10دستور برای مصرف دارو

هر ساله شركت‌های دارویی، داروهای جدیدی را به پزشكان معرفی می‌كنند. این داروها به‌طور مجزا می‌توانند باعث بهبود بیماری‌ها شوند یا دردهای مختلف را تسكین دهند، اما استفاده همزمان از همین داروهای مفید می‌تواند مضر و حتی مرگبار باشد. بنابراین اگر می‌خواهید از داروهای بدون نسخه استفاده كنید بد نیست به موارد زیر نگاهی داشته باشید:

1- به پزشك خود بگویید چه داروهایی مصرف می‌كنید.

این مسئله به پزشك شما كمك می‌كند تا دیدگاه بهتری نسبت به تاریخچه پزشكی شما پیدا كند. فایده این قضیه پرهیز پزشك از تجویز داروهایی است كه ممكن است با داروهای دیگر تداخل اثر داشته باشند، بخصوص اگر شما همزمان توسط چند پزشك مختلف تحت درمان باشید.

در این موارد هم برای شما و هم برای پزشكتان لازم است كه درباره داروهای تجویز و مصرف شده اطلاعات مورد نیاز را رد و بدل كنید.

2- ‌برنامه مصرف داروها را بنویسید.

در یك برگه، تعداد و مقدار داروهای مصرفی خود در شبانه روز را بنویسید. سعی كنید همه چیز دقیقا مشخص باشد.

در این برگه، عوارض جانبی شایع و روش نگهداری هر دارو را نیز از روی بروشور مشخصات دارو یادداشت كنید. البته اغلب داروها را باید در محیط خشك و خنك و به دور از یخ زدگی نگهداری كنید.

جالب اینكه بر خلاف تصور رایج، حمام و آشپزخانه برای نگهداری داروها محیط مناسبی نیستند چرا كه حرارت و رطوبت می‌تواند باعث فساد داروها و كاهش تأثیر آنها شود.

3- پرهیز آگاهانه

می دانید چطور ممكن است آب گریپ فروت با آن ‌همه خاصیت، برایتان مضر باشد؟ آب گریپ فروت با اثر برخی داروها تداخل می کند و به همین دلیل مصرف همزمان آنها با هم، می تواند مضر باشد، مثلا مصرف هم زمان داروهای ضد کلسترول از خانواده‌ی استاتین‌ها (مثل لواستاتین و آتروواستاتین)، با آب گریپ‌فروت تداخل ایجاد می‌کند.

مصرف الكل و كافئین، بلند کردن بارهای سنگین و مصرف داروهای مسكن از قبیل استامینوفن و ایبوپروفن درصورت همزمانی با مصرف برخی داروها می‌توانند خطرناك باشد.

حتما با پزشك خود رو راست باشید و دستورات او را برای پرهیز از برخی غذاها، داروها و فعالیت های مضر رعایت كنید.

4- داروهایتان را با كسی شریك نشوید.

در مدرسه به ما آموزش داده‌اند كه اموالتان را با دیگران تقسیم كنید، چون باعث دوستی و محبت می‌شود. اما وقتی پای دارو به میان می‌آید بهتر است به آموزش های دوران مدرسه بی‌توجه باشیم!

دو بیمار می‌توانند دقیقا مقدار مساوی از یك دارو را مصرف كنند، ولی یك نفر از آنها كمی خواب آلود می‌شود و دومی به كُما می‌رود.

نحوه عملكرد دارو در بدن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. دارو برای هر فرد به‌طور اختصاصی تجویز می‌شود، بنابراین هرگز داروی خود را با كسی شریك نشوید و از داروی افراد دیگر استفاده نكنید، چون ممكن است عوارض مرگباری داشته باشد. اگر هم عوارضی بروز نكند، مطمئنا تأثیر درمانی دارو به طرز چشمگیری كم خواهد شد.

5- ‌صبور باشید.

