هدیه ای برای همه

بسوی آرمانشهر

(28)

محبت؛ حلقه ارتباط خالق و مخلوق؛

محبت، كیمیای خودسازی و سازندگی است، عشق به خداوند متعال همه زشتی‌های اخلاقی را یك جا درمان می‌كند، و همه صفات نیكو را یك جا به عاشق هدیه می‌دهد. كیمیای عشق، چنان عاشق را جذب معشوق می‌كند كه هرگونه پیوند او را با هر كس و هر چیز جز خدا قطع می‌نماید.

دیدگاه قرآن

«قل ان كنتم تحبون الله فاتبعونی یحببكم الله و یغفر لكم ذنوبكم;

بگو اگر دوست دارید خدا را ، از من پیروی كنید تا خدا دوستتان بدارد و گناهانتان را برایتان ببخشاید» (آل عمران/31)

دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)

امام صادق علیه السلام:

ایمان انسان به خدا ناب و خالص نباشد مگر آنکه خداوند را از خودش و پدر و مادر و فرزند و زن و مالش و از همه مردم بیشتر دوست بدارد.

امام صادق علیه السلام:

«الحب افضل من الخوف: محبت (خدا) برتر از ترس (از خدا) است.»

امام حسین علیه السلام:

تویی که اغیار را از دل دوستانت بیرون کردی تا جز تو را دوست ندارند... آن که تو را گم کرد چه یافت؟! و آن که تو را یافت چه از دست داد؟! آن که دیگری را به جای تو گرفت، زبان کرد و باخت.

نگاه بزرگان

حکایت اول

در اخبار است که موسی علیه السلام در جوانی، چوپانی می‌کرد. روزی گوسفندی از او گریخت و موسی در پی او بسیار دوید در پی او تا به شب در جستجو و آن رمه غایب شده از چشم او تا اینکه گوسفند از خستگی و درماندگی، جایی ایستاد و موسی به او دست یافت. چون به گوسفند رسید، گرد از وی افشاند و بر سر و روی گوسفند دست می‌کشید و او را می‌نواخت؛ چنان که مادری، طفل خردش را. در آن حال که گوسفند را نوازش می‌کرد، می‌گفت: گیرم که بر من رحم نداشتی، بر خود چرا ستم کردی و این همه راه را در صحرا دویدی تا بدین جا رسیدی؟ همان دم خداوند به فرشتگان خود گفت: موسی، سزاوار نبوت است و جامه‌ی رسالت بر تن او باید کرد که چنین با خلق من مهربان است و خود را برای راحت مردم، به رنج می‌اندازد.

حکایت دوم

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به قدری به اصحاب خود علاقه داشتند که اگر سه روز یکی از آنها را نمی دیدند، از حال وی جویا می شدند، اگر در مسافرت بود، در حقش دعا می کردند و اگر در خانه اش بود، به دیدارش می رفتند و اگر اطلاع می دادند که مریض است، به عیادتش تشریف می بردند.

حکایت سوم

خداوند فرمود: بنده من با هیچ وسیله‌ای دوست داشتنی‌تر از (انجام) واجباب، محبوب من نمی‌شود. او با مستحبات وسیله جلب محبت مرا فراهم می‌آورد، چندان که محبوب من می‌شود و چون دوستش بدارم گوش شنوای او می‌شوم و چشم بینای او و زبان گویای او و دست نیرومند او و پای رهیوی او. هر گاه مرا بخواند، پاسخش دهم و هرگاه از من (چیزی) بخواهد عطایش کنم.

انواع محبت و مهرورزی

محبت بر دو گونه است: محبت صادق و محبت کاذب.

محبت صادق آن است که انسان کمال را درست تشخیص بدهد و البته وقتی به کمال آگاهی پیدا می‌کند، به آن دل می‌بندد، مانند: محبت به خداوند. متقابلا کمال هم جاذبه دارد و محب را به سمت خود جذب می‌کند و در حقیقت محبت صادق، دوجانبه است؛

محبت کاذب، آن است که انسان، نقص را کمال بپندارد و بر اساس چنین پندار باطلی به آن کمال موهوم علاقمند گردد؛ مانند محبت غیر خدا!

در مناجات محبین منسوب به امام زین‌العابدین علیه السلام آمده است:

« الهی من ذا الذی ذاق حلاوه محبتك فرام منك بدلاً و من ذا الذی انس بقربك فابتغی عنك حولاً؛

خدای من! كیست كه شیرینی محبت را چشید و یار دیگری برگزید؟ و كیست كه به قرب و نزدیكی تو انس گرفت و جدایی تو را طلبید؟!»

عشق جذاب است و چون درجان نشست                  هم در دل را ز غیر دوست بست

در یک تقسیم بندی کلی می توان محبت را در چهار دسته قرار داد:

1- محبت در گفتار وبیان: آنجا که گفتار درشت به منزل? شمشیر ونرم آن بمثاب? شیراست. بیان محبت آمیز جذاب قلوب است و غذای روح. اما محبت را در دل نگه داشتن کافی نیست، باید بتوان آن را درقالب کلماتی نظیر « دوستت دارم »، « عزیز جان من »، «چقدر برایم اهمیت داری » و ... ابراز نمود.

2- محبت در دیدن وشنیدن: یعنی خوبی هاو نقاط مثبت رادیدن وازخطاهاوعیب های بندگان خداچشم پوشیدن؛ زیرا کمال مطلق از آن خداست و بشر جایز الخطاست .

3- محبت در تفکر: یعنی نیک اندیشی و مثبت نگری و پاک نمودن فکر وقلب ازغبار هرآنچه دیده وشنیده، برای کشف حقیقت و چون حقیقت یکی است، لذا همه به وحدت می رسند.

4- محبت در عمل و رفتار: كه به صورت اطاعت از اوامر الهی، همکاری وهمدلی، احترام، درک شرایط یکدیگر، ترجیح منافع دیگران بجای نفع شخصی و... متجلی می گردد.

حال به ذکر چند نمون? کوچک عملی از محبت در زندگی روزمره می پردازیم تا با توجه بیشتر به آنها و هزاران نمون? دیگر، چراغ محبت را بیش از پیش در میان خود مشتعل ساخته و از گرما ونورانیت آن بیشتر بهره بریم .

ـ محبت در تقدیم شاخه گلی است به پدر ، مادر، همسر، معلم و...

ـ محبت دعا برای سلامتی والدین وحسن خاتمه، گذشت از خواسته ها و حتی نگاهی پرمهر بدانهاست .

ـ محبت در کاس? آشی است که برای پیرزن همسایه می بری .

ـ محبت در کمک به عبور ناتوان از عرض خیابان است .

ـ محبت گرفتن سبد سنگین خرید از دست یک خسته است .

ـ محبت در راهنمایی یک گم کرده راه است .

ـ محبت در لیوان چای داغی است که در یک صبح سرد زمستانی به رفتگر محله تقدیم می نمایی .

ـ محبت دست نوازش بر سر یتیمان کشیدن، روی بنده را زمین نیانداختن و دستگیری از درماندگان است .

و نهایتاً محبت هدیه ای است که همه بدان نیازمندند.

بیائید محبت را به یکدیگر هدیه نمائیم .

                                                                                                                           ادامه دارد ...

منبع:

طباطبایی، سید محمد هادی،  کتابچه شهر قرآنی، شماره 27،  با اندکی تصرف، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران