اینترنت برای كپی كاران ناامن می شود
نرم‌افزاری برای شكار سارقان ادبی
با گسترش ورود یك نرم‌افزار ضد«سرقت ادبی» از دنیای آكادمیك به جهان تجارت، انتظار می‌رود نسخه دزدان كمتر وسوسه شوند كه به آثار مكتوب دیگران دستبرد بزنند.
سالیان سال استادان كالج‌ها و دانشگاه‌ها كوشیده‌اند ابزارهایی نرم‌افزاری طراحی كنند تا اطمینان یابند مقالات دانشجویانشان اصیل و بكر است. اكنون تعداد فزاینده‌ای از روزنامه‌ها، شركت‌های حقوقی و سایر كاسب‌كاران از ابزارهای «غربیل داده» جهت چك كردن میلیاردها سند دیجیتال و كشف سریع متن‌های مشابه طی چند ثانیه بهره می‌گیرند. برخلاف «گوگل» و سایر موتورهای جست‌وجوگر كه عین كلید واژه‌های تایپ شده را می‌یابند، یك نرم‌افزار پیشرفته یابنده سرقت ادبی نظیر iParadigms از تمام سند ( document ) یك «اثر انگشت» دیجیتال به وجود می‌آورد و آن را با متون موجود در اینترنت یا سایر منابع از جمله بانك‌های اطلاعاتی دانشگاه‌ها و رسانه‌ها مطابقت می‌دهد. حتی شورای امنیت سازمان ملل به مدد این شیوه شروع به صیانت از اعتبار خود كرده و از پاییز گذشته با كمك فناوریiParadigms اصالت گزارش‌های محققان و نویسندگان آزادكار خود را ارزیابی می‌كند. شركت iParadigms در اوكلند كالیفرنیا در سال 1996 كارش را با نوشتن یك برنامه رایانه‌ای جهت كمك به پژوهشگران دانشگاه كالیفرنیا در بركل ی در چك كردن مقالات دانشجویان مقطع كارشناسی آغاز كرد. امروز نرم‌افزار «تورن ی تین» Turintin آن در حدود 2500 دبیرستان و كالج ایالات متحده و نیز هزار مركز آموزش عالی در خارج برای كش ف سرقت ادبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این شركت در ماه ژانویه یك نسخه تجاری به نام iThenticate روانه بازار كرد.
سایر ارائه‌دهندگان این نرم‌افزارها از جمله شركت Glatt Plagiarism ، MyDrop Box و CLF نیز از رونق یافتن كسب و كارشان در بیرون بخش آموزش خبر داده‌اند. مشتریان جدید آنها شركت‌های تولیدكننده مطالب آموزش وكلای جویای موارد نقص حق مولف، وب سایت‌ها، پلیس و سازمان‌های نظامی هستند كه درخواست افسران برای ترفیع درجه را چك می‌كنند. البته اینها تمایلی ندارند كه بگویند از این ابزارها برای چه استفاده می‌كنند. بسیاری تأكید می‌ورزند كه سازندگان این قبیل نرم‌افزارها هویت آنها را پنهان نگه دارند و درباره هرگونه نشست اطلاعات سكوت كنند. هیچ‌كدام از این شكارچیان سازقان ادبی نگفتند كه مشتریان شان مایل به شركت در گفت‌وگو برای این گزارش هستند.
«ماكس لیتوین»، مالك مشترك و سرمایه‌گذار MyDrop Box می‌گوید: آنها از بیم خدشه‌دار شدن وجهه‌شان، نمی‌خواهند كه سایر مردم بدانند كه از این سرویس استفاده می‌كنند.
سال گذشته یك ناشر پس از تحقیق و متعاقبش تأیید شایعات مبنی بر این كه یك نویسنده صاحب‌نام كتب درس از سایر منابع سرقت كرده، به سراغ iParadigms آمد. جان باری رییس این شركت كه برای حفظ اسرار مشتریانش سوگند یاد كرده، می‌گوید ناباورانه می‌دید كه چگونه ناشر نسخه‌های بعدی را بدون سر و صدا ویرایش كرد تا اعتبار آن نویسنده لكه‌دار نشود.
باری می‌افزاید: ولی من هر روز شاهد موارد زیادی از سرقت ادبی هستم. اكثر نویسندگان، خواه دانشجو یا نویسنده حرفه‌ای، فكر می‌كنند احتمال به دام افتادنشان آنقدر بعید است كه می‌توانند ریسك كنند و قسر در بروند.
شركت iParadigms از دانشگاه‌ها سالیانه 500 دلار حق واگذاری مجوز و نیز 60 سنت بابت هر دانشجوی تمام وقت می‌گیرد. مشتریان كاسب كار سالیانه هزار دلار و بابت بررسی هر صفحه 10 دلار می‌پردازند. تعرفه‌های این سرویس برای روزنامه‌ها براساس تعداد واژگان و شمارگان متفاوت است.
