عوامل گرانی نفت در جهان

قیمت نفت در روزهای اخیر به‌طور مرتب ركوردشكنی كرده و هم‌اكنون در بالاترین سطح خود قرار دارد.

آنتونی هاف،تحلیلگر انرژی در بانك سوشیته جنرال فرانسه و استادیار دانشگاه كلمبیا در یادداشتی برای روزنامه همشهری، دیدگاه خود درباره عوامل افزایش بهای نفت را عنوان كرده است.

قیمت نفت تحت‌تأثیر چند عامل مهم به بالاترین سطح خود رسیده است.  به‌دنبال ركود بازارهای مالی آمریكا، شاهد هجوم سرمایه‌گذاران به بازارهای نفت و دیگر كالاها به‌منظور كسب سود بیشتر بوده‌ایم كه این مسئله موجب ورود حجم عظیم پول به این بازارها شده و با افزایش تقاضا برای خرید این كالاها، قیمت‌ها افزایش یافته است.

قیمت نفت در بازار نیویورك طی سال گذشته 82 درصد افزایش یافت اما در همین مدت، شاخص بورس اس‌اند‌پی 7 درصد و شاخص بورس داوجونز یك درصد كاهش یافت و این آمار به خوبی گویای علت سوق یافتن سرمایه‌ها از بورس‌های اوراق بهادار به بورس‌های كالاست.

كاهش ارزش دلار آمریكا دیگر عامل مؤثر بر رشد نفت بوده است. كاهش ارزش دلار، كالاهایی كه با دلار آمریكا قیمت‌گذاری می‌شوند همچون نفت خام را تحت‌تأثیر قرار داده و موجب شده این كالاها برای خریدارانی كه ارزهای غیردلاری در اختیار دارند، ارزان‌تر شوند و قاعدتاً‌ این پدیده افزایش تقاضا برای نفت را به‌دنبال داشته است.

از سوی دیگر، سرمایه‌گذارانی كه دلار در اختیار دارند به‌علت كاهش مداوم ارزش دلار و به‌منظور جلوگیری از زیان بیشتر، اقدام به خرید نفت و طلا كرده و به عبارت دیگر سرمایه دلاری خود را به نفت و طلا تبدیل می‌كنند كه این پدیده نیز بر رشد تقاضا برای نفت خام مؤثر بوده است.

تا زمانی كه هیچ نشانه‌ای برای توقف كاهش ارزش دلار پدیدار نشود، كاهش ارزش آن بر بازارهای انرژی تاثیر خواهد گذارد و قیمت اسمی نفت را بالا خواهد برد.

نگرانی درباره میزان تولید و عرضه بنزین در آمریكا در حالی كه چندین هفته به مسافرت‌های تابستانی باقیمانده، دیگر عامل مؤثر بر رشد قیمت نفت است. هرچند عده‌ای بر این باورند كه این عامل، تا حدودی با نگرانی‌های مداوم نسبت به كاهش رشد اقتصادی آمریكا، خنثی شده است اما با وجود چشم‌انداز نامناسب اقتصادی آمریكا، احتمال اینكه تقاضای فصلی برای بنزین در این كشور افزایش یابد، زیاد است و این موضوع بر نگرانی‌ها در زنجیره عرضه نفت خام در سطح جهان، خواهد افزود.

ذخایر راهبردی بنزین آمریكا هفته گذشته كاهش بیش از انتظار 5/5 میلیون بشكه‌ای داشت. چنین روند نزولی در ذخایر بنزین ایالات متحده از چند هفته پیش‌تر آغاز شده و از هم‌اكنون زنگ خطر را برای تامین بنزین در فصل تابستان كه مصرف به اوج می‌رسد، به صدا درآورده است.مسئله دیگری كه بر نگرانی‌ها درباره بازار نفت می‌افزاید، رشد مداوم واردات بنزین چین در 6 ماه متوالی گذشته است. در حالی كه رشد تقاضای نفت آمریكا تا حدودی مهار شده اما آمارهای تجاری نشانگر آن است كه اشتهای چین برای واردات نفت و فرآورده‌های نفتی، سیری‌ناپذیر است.

به‌علت عوامل فوق، قیمت‌های نفت خام به بالاترین سطح تاریخ رسیده و قیمت كنونی نفت خام از ركورد 102 دلاری سال 1980 (با احتساب تورم سالانه) بالاتر رفته است.

در مورد چشم‌انداز قیمت نفت می‌توان گفت كه نگرانی‌ها نسبت به اقتصاد آمریكا و پدیدار شدن نشانه‌های ركود می‌تواند در ماه‌های آینده تقاضای جهانی نفت را تحت‌تأثیر قرار داده و آن را كاهش دهد. برآوردهای مركز اطلاعات انرژی ایالات متحده نیز نشان می‌دهد كه درصورت بروز ركود اقتصادی در این كشور، تقاضای بنزین در فصل تابستان 85 هزار بشكه در روز كاهش خواهد یافت.

اما من فكر می‌كنم كه تقاضای ایالات متحده برای بنزین، در این زمینه تاثیری بر قیمت جهانی نفت نخواهد گذاشت و تقاضای جهانی همچنان رو به رشد خواهد بود و آنچه بر قیمت نفت اثر خواهد گذارد، همین تقاضای جهانی است.پیش‌بینی من این است كه عرضه جهانی نفت خام در سال‌جاری میلادی به‌علت نرخ بالای افت تولید چاه‌ها در نقاط مختلف جهان، از 85 میلیون بشكه در روز بیشتر نخواهد شد. بله، فقط 85 میلیون بشكه نفت به بازارهای جهانی عرضه خواهد شد.

همشهری