حماسه بالیوودی
ابهت، شكوه و زرق و برق این داستان تاریخی حماسی، به ندرت در فیلم‌های امروزی دیده می‌شود.
موضوع این داستان عشقی- حماسی كه در قرن شانزدهم در هند در زمان حكمرانی امپراطور مغول «اكبر» روایت شده، علاقه و نهایتا ازدواج او با شاهزاده خانواده راج پوت، جودا است؛ یك پیوند بحث برانگیز كه بیشتر به منظور اتحاد 2فرهنگ و دین مختلف برای رسیدن به مقاصد سیاسی انجام می‌گیرد.
پیروزی‌های متعدد این سلطان، برای او لقب اكبر یا بزرگ را به ارمغان می‌آورد، اما دستمایه اصلی فیلم، داستان علاقه این پادشاه مقتدر به یك شاهزاده هندوی سركش(جودا) است.
جودا به ازدواج با سلطان اكبر بزرگ رضایت می‌دهد به شرطی كه اجباری برای تغییر دین وی در كار نباشد و او بتواند بدون توجه به مذهب درباریان، اعمال دینی خود را به پا دارد و این آغاز داستان است.
اكبر به دلیل موفقیت‌های بیشمارش در حكمرانی، یكی از برجسته‌ترین فرمانروایان مغول محسوب می‌شود. وی در سن 13سالگی به تخت نشست و در 14سالگی اولین نبرد را پیروز شد، و حتی در آن زمان به عنوان فرمانروایی عاقل، نیك اندیش و خیرخواه شناخته شد.
در ابتدای فیلم می‌بینیم كه سربازان اكبر، ارتش مجهز و برتر همو ویكرام آدیتیا را در جنگ دوم پانی‌پات در سال 1556 شكست می‌دهند. هنگامی كه همو(سردار دشمن) بیهوش و زخمی به قصر آورده می‌شود، سلطان اكبر در قصر حضور ندارد و جانشین امپراطور دستور سربریدن او را صادر می‌كند، اما پادشاه این دستور را بی‌عدالتی، بی‌تمدنی و برخلاف قوانین جنگ می‌خواند كه این نشان دهنده وجدان قوی این امپراطور و یك امتیاز برجسته در پیروزی‌های جنگی است.
در همان حال كه كشورگشایان مغول به سمت ایران و ممالك عربی پیش می‌آورند، جنگ‌های خونینی رخ داد و ایالت‌های فراوانی به شبه قاره هند اضافه شد و تحت كنترل آنها درآمد. در شرایطی مشابه جنگ‌های صلیبی در اروپا ، جنگ‌های خونین در مشرق زمین در مقابل نیروهای افغان و ترك پیشرونده در گرفت.
پیشینیان چنگیزخان از قرن 16 بر جنوب آسیا، از افغانستان تا دورترین قسمت‌های هند را اشغال كرده و تا 2 قرن بر آنها حكم راندند.
به عنوان یك پادشاه مسلمان در هند، سیاست سلطان جلال الدین اكبر یكی از روشنفكرانه‌ترین سیاست‌ها در زمینه سازش با مذاهب مختلف است. وی بی‌شباهت به پیشینیان و شاهان پس از خود، با دیگر ادیان به خوبی مدارا می‌كرد.
در جامعه‌ای متشكل از گروه‌های مختلف، اكبرخان جو مدارا و احترام به تمام عقاید و ادیان مردم را برانگیخت و مناظراتی با سران تمام ادیان ترتیب داد. او تلاش كرد تمایز موجود میان مسلمان و غیر مسلمان را در كشورش از میان بردارد تا حدی كه برای ایجاد و حفظ صلح و اتحاد و به خاطر صلاح مردم كشورش تصمیم به ازدواج با شاهزاده هندوی خانواده راج پوت گرفت. اكبر یك شخصیت بسیار قدرتمند بود. او از عواقب احتمالی كارها و تصمیماتش – و میدان جنگ- واهمه نداشت.
این فیلم با هر مقیاسی كه سنجیده شود یك فیلم حماسی تمام عیار است. هر سكانس سرشار از رنگ‌های بسیار جذاب، منظره‌های زیبا و پراحساس است و در یك كلام باید گفت كه كارگردان به خوبی از پس تعریف كردن داستان برآمده است.
