به‌ تاسیس‌ رادیو نمود.

*رادیو پس از پیروزی انقلاب اسلامی

پس‌ از انقلاب‌ اسلامی‌، نام‌ سازمان‌ رادیو،تلویزیون‌ ملی‌ ایران‌ تبدیل‌ به‌ صدا و سیمای‌جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ شد. در ابتدای امر توسعه ی شبكه های رادیویی در دستور كار قرار گرفت و در این جهت شبكه های شبکه رادیویی چون تهران ،پیام و جوان تاسیس شدند .سپس راه اندازی رادیوهای تخصصی به شكل جدی تری دنبال شد بگونه یی كه شبكه هایی چون معارف، ورزش،سلامت،فرهنگ و در نهایت تجارت آغاز به كار كردند.

از سوی دیگر معاونت برون مرزی در طول سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای برقراری ارتباط بهتر با شنوندگان سایر كشورها اقدام به تاسیس بیش از 30 شبكه ی رادیویی به زبان های مختلف كرده است.

علاوه بر آن صدای جمهوری اسلامی ایران برای ارتباط موثرتر با ایرانیان خارج از كشور ،در سال 83 اقدام به راه اندازی شبکه جهانی صدای آشنا كرد.آخرین اقدام این معاونت در زمینه ی تاسیس شبكه،افتتاح شبكه اینترنتی«ایران صدا»در سال 86 بود كه بدین ترتیب پانزدهمین شبكه ی رادیویی شروع به كار كرد.

منابع:

- سایت صدا و سیما

- سایت دبیرخانه‌ی شورای عالی انقلاب فرهنگی

- سایت پی سی سیتی

انتهای پیام