چگونه غذا خوردن را به کودک یاد بدهیم؟
اغلب کودکان 9-8 ماهه قادرند به تنهایی بنشینند، به همین دلیل بهتر است اگر سر میز غذا می خورید، صندلی بلندی برای کودک تهیه کنید تا او بتواند در کنار شما غذایش را بخورد، و اگر هم زمین غذا می خورید، پارچه ای سفید و پاکیزه زیر کودک پهن کنید تا از پراکنده شدن غذا عصبانی و ناراحت نشوید.
داشتن برنامه ای منظم برای غذا خوردن به کودک کمک می کند تا رفتارهای صحیح تغذیه ای را از شما و اعضای خانواده اش فرا بگیرد این عمل به رشد مهارت های اجتماعی او نیز کمک می کند و موجب ارتباط راحت تر و بیشتر او با دنیای بزرگترها می شود.
در نظر داشته باشید کودکان به تدریج یاد می گیرند که چگونه باید غذای شان را بجوند و قورت بدهند. از این رو شما می توانید غذاهای او را ابتدا آب پز و نرم کنید تا لثه های و دندان های تازه درآمده ی او بتوانند قدرت کافی برای جویدن آن پیدا کنند. یادگیری جویدن برای کودک کاری مهم و دشوار است، تا حدی که از اگر نتواند غذا را به اندازه ی کافی نرم و خرد کند، آن را تف می کند. دادن تکه ای نان نرم ، دانه های ماکارونی می تواند تمرینی برای جویدن و قورت دادن کودک باشد. کودک در نه ماهگی می تواند تکه های برخی از غذاها را (مثل سیب زمینی و یا هویج پخته) با دست بگیرد و به دهان بگذارد.
هماهنگی بین حرکت دست و چشم کودک (قدرت بینایی و حرکت ماهیچه های کوچک انگشت ها) به تدریج افزایش می یابد و او می تواند خوراکی های ریز (مثل دانه های انگور و تکه های خرد شده ی میوه ها) را به دهان ببرد.
از حدود 14-12 ماهگی که دندان های آسیای کودک به تدریج رشد می کنند و بیرون می آیند، کودک می تواند غذاهای سفت تری را بجود و قورت دهد. ترشح بزاق دهان کودک نیز در یک سالگی بیشتر شده است می تواند به نرم شدن غذا و راحت فرو دادن آن کمک کند.
اغلب کودکان از حدود 5/1 سالگی به بعد می توانند غذاهای بزرگترها را بخورند البته شاید بهتر باشد نمک یا شکر غذای آنها کمتر از نمک یا شکر غذای سایرین باشد. در مواردی هم مادر / پدر می توانند غذایی مطابق میل و سلیقه ی کودک درست کنند تا تعادلی در برنامه ی غذایی او ایجاد نمایند.
برای غذا دادن به کودک رعایت چند نکته ی زیر می تواند مفید باشد:
1- همیشه هنگامی که کودک در حال غذا خوردن است، کنار او بمانید تا در صورت نیاز (پریدن غذا در گلوی کودک) به او کمک کنید.
2- هنگامی که کودک خودش سعی می کند غذا بخورد (با دست یا با قاشق)، شما نیز با یک قاشق دیگر به او غذا بدهید تا به تدریج کودک روش با قاشق غذا خوردن را نیز یاد بگیرد.
3- هرگز کودک را مجبور به خوردن نکنید، زیرا ممکن است این کشمکش شما بر سر موضوع خوردن تاثیری منفی بر عادات تغذیه ای کودک گذارد.
4- آموزش صحیح غذا خوردن به کودک اعتماد به نفس و استقلال می دهد پس بکوشید با بهترین و راحت ترین روش این عادت پسندیده را به کودک یاد بدهید.
5- غذاهای جدید را یکی یکی به کودک بدهید تا در صورت مشاهده ی هر گونه حساسیتی زود متوجه شوید.
6- گاهی احساس می کنید که کودک اشتهایش را از دست داده است. در این گونه موارد بهتر است برنامه ی هفتگی غذایی او را بررسی کنید و تنوعی در غذای کودک به وجود آورید. از آن گذشته، اغلب کودکان خردسال، معمولاً در یک سالگی میزان رشدشان تا حدودی کاهش می یابد و همان سه وعده ی غذایی که در طول روز می خورد، نیازهای شان را کاملاً تامین می نماید.
7- همیشه با توجه به اشتهای کودک به او غذا بدهید. غذای کودک باید سالم، مقوی و منظم باشد. کوک نیازی به پرخوری های بی رویه ندارد.
8- بهترین نوشیدنی برای کودک، آب است. زمانی که کودک احساس تشنگی می کند، بهتر است به جای دادن هر گونه آب میوه، شیر، آب معدنی، ... به او آب بدهید. آب پاکیزه و ساده برای کودکان یک سال به بالا کاملاً سالم و بی خطر است و نیازی به جوشاندن هم ندارد.
9- به کودکان خردسال نباید آب معدنی داد، زیرا املاح درون آن برای کودک سنگین است.
10- پس از دو سالگی می توانید به جای دادن شیرهای پرچرب به کودک تان، شیرهای کم چرب بدهید.
11- اگر احساس می کنید کودک تان اشتهای خوبی دارد، می توانید به جای دادن شیرهای پرچرب، به او شیر کم چرب بدهید، ولی اگر اشتهای کودک کم است و در هر وعده ی غذایی، به اندازه ی کافی غذا نمی خورد، شیر و ماست پرچرب به او بدهید تا او بتواند انرژی کافی برای رشد و تحرک داشته باشد.
12- دادن آب میوه های شیرین که حاوی قند فراوانی هستند، برای کودکان چندان مناسب نیست. چنان چه قصد دارید به طور روزمره به کودک آب میوه بدهید، همیشه مقداری آب به آن اضافه کنید تا رقیق شود با انجام این کار از کم اشتها شدن کودک جلوگیری کرده اید. در نظر داشته باشید، همیشه شیر، آب میوه و نوشیدنی ها را بعد از وعده ی غذایی به کودک بدهید تا میل کودک را به غذا از بین نبرید.
