تصویر از نور!
اهداف
دانش آموزان در پایان این طرح درس با مفاهیم زیر آشنا می شوند:
- انواع عدسی ها
- آشنایی با نقطه ی کانون
- تصویر وارون
- آشنایی با منبع نوری
وسایل لازم
- عدسی (می توانید از عدسی موجود در ذره بین یا عدسی دوربین های از کار افتاده استفاده کنید. )
- اتاقی که بتوانید آن را کاملاً تاریک کنید.
- منبع نور مثل تلویزیون یا نوری که از روزنه پنجره وارد اتاق می شود.
- ورق کاغذ سفید.
طرح درس
مراحل انجام آزمایش:
در ابتدا با دادن چندین عدسی به دانش آموزان، آن ها را با انواع عدسی ها آشنا کنید. در مورد اجسام منیر و غیر منیر در کلاس صحبت کنید.
آزمایش زیر را برای آن ها شرح دهید و به آن ها کمک کنید تا مراحل آزمایش را تا رسیدن به نتیجه ی مطلوب تکرار کنند.
- 1-به کمک عدسی به نوشته های یک متن یا به نوک انگشتان خود نگاه کنید.
- آیا به کمک عدسی شما آن ها را بزرگ تر می بینید؟ اگر این طور باشد عدسی شما عدسی بزرگ کننده است.
- از این عدسی در انجام این آزمایش استفاده خواهید کرد.
- 2-به اتاقی کاملاً تاریک که فقط یک منبع نور دارد بروید.
- در روز آفتابی پنجره به عنوان یک منبع نور بسیار خوب کار می کند.
- (اگر چراغ روشنی در اتاق است آن را خاموش کنید. ) در شب شما می توانید تلویزیون را روشن کرده و از آن به عنوان منبع نور استفاده کنید.
- شما می خواهید از عدسی برای تهیه تصویر از منبع نور استفاده کنید . بنابراین شما به منبع نوری احتیاج دارید که تصاویر جالبی را ایجاد کند.
- تصویر حاصل از یک لامپ معمولی روشن فقط یک نقطه گرد خواهد بود. که مسلماً تصویر جالبی نیست!!!
- 3-چند قدم دورتر از منبع نور بایستید. عدسی خود را بالا بگیرید به نحوی که نور بتواند از آن عبور کند .
- ورق کاغذ سفید را در طرف دیگر عدسی بگیرید، طوری که نوری که از عدسی عبور می کند، روی کاغذ بیفتد.
- کاغذ، پرده ی نمایش شماست؛ درست مثل پرده سینما پرده یا همان کاغذ عکس حاصل از منبع نور را منعکس می کنید و شما می توانید آن را ببینید .
- 4-برای شروع، عدسی راکاملاً نزدیک ورق کاغذ قرار دهید. سپس به آرامی آن را از ورق دور کرده و به منبع نور نزدیک کنید. تصویر حاصل از منبع نور روی کاغذ را مشاهده کنید .
- وقتی عدسی در فاصله مناسبی از کاغذ قرار گیرد، شما تصویر دقیقی از منبع نور را مشاهده خواهید کرد.
- عکس حاصل از منبع نور سر و ته و وارونه خواهد بود.
- 5-اگر بلافاصله تصویر را مشاهده نکردید بیشتر تلاش کنید. سعی کنید به منبع نور نزدیک تر شوید یا عدسی را از کاغذ دور کنید. این حرکات همه امتحانی هستند دیر یا زود شما تصویر دقیقی به دست خواهید آورد.
بیان مطلب زیر می تواند این آزمایش را برای آن ها جذاب تر کند!
وقتی از عدسی برای تهیه تصویر از اشیای روشن استفاده می کنید، کار شما شبیه کار پروژکتور سینماست.
در پروژکتور سینما نور از میان یک تصویر شفاف می تابد و سپس از میان عدسی عبور می کند.
عدسی نور تصویر را دریافت کرده و تصویر بزرگی را روی صفحه نمایش فیلم ایجاد می کند.
چه اتفاقی می افتد؟
اخطار!!
ممکن است شما اطلاع داشته باشید که می توانید از عدسی برای متمرکز کردن نور خورشید به شکل یک نقطه کوچک استفاده کنید. این نقطه کوچک می تواند آن قدر گرم شود که باعث ایجاد آتش سوزی شود .
برای بسیاری از کودکانی که با عدسی در فضای باز بازی می کنند، این کار مانند بازی با کبریت خطرناک است. حتماً در این زمینه مراقب آن ها باشید!
اگر شما عدسی را به فضای بیرون می برید و از آن برای متمرکز کردن نور خورشید استفاده می کنید هرگز به آن نقطه متمرکز شده به مدت طولانی خیره نگاه نکنید. چون این نقطه متمرکز شده تصویر خورشید است که خیره نگاه کردن به آن مانند نگاه کردن به خورشید می تواند باعث کور شدن چشمان شما شود .
مترجم: بهنام تهرانی