داروهای مختلف از راه های متفاوتی در بدن تأثیر خود را اعمال می‌كنند. برخی از داروها بلافاصله بعد از مصرف جذب شده و خیلی سریع تأثیر خود را نشان می‌دهند؛ اما تعداد دیگری از داروها دیرتر تأثیر می‌كنند و بیمار دیرتر متوجه تأثیر دارو و بهبود بیماری خود می‌شود.

6- داروهای تاریخ مصرف گذشته را دور بریزید.

هرگز داروهای تاریخ مصرف گذشته را در جعبه ی داروها نگه ندارید و به‌محض انقضای تاریخ مصرف دارو، بدون تردید آن‌را دور بریزید.

برخی از داروها بعد از گذشت تاریخ مصرف، به دلیل واكنش‌های شیمیایی می‌توانند باعث مسمومیت بیمار شوند.

7- داروها را در تاریكی مصرف نكنید.

اگر نور محیط آنقدر كم است كه نمی‌توانید برچسب روی دارو را بخوانید، دارو را مصرف نكنید، به خصوص اگر همه داروها را در یك محل نگهداری می‌كنید. در چنین شرایطی احتمال اشتباه داروها با هم بسیار زیاد است، مثلا ممكن است به جای 2 عدد استامینوفن، 2عدد از داروی دیگری مصرف شود كه عوارض خطرناكی را به دنبال خواهد داشت. پس هر زمان كه خواستید دارویی را مصرف كنید، دقیقا مطمئن شوید كه همان دارو را به دهان می‌برید.

8- قرص را نجوید، نشكنید و خرد نكنید.

بزرگ بودن برخی از قرص ها بیمار را به فكر شكستن یا خرد كردن قرص می‌اندازد تا مصرف آن راحت‌تر باشد، اما همین كار باعث می‌شود تا بخشی از دارو سریع تر از بخش‌های دیگر جذب شود و طبعا تأثیر دارو دچار اختلال خواهد شد. حتی احتمال دارد وضعیتی شبیه دوز بیش از حد دارو ایجاد شود.

9- لیست داروهای خود را همراه داشته باشید

اگر داروهای زیادی مصرف می‌كنید، فهرستی از نام و مقدار مصرف آنها را در جیب خود داشته باشید تا اگر احیانا بیرون از منزل دچار یك وضعیت اورژانسی شدید، بتوانید به تیم پزشكی درباره داروهایی كه مصرف می‌كنید، توضیح دهید. چنین فهرستی در ملاقات با پزشك هم مفید خواهد بود چون بدین ترتیب، دیگر نام و دوز داروهای مصرفی را فراموش نخواهید كرد.

10- بیشتر، همیشه بهتر نیست.

بعضی وقت ها كه خیلی بدحال هستید، شاید استفاده از مقدار بیشتر دارو شما را وسوسه كند، اما به یاد داشته باشید كه این كار مفید نبوده و حتی در برخی موارد خطرناك خواهد بود. به این نكته مهم توجه داشته باشید كه بسیاری از اوقات، بدحالی و ضعف شما به دلیل استرس یا تغذیه نادرست است.

در چنین شرایطی شاید بهبود تغذیه و شرایط روحی و ذهنی مفیدتر از مصرف انواع و اقسام قرص و دارو باشد، بنابراین همواره در اولین گزینه به سراغ دارو نروید.

اگر هم وضعیت بیماری شما به گونه‌ای است كه باید از داروهای خاصی استفاده كنید، بهترین كار مشورت با پزشك است. اما اگر امكان چنین مشورتی وجود ندارد و شما درباره مقدار دارو اطمینان دارید، دوز دارو را بیشتر نكنید.

* مطالب مرتبط:

آنچه باید به پزشک خود بگویید

تداخل مصرف گریپ فروت با بعضی داروها(قسمت اول) و ( قسمت دوم)

هشدار درباره مصرف دارو برای کودکان

فواید و خطرات آسپیرین برای خانم ها

مسکّن نخورید، ضرر دارد

دادن داروی مسکن به کودک