برنامه های سازمانی برای ایجاد انگیزش در کارمندان
در این مقاله بیان مقدمه ای درباره اهمیت ایجاد انگیزش در کارکنان سازمان، بر متفاوت بودن نیازهای انگیزشی آنان در تجویز برنامه های انگیزشی تاکید می شود.در ادامه مهمترین مهمترین برنامه های سازمانی برای ایجاد، افزایش و تقویت انگیزش کارکنان در سطوح مختلف سازمانی و اداری مطرح و توصیف می شود. تاکید این مقاله نیز بر ارائه تکنیک هایی است که در خصوص برنامه هایی همچون مدیریت مبتنی بر هدف، تعدیل در رفتار، مشارکت کارکنان، برنامه های مبتنی بر حقوق متغیر، برنامه های پرداخت براساس مهارت و بالاخره برنامه های مزایای انعطاف پذیر موثر واقع می شوند.
یکی از وظایف مهم مدیران در سازمانها، شناسایی استعدادهای بالقوه کارکنان خود و فراهم کردن زمینه های رشد و شکوفایی آنان است که زمینه تحقق هدف مهم و اساسی ارتقای بهره وری را نیز فراهم می کند. به عبارت دیگر شناخت مسائل انگیزشی کارکنان جهت بهبود عملکرد و افزایش بهره وری سازمان بسیار حائز اهمیت است. همچنین کسب چنین شناختی می تواند به بهبود کاربرد منابع انسانی سازمانی کمک شایانی کند و در جلوگیری از مقاومت کارکنان در مقابل تغییرات، کاهش محدودیت در بازده و مبارزه با ستیز و مجادله کاری کارکنان با یکدیگر کمک کند و به ایجاد یک سازمان سود آور منتهی شود.
در این زمینه توجه به چند نکته ضروری است:
افراد از نظر پویایی انگیزشی با یکدیگر متفاوتند. برای مثال سطح انگیزشی یک کارگر با یک کارمند فرق می کند. همین طور برنامه هایی برای انگیزش در یک مدیر میانی با یک مدیر ارشد. همچنین کارمندی که در اثر کار در یک بخش سازمان دچار افسردگی می شود، ممکن است که در قسمت دیگر بازدهی و بهره وری بالایی داشته باشد. به علاوه، یک کارگر کمه در اثر کار با یک دستگاه در یک شهر احساس خستگی می کند، امکان دارد در شهر دیگری ساعتها با دستگاه مشابه بدون احساس خستگی کار کند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان علت این امر ممکن است به شخص یا کننده کار بستگی نداشته باشد، بلکه به محیط، موقعیت یا وضعیت کار بستگی دارد.
سطح یا میزان انگیزش یک نفر در زمانهای متفاوت فرق می کند. ممکن است که فرد تلاش زیادی در سازمان بنماید ولی این کوشش ها در راستای اهداف سازمانی نباشد و در مخالفت با منافع سازمان صورت گیرد. توجه به مسائل مختلف مطرح شده فوق جای هیچگونه تردیدی را باقی نمی گذارد که کارکنان سازمان از نظر سطح،زمینه ها و عوامل بروز انگیزش و همچنین زمان و مکان افزایش آن با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین سازمانها برای ایجاد و افزایش انگیزش کارکنان خود به برنامه و ابزارهای متعدد و متفاوتی نیاز دارند که این مقاله در پی طرح آنان است.
برنامه های سازمانی ایجاد انگیزش در کارکنان
عمده ترین برنامه ها برای ایجاد انگیزش در سازمان عبارتند از:
1. مدیریت مبتنی بر هدف
2. تعدیل در رفتار
که این برنامه شامل 5 مرحله است:
مرحله اول- شناسایی رفتار اصلی
مرحله دوم- سنجش یا اندازه گیری رفتارها
مرحله سوم-شناسایی ترتیب رفتارها
مرحله چهارم-ارائه استراتژی و ایجاد تغییرات لازم در رفتارها
مرحله پنجم- ارزیابی عملکرد
3.مشارکت کارکنان
برنامه های مشارکت کارکنان به انواع خاصی تقسیم می شود که عبارتند از:
الف-مدیریت مشارکتی
ب-مشارکت نمایندگان کارکنان
ج-دایره کیفیت
د-سهیم کردن کارکنان در سازمان
4.برنامه های مبتنی بر حقوق متغیر
5.برنامه های پرداخت بر اساس مهارت
6. برنامه های مزایای انعطاف پذیر
بخش دانش وفناوری سایت تبیان