چگونه خوب بخوریم
راههای تغذیه مناسب و آثار آن در كلام امامان
حضرت یحیى پرسید از ابلیس پرسید: آیا هیچ شده كه لحظهاى به من پیروز شوى؟
ابلیس جواب داد: نه، هرگز! ولى در تو خصلتى هست كه از آن شاد و خرسندم .
حضرت یحیی فرمود: آن خصلت چیست؟
شیطان پاسخ داد: تو مردی پرخور هستی و هنگامى كه بر سر سفره مینشینی زیاد مىخورى و سنگین مىشوى، بدین جهت از انجام بعضى نمازهاى مستحبى و شب زنده دارى باز مىمانى.
آنگاه حضرت یحیى گفت :من با خداوند عهد كردم كه هرگز غذا را به طور كامل نخورم و از طعام سیر نشوم ، تا خدا را ملاقات نمایم .
و شیطان گفت :من نیز با خود پیمان بستم كه هیچ مؤمنى را نصیحت نكنم ، تا خدا را ملاقات كنم.
سفینة البحار / 1 / 103
آداب غذا خوردن
1 -معرفت 2 راضی بودن 3 -بسم الله گفتن 4 -شكر كردن 5 -شستن دستها قبل از غذا 6 -روی پای چپ نشستن 7 -انگشتها را پاك كردن 8 -استفاده از غذایی كه مقابل انسان است 9 -لقمه را كوچك برداشتن 10 -غذا را خوب جویدن 11 -كمتر به مردم نگاه كردن.
قال المجتبی علیه السلام: فی المائدة اثنتا عشرة خصلة یجب علی كل مسلم ان یعرفها اربع منها فرض و اربع سنة و اربع تأدیب فاما الفرض فالمعرفة و الرضا و التسمیة و الشكر و اما السنة فالوضوء قبل الطعام و الجلوس علی الجانب الایسر و الاكل بثلاث اصابع و لعق الاصابع و اما التأدیب فالاكل مما یلیك و تصغیر اللقمة و تجوید المضغ و قلّة النظر فی وجوه الناس.وسائل / 16 / 539
برای غذا و غذا خوردن دوازده صفت است كه بر هر مسلمانی واجب است آنها بداند. چهارتای آن واجب است، چهارتای آن مستحب است و چهارتای آن جزو آداب است امام آنچه واجب است عبارت است از: معرفت [روزی رسان] ، راضی بودن به روزی خود، بسم الله گفتن،و شكر كردن.
و آنچه كه مستحب است : وضو گرفتن قبل از غذا و نشستن بر طرف چپ[تكیه بر طرف چپ] با سه انگشت غذا خوردن.
و آنچه جرو آداب است: خوردن از آنچه پیش روست، كوچك گرفتن لقمهها، خوب جوید غذا و كمتر به صورت دیگر نگاه كردن است.
13 -غذای داغ نخوردن
قال رسول الله صلّی اللّه علیه و آله: لا یأكل الحار حتی یبرد. قصار الجمل / 1 / 20
هیچ وقت غذای داغ نخور تا سرد شود
14 كم غذا خوردن
- الف قال علی علیه السلام: اذا اراد الله سبحانه صلاح عبده الهمه قلّة الكلام و قلّة الطعام و قلّة المنام. مستدرك / 3 / 61
هرگاه خداوند خیر بندهای را بخواهد بر او الهام میكند: تا كم حرف زد و كم خورد و كم بخوابد.
- ب قال الصادق علیه السلام:... فاذا اكل احدكم طعاما فلیجعل ثلث بطنه للطعام و ثلث بطنه للشراب و ثلث بطنه للنفس. كافی / 6 / 270
هرگاه یكی از شما خواست غذا بخورد ، باید یك سوم شكمش را برای غذا و یك سوم برای نوشیدنی، و یك سوم آن را برای تنفس قرار دهد.
15 -با نمك غذا را آغاز كردن
قال علی علیه السلام:ابدؤ ا بالملح فی اول طعامكم. وسائل / 16 /5 20
در اول غذایتان با نمك شروع كنید
16 -در كوچه و بازار غذا نخوردن
قال رسول الله صلّی اللّه علیه و آله:الاكل فی السوق دنائة. وسائل / 19 / 453
خوردن خوراكی در كوچه وبازار [خیابان] پستی و دور از شرافت است.
آثار پرخوری
- الف از بین رفتن فهم و زیركی؛ قال علی علیه السلام: لا تجتمع الفطنة و البطنة.مستدرك /16 / 222
زیركی و تیزهوشی با پرخوری و شكم پروری جمع نمی شود
- ب قساوت؛ قال رسول الله صلّی اللّه علیه و آله: من تعوّد كثرة الطعام و الشراب قسا قلبه.مستدرك / 16 / 213
آنكه به پرخوری عادت كند، سنگدل میشود.
- ج امراض مختلف؛ قال علی علیه السلام: ادمان الشبع یورث انواع الوجع. غررالحكم / 1363
سیری مدام ، بیماریهای گوناگون در پی دارد.
- د غفلت؛ قال المسیح علیه السلام:یا بنی اسرائیل! لا تكثروا الاكل فانه من اكثر الاكل اكثر النوم و من اكثر النوم اقلّ الصلوة و من اقلّ الصلوة كتب من الغافلین. تنبیه الخواطر / 1 / 46
زیاد نخورید كه هركه زیاد خورد خوابش زیاد میشود و آنكه خوابش زیاد شود نمازش كم میشود و هركه كم نماز بخواند از غافلین به حساب میآید.
- ه طغیان؛ قال الباقر علیه السلام:اذا شبع البطن طغی. كافی / 6 / 270
هرگاه شكم پر شود،سركشی میكند