تبیان، دستیار زندگی
همچنان که قرآن کریم بدترین بلای زمینی را اختلاف و تفرقه در میان مردم می‏داند آنجا که فرمود: «قل هو القادر علی ان یبعث علکیم عذاباً من فوقکم اومن تحت ارجلکم او یلبسکم شیعاً و یذیق بعضکم بأس بعضٍ...؛(2) بگو او قادر است که از بالا یا از زیر پای شما، عذابی بر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گفتارهای وحدت آفرین رسول اکرم(ص)

محمد رسول الله

شکّی نیست که وحدت یک ملّت و انسجام پیروان یک مکتب باعث عزّت و قدرت و شوکت آنان می‏شود، و به این جهت در طول تاریخ کسانی با قدرت و پیروز بوده‏اند که انسجام و وحدت خویش را حفظ کرده‏اند. حتی پیروان باطل نیز آنگاه توانسته‏اند به مقاصد شیطانی خویش دست یابند که انسجام و وحدت خویش را بر محور منافع مشترک حفظ نموده‏اند.

جامعه و ملّت اسلام نیز از این قاعده مستثنی نیست، عزّت و اقتدار جامعه اسلامی در گرو اتحاد و انسجام آنها است چنان که ذلّت و خواری و بیچارگی آنان را در جدایی و تفرقه و اختلاف باید جستجو کرد. شاهد زنده این سخن اوضاع عصر حاضر است که مسلمانان با این که اکثر منابع انرژی و نفتی و گازی دنیا را در اختیار دارند و مناطق مهم دریایی و سوق الجیشی از آن آنها می‏باشد، با این حال بیشترین درگیری‏ها، قتلها و غارتها و چپاولگری توسط قدرتهای مخالف اسلام و مسلمین، در مناطق مسلمین علی الخصوص خاورمیانه وجود دارد، این نیست مگر به خاطر اختلاف شدیدی که در جامعه اسلامی حاکم است و دستهای خیانت پیشه هر روز بر آن دامن می‏زند.

بنیانگذار مکتب نجات بخش اسلام، پیامبر رحمت و عزّت دعوت خویش را با شعار توحید آغاز کرد و تمام همّ و غمّ خویش را بر ایجاد وحدت و حفظ آن در جامعه اسلامی، بنا نهاد.

هم گفته‏های او وحدت آفرین و انسجام بخش بود و هم رفتارهای او اتحاد بخش و اختلاف زدا بود.

گاه پیامبر اکرم(ص) به سفارشهایی می‏پردازد که زمینه اتحاد و همدلی را فراهم نموده و ریشه اختلاف را از بین می‏برد، از جمله فرمود: «استووا ولا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛(8) با یکدیگر (در مسائل مادّی و مالی) برابر باشید نه مختلف تا دلهای شما با هم اختلاف پیدا نکند.» در جای دیگر فرمود: «استووا تستوی قلوبکم و تماسّوا تراحموا؛(9) با یکدیگر برابر باشید تا دل‏هایتان برابر شوند و با هم نزدیک شوید تا مورد رحمت قرار گیرید.»

به بهانه سال اتحاد ملّی و انسجام اسلامی، برآنیم که برخی گفته‏ها و سخنان آن حضرت را بازخوانی کنیم:

*********

سخنان وحدت آفرین

تذکر این نکته ضروری است که اکثریت و جماعت بودن نشانه حقانیت نیست، چنان که در اقلّیّت بودن همیشه نشانه حقانیّت نیست، آنچه در مورد روایات آتی مَد نظر است همآهنگی و همراهی با اکثریت مردم است و در مسائل حق، و یا همآهنگی و اتحاد بر محور و منافع مشترکه جامعه اسلامی است.

خدا با جماعت

رسول اعظم(ص) فرمود: «یداللّه مع الجماعة؛دست خدا با جماعت است.»(1)

جدایی از جماعت هرگز

«من فارق الجماعة شبراً خلع اللّه ربقة الاسلام من عنقه؛ هر کس یک وجب از جماعت جدا شود خدا طوق مسلمانی را از گردنش می‏برد.»