اغراق نیست كه آغاز فیلم را شگفت‌آور بخوانیم چون به هر حال جودا - اكبر یكی از پرهزینه‌ترین فیلم‌های هندی است كه تا به حال ساخته شده؛ از زینت آلات ارزشمند و گران قیمت ( به عنوان مثال یك جواهر 40كیلویی از طلای خالص به قیمت 7/5 میلیون پوند) و قلعه‌های مزین به جواهرات و قصرهای مجلل گرفته تا ارتش‌های مجهز به انواع ابزار آلات جنگی و با هزاران سرباز. جودا - اكبر همه اینها را دارد، به علاوه یك داستان عاشقانه كه بخش رسمی از فیلم است.
توجه خاصی به جزئیات معطوف شده كه البته از كارگردان «لاگان» نمی‌توان كمتر از این انتظار داشت. كارگردان در تعریف داستان صبر و حوصله زیادی به خرج داده و به حق هم آن را بسیار جذاب به تصویر كشیده است. شاید بتوان زمان 3ساعت و نیم این فیلم را اینچنین توجیه كرد.
البته این زمان طولانی محاسنی هم دارد. باوجود سكانس‌های بی‌نقص (یا كم نقص) جنگی،نبردهای تن به تن، توطئه‌های درون قصر و یك تصنیف فوق‌العاده هیچ صحنه خسته كننده‌ای وجود ندارد و البته ما تاریخ را برای مقایسه در پیش‌رو داریم.
«آشواریا رای» در نقش جودا، مهربان اما مردد است (همانطور كه باید باشد) و نبرد درونی خود را به خوبی به تصویر می‌كشد.«هرتیك روشن» به حق در خور نقش «اكبر» است و نقش خود را با تمام وجود و با به كارگرفتن تمام جذابیت‌هایی كه بر ایفای تمام و كمال این نقش شاهانه مورد نیاز است بازی می‌كند. گزینش سایر هنرمندان نیز با دقت خاصی انجام شده و در كل، گروه انتخابی برای كار، گروه بی‌نقصی است.
آمیتاب باچان – بازیگر سینمای هند- در مورد این فیلم گفته است: باتوجه به منابع متعدد تاریخی نمی‌توان این فیلم را صددرصد مستند دانست... اما آنچه در آن تردیدی نیست شأن و مقامی است كه ما همواره برای «اكبر» قائل بوده‌ایم و هستیم، امتیازات او به عنوان یك جنگاور بزرگ و یك پادشاه مقتدر كه تمام ایالت‌هایی كه امروزه به نام هند می‌شناسیم را یكپارچه كرد ، غیر قابل انكار است.
این فیلم او را واقع گرایانه، بخشنده، شریف و در عین حال تا حدی ظالم و سنگ دل به تصویر كشیده. با تمام این اوصاف این فیلم تمام جنبه‌های شخصیتی او را به تصویر نكشیده، مانند علاقه او به هنر و حمایت از هنرمندان یا این حقیقت كه او با تركیب بخش‌هایی از صوفی‌گری هندو و مسیحیت، مذهبی به نام «دین الهی» را بنیان نهاده است. شقاوت و ظلم‌ذاتی او در جنگ‌ها نیز از دید تماشاگر پنهان مانده است. اكبر خان اغلب از سرهای بریده شده مردمان سرزمینی كه اشغال می‌كرد هرم می‌ساخت.
قصد ما مقایسه «جودا –اكبر» با لاگان نیست ولی از این طریق می‌توان به پیشرفت چشمگیر كارگردان (آشوتوش گواریكر) در این چند سال اخیر پی برد، زیرا آخرین اثر او «سوادس»( وطن در نسخه دوبله شده به فارسی) اصلا قابل مقایسه با این فیلم‌ها نیست.
جودا- اكبر یك فیلم عالی و سرگرم كننده است، از آن دسته فیلم‌ها كه باید حضور آن بر پرده نقره‌ای را مغتنم و قابل قدردانی دانست. اگر شما بتوانید از زمان طولانی فیلم و پایان آن (اگرچه خوشایند است) چشم بپوشید جودا- اكبر حداقل ارزش یك نگاه اجمالی را دارد. آن را بسیار باشكوه خواهید یافت، اما بهتر است یك بالش همراه خود داشته باشید!
منبع : همشهری