یك برنامه دیگر، WCopy Finder ، به روزنامه «یو اس تو دی» كمك كرد تا درباره آثار گزارشگر بحران‌زده‌اش «جك كلی» تحقیق كند. این برنامه رایگان رشته‌های كلمات را از اسناد برگزیده می‌سنجد.
در عوض iThenticate و MyDrop Box ابزارهای مبتنی بر وب هستند. كاربران اسناد خود را به داخل وب سایت‌ها آپ‌لد می‌كنند، سپس این ابزارها در سراسر اینترنت و سایر بانك‌های اطلاعاتی مرتبا برای یافتن هرگونه نشانه اثری غیراصیل می‌گردند. آنها بعد گزارش خود را انتشار می‌دهند.
نرم‌افزار iThenticate همچنین آرشیو خود از صفحات اینترنت را كه هر روز 40 میلیون صفحه تازه بدان افزوده می‌شود، زیر و رو می‌كند.
بدیهی است كه سرقت ادبی معضلی رو به رشد است. یك نظرسنجی از 30 هزار دانشجوی آمریكایی مقطع كارشناسی در 34 كالج آمریكا نشان می‌دهد كه 37 درصد به سرقت ادبی اینترنتی از نوع Cut- avd - Paste اذعان دارند كه نسبت به سال 1999 رشدی 10 درصدی را نشان می‌دهد. فقط 20 درصد استادان آنها از ابزارهای یابنده سرقت ادبی استفاده می‌كنند. این نرم‌افزارها می‌توانند بیمه‌گری ارزان در مقابل تخلفات سرقت ادبی باشند، ولی بسیاری از كاسب‌كاران و حتی استادان برای استفاده از آنها اكراه دارند. آنها می‌ترسند كه اگر كسی را به تقلب متهم كنند، ناگزیر به پرداخت غرامت خواهند شد. همچنین سازندگان نرم‌افزارها می‌گویند كه تعریف دقیقی از جرم سرقت ادبی وجود ندارد.
لو بلوم فیلد، استاد فیزیك دانشگاه ویرجینیا كه در سال 2001 برنامه WCopy Finder را برای چك كردن موارد سرقت ادبی در مقالات دانشجویان خود نوشته است، می‌گوید: آن صرفا برای هدایت كردن چشم است.
نرم‌افزار iParadigms ماه گذشته پس از ظن‌های یك خواننده درباره به سرقت رفتن جملاتی از نیویورك تایمز فاش ساخت كه ریچارد جاد، رییس دانشگاه ایالتی كانتیكت مركزی در نگارش یك مقاله مرتكب تخلف شده است. این مقاله برای روزنامه‌ای ارسال شده بود كه پس از جست‌وجوی یك كلید واژه در اینترنت موفق به كشف سرقت ادبی ن شده بود، ولی نرم‌افزار مذكور بعدا نشان داد این مقاله نه تنها از نیویورك تایمز بلكه سه منبع دیگر دزدی كرده و در واقع 11 درصدش اصیل نیست. این انتقاد به حرف ه معتبر این رییس دانشگاه پایان داد. جاد 66 ساله در 19 مارس اعلام كرد كه در اول ژوییه بازنشسته خواهد شد.
جان زكریان، سردبیر بخش مقالات روزنامه «هارتفورد كورانت» می‌گوید كه روزنامه‌اش قصد ندارد تمام گزارش‌ها را به‌طور منظم چك كند، ولی مقالات وارده بررسی خواهند شد. اما اكنون اگر یك نویسنده ثابت در مظان اتهام قرار گیرد، این روزنامه ابزاری ارزان و آسان برای بررسی در اختیار دارد.
اما سایر روزنامه‌ها از استفاده از این ابزار نیرومند اكراه دارند. در روزنامه ماكون تلگراف كه در ماه مارس یك خبرنگار را به دلیل سرقت ادبی اخراج كرده بود، سردبیران در حال یافتن راهكاری برای جلوگیری از تكرار آن حادثه هستند، ولی مایك مك‌كوین مدیرمسوول این روزنامه می‌گوید: این ابزارهای الكترونیكی مدنظر قرار نمی‌گیرند.
وی تأكید كرد: ما به نویسندگانمان اعتماد عمیق داریم. فكر نمی‌كنم در اینجا كسی بخواهد نویسندگان ما را به چالش بطلبد تا اثبات كنند آنها برای هر چیزی كه می‌‌نویسند، سرقت ادبی نمی‌كنند.
با این وجود «بادی» پیش‌بینی می‌كند كه روز شمار مشتریان تجاری نرم‌افزارش از مشتریان آكادمیكش بیشتر خواهد بود.
وی می‌گوید: سودش صد برابر است. دیگر حرف نمره نیست، حرف پول است.