چرا که تقویت و بقای اسلام بستگی به همگرایی و اتحاد جامعه مسلمین دارد.

همگرایی رحمت و اختلاف عذاب

همچنان که قرآن کریم بدترین بلای زمینی را اختلاف و تفرقه در میان مردم می‏داند آنجا که فرمود: «قل هو القادر علی ان یبعث علکیم عذاباً من فوقکم اومن تحت ارجلکم او یلبسکم شیعاً و یذیق بعضکم بأس بعضٍ...؛(2) بگو او قادر است که از بالا یا از زیر پای شما، عذابی بر شما بفرستد، یا به صورت دسته‏های پراکنده شما را باهم بیامیزد، و طعم جنگ(و اختلاف) را به هر یک از شما بوسیله دیگری بچشاند.»

پیامبر اکرم(ص) نیز می‏فرماید: «الجماعة رحمةٌ و الفرقة عذابٌ؛(3) همگرایی و اتفاق رحمت الهی است و تفرقه و جدایی عذاب.»

اثر این عذاب را به خوبی امروزه ملت‏های اسلامی مشاهده می‏کنند و می‏بینند که بر اثر اختلاف و تفرقه چگونه مورد اهانت و تاخت و تاز قدرتهای جهانی و صهیونیستها قرار گرفته‏اند، قبله اول آنها اشغال، کشورهای عراق و افغانستان‏ و... زیر چکمه‏های قدرت جهانخوار آمریکا به ویرانه تبدیل شده است اگر کشورهای اسلامی کمترین همگرایی و اتحاد داشتند چنین فاجعه‏هایی رخ نمی‏داد.

تفرقه و مرگ جاهلی

در روایات بسیاری از شیعه و سنّی نقل شده که عدم شناخت امام زمان هر عصر مساوی با مرگ در دوران جاهلیت است، چرا که امام نظام امّت و محور جامعه است. جدایی از جماعتی که بر این محور حرکت می‏کند نیز نوعی مرگ جاهلیت است.

حضرت ختمی مرتبت فرمود: «من فارق الجماعة مات میتة جاهلیّة؛(4)کسی که از جماعت جدا گردد،(و راه تفرقه را در پیش گیرد) به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.»

5 ـ اتحاد راهی به بهشت

ایمان و عمل صالح انسان را به بهشت می‏رساند، یکی از بارزترین مصداقهای عمل صالح همگرایی و همدلی است.

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من سرّه ان یسکن بحبوحة الجنّة فلیلزم الجماعة؛(5) هر که می‏خواهد در میان بهشت جای گیرد، همراه جماعت شود.»

شیطان از جماعت به دور است

هر جا همکاری و همگرایی و همدلی باشد شیطان نیز کمتر نفوذ دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «انّ الشّیطان مع الواحد و هو من الاثنین ابعد؛شیطان با یک تن است و از دو تن دورتر است.»

و در بیان دیگر فرمود: «اثنان خیرٌ من واحدٍ و ثلاثةٌ خیرٌ من اثنین و اربعةٌ خیرٌ من ثلاثةٍ فعلیکم بالجماعة؛(6) دو تن از یکی بهتر است و سه تن از دو تن بهتر و چهار تن از سه بهتر پس با هم باشید.»

همگرایی حتّی در غذا خوردن

همدلی و اتحاد هم در امور مهم و سرنوشت ساز جامعه اسلامی لازم و ضروری است و هم در امور عادی و ساده همچون طعام خوردن.

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «کلوا جمیعاً ولاتفرّقوا فانّ طعام الواحد یکفی الاثنین و طعام الاثنین یکفی الثّلاثة و الاربعة کلوا جمیعاً و لاتفرّقوا فانّ البرکة مع الجماعة؛(7) با همدیگر بخورید و از هم جدا مشوید، که غذای یک تن برای دو تن نیز کافی است و غذای دو تن برای سه تن و چهارتن کافی است. با همدیگر بخورید و از هم مپاشید که برکت با جماعت است.»

