عدسی ها

اهداف

دانش آموزان با این توضیحات و مشاهدات می فهمند عدسی چیست و چه کارهایی می کند.

وسایل لازم

• عدسی مقعر
• عدسی محدب
• شیشه مشجر
• شیشه تخت
• عدسی فرزنل
• کیسه پر از آب
• شیشه اسپری پر از آب
• متر نواری
• کیسه
• شیشه محکم و استوانه ای شکل پلاستیکی
• کاغذ
• ماژیک مشکی
• پروژکتور اوورهد با دسته تنظیم
• جعبه لوازم اپتیک با فلش ( نشان گر جهت ) روی یک نمایش گر
• گیره نگه دارنده عدسی
• کارتی با نوشته " دی اکسید آمونیوم "
• عدسی بزرگ با فاصله کانونی زیاد.

روش تدریس

آغاز فعالیت:

در کیسه ها، یک عدسی  مقعر، یک عدسی  محدب و یک تکه شیشه تخت بگذارید. آن ها را به دانش آموزان بدهید. دانش آموزان درباره آنچه در مورد این اشیا مشاهده می کنند، بحث می کنند.

پروژکتور اوورهد را تنظیم کنید و دسته آن را بردارید یا پایین بیاورید. توضیح دهید پروژکتور اوورهد، عدسی ی دارد که نور از زیر آن می تابد. چراغ ها را خاموش کنید و روی عدسی  و بالای آن، آب اسپری کنید. دانش آموزان، شکلی قیفی خواهند دید که وسطش باریک است. نکته این است که اسپری آب، نقطه کانونی ( نقطه ای که اشعه های نور در یک جا جمع می شوند.) را کوچک می کند.

یک تکه کاغذ سفید بالای عدسی  نگه دارید و نقطه کانونی را پیدا کنید. بچه ها مشاهده خواهند کرد که نور در آن محل کوچکتر و متمرکزتر می شود. یک ماژیک سیاه بردارید و مرکز کاغذ را سیاه کنید. دوباره کاغذ را در نقطه کانونی روی عدسی  نگه دارید. دانش آموزان مشاهده خواهند کرد که دود از کاغذ بلند می شود.

به دانش آموزان، جعبه نور را با فلشی روی آن نشان دهید. سمت فلش را مشاهده کنید. چراغ ها را خاموش کنید و تصویر فلش را روی دیوار بیندازید. دانش آموزان خواهند دید که تصویر سروته است.

ایستگاه ها – دانش آموزان به چهار گروه همکار تقسیم می شوند. به هر گروه در هر ایستگاه یه برگه فعالیت بدهید که روی آن فعالیت هایی برای انجام و سوالاتی برای پاسخ دادن باشد.

ایستگاه شماره 1:

عدسی های محدب را با فاصله کانونی های مختلف نشان دهید. دانش آموزان باید نور اوورهد را روی کاغذ کانونی کنند و به فاصله بین عدسی  و واضح ترین تصویر ( فاصله کانونی ) توجه کنند. دانش آموزان باید برای تمام عدسی ها این مشاهدات را انجام دهند. فاصله کانونی شان را بررسی کنند و هر مشاهده دیگرشان را هم ثبت کنند.

ایستگاه شماره 2:

داشن آموزان شی ای را در کلاس در نظر می گیرند و توضیح می دهند تصویر آن شیء وقتی از شیشه مشجر و سپس کیسه پر از آب به آن نگاه کنند، چطور به نظر می رسد. دانش آموزان باید توضیح دهند آیا شیشه مشجر و کیسه آب هم نمونه هایی از عدسی ها هستند یا نه.

ایستگاه 3:

دو عدسی  محدب را که یکی فاصله کانونی کوتاهتری نسبت به دیگری دارد با استفاده از نگهدارنده عدسی  به متر، وصل کنید. دانش آموزان از یک عدسی و سپس از هر دو عدسی  نگاه می کنند. سپس روی یک شیء دور با عقب و جلو کردن عدسی ها روی متر، کانونی می کنند. دانش آموزان باید بگویند چه اتفاقی برای تصویر می افتد و از این وسیله چه استفاده ای می توان کرد ( تلسکوپ )

ایستگاه 4:

دو عدسی  محدب را با فاصله کانونی کوتاه تقریبا 5 سانتی متر با استفاده از نگهدارنده عدسی  به متر وصل کنید. دانش آموزان با جلو و عقب کردن عدسی ها روی یک نوشته روزنامه یا چیزی مثل آن، کانونی می کنند. دانش آموزان باید بگویند چه اتفاقی برای تصویر می افتد و این وسیله به چه کاری می آید. ( میکروسکوپ )

ایستگاه 5:

عدسی  فرزنل را به بچه ها نشان دهید. باید بگویند آیا این شیء، عدسی  است و اگر عدسی  است چه شباهت و تفاوتی با عدسی های دیگر دارد.

ایستگاه 6:

آزمایشگاه اسرارآمیز! دانش آموزان باید توضیح بدهند که وقتی از میان شیشه متراکم استوانه ای به کلمه دی اکسید آمونیوم نگاه می کنند، چه اتفاقی می افتد.

ارزشیابی

برگه های فعالیت را از تمام گروه ها جمع کنید و ارزیابی کنید.

مترجم: فاطمه وفایی