این روایت نشان می‏دهد که همگرایی باعث برکت در غذا نیز می‏شود.

8 ـ زمینه اتحاد را فراهم کنید

گاه پیامبر اکرم(ص) به سفارشهایی می‏پردازد که زمینه اتحاد و همدلی را فراهم نموده و ریشه اختلاف را از بین می‏برد، از جمله فرمود: «استووا ولا تختلفوا فتختلف قلوبکم؛(8) با یکدیگر (در مسائل مادّی و مالی) برابر باشید نه مختلف تا دلهای شما با هم اختلاف پیدا نکند.» در جای دیگر فرمود: «استووا تستوی قلوبکم و تماسّوا تراحموا؛(9) با یکدیگر برابر باشید تا دل‏هایتان برابر شوند و با هم نزدیک شوید تا مورد رحمت قرار گیرید.»

و گاه زمینه‏ها و محورهای اتحاد را بیان نموده و عوامل کاذب برتری را نفی می‏کند: «ایّها الناس انّ ربّکم واحدٌ و انّ اباکم واحدٌ کلّکم لآدم و آدم من ترابٍ انّ اکرمکم عند اللّه اتقاکم لافضل لعربیٍ علی عجمیٍّ الّا بالتّقوی؛(10) ای مردم! خدای شما یکی است و پدرتان یکی است، همه فرزند آدمید و او از خاک است. کسی از شما گرامی‏تر است که پرهیزکارتر است. عرب را بر عجم برتری نیست مگر با تقوا و پرواپیشگی.»

شیاطین بانیان تفرقه و اختلاف

هم شیاطین جنّی و هم قدرتهای شیطانی تلاششان در این است که بین مردم و ملّت‏ها اختلاف ایجاد کنند تا بیشتر و بهتر بر آنها مسلّط گردند و از آنها بهتر بهره کشی نمایند.

حضرت ختمی مرتبت فرمود: «من فارق الجماعة مات میتة جاهلیّة؛(4)کسی که از جماعت جدا گردد،(و راه تفرقه را در پیش گیرد) به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.»

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «انّ ابلیس یضع عرشه علی الماء، ثمّ یبعث سرایاه فادناهم منزلةً اعظمهم فتنةً یجیء احدهم فیقول فعلت کذا و فعلت کذا فیقول ما صنعت شیئاً و یجیی‏ء احدهم فیقول ما ترکته حتّی فرّقت بینه و بین اهله فیدنیه منه و یقول نعم انت؛(11) براستی شیطان تخت خویش را بر آب گذاشته است و سپاهیان خویش را به این سوی و آن سوی می‏فرستد. هر کس گمراهی بزرگ‏تری پدید آورد، جایگاهش بدو نزدیک‏تر است.

یکی از آنان می‏آید و می‏گوید: «چنین کردم و چنان کردم» شیطان می‏گوید: «کاری نکرده‏ای» یکی دیگر می‏آید و می‏گوید: «فلان کس را رها نکردم تا میان او و خویشانش جدایی انداختم، آن گاه شیطان او را به خود نزدیک می‏سازد و می‏گوید:تو چقدر خوبی.»

پی‌نوشت ها:

1. نهج الفصاحه، ترجمه ابراهیم احمدیان، قم، انتشارات گلستان ادب، ص 133، شماره 1008.

2. سوره انعام، آیه 65.

3. نهج الفصاحه، همان، ص 133، ش 1009.

4. همان، ص 132، ش 1007.

5. همان، ش 1006.

6. همان، ص 132.

7. همان، ص 132.

8. همان، ص 82.

9. همان، ص 83 روایت 500

10. همان، ص 82، ش 499.

11. همان، ص 111، ش799.

منبع:

حجة‏الاسلام سید جواد حسینی، مجله پاسدار اسلام، شماره 309، با اندكی تصرف

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.