مشاوره تلفنی به چه منظور راه اندازی شد؟ ( قسمت اول )

كاربر محترم شما می توانید این مطلب را در هفت  قسمت بخوانید.

اولین خط تلفن در ایران با نام "صدای مشاور" در سال 1372 در سازمان بهزیستی استان تهران دایر گردید. در حال حاضر 57 مركز مشاوره تلفنی با 205 مشاور در 27 استان به متقاضیان، خدمات تلفنی ارائه می‌دهند.

خدمات مشاوره تلفنی از نظر هدف و روش‌ها بسیار متنوع است. برخی خطوط جنبه تخصصی دارند. بعضی خاص یك گروه هستند. مانند اعتیاد، خودكشی، ترس و كودك آزاری. برخی دیگر به راهنمایی تلفنی محدود نمی‌شود و در واقع اولین مرحله درمان و آماده كردن تماس‌ گیرنده برای حضور در مراكز مشاوره است.

هدف مراكز مشاوره تلفنی:

1- پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از طریق ارائه خدمات، اطلاعات، توصیه‌ها و آگاهی لازم به تماس‌گیرنده.

2- كمك به تماس‌گیرنده برای شناخت مشكل، بررسی و تجزیه و تحلیل آن و همچنین تصمیم گیری و انتخاب راه‌ حل‌های مناسب.

3- كمك به تماس ‌گیرنده برای شناخت توانایی‌ها، پذیرش و تغییر واقعیت‌ها و كاهش ، یا رفع مشكلات.

4- كمك به تماس ‌گیرنده در مواقع اضطراری.

نقش مشاوره تلفنی در خدمات انسانی:

توان بالقوه مشاوره تلفنی از دو جهت قابل بررسی است:

1- كیفیت‌های منحصر بفرد مشاوره تلفنی

2- ارزش مشاوره تلفنی برای افرادی‌ كه دارای مشكلات و سبك زندگی خاص می‌باشند.

كیفیت منحصر بفرد مشاوره تلفنی:

1- مُراجع ( مراجعه كننده )  راحت تر می تواند مشكل خود را بیان كند.

2- مراجع ناشناخته می‌ماند. (مشاور به مراجع كد می‌دهد و برای وی پرونده تشكیل می‌دهد).

3- مرزها و فاصله‌های جغرافیایی مرتفع می‌شود.

4- درمان‌گر ناشناخته می‌ماند.

استفاده از مشاوره تلفنی در كمك به افراد خاص:

1- نوجوانان:

نوجوانان به دلیل ویژگی‌های رشدی خود مانند دوسوگرایی ( داشتن همزمان احساسات متضاد یا مختلط در مورد یك شخص ، شیء یا موقعیت ) ، هویت‌جویی، خودكفایی، استقلال‌خواهی و توجه به ظاهر، درخواست از دیگران را نوعی تهدید به عزت نفس خود تلقی می‌كنند. مشاوره تلفنی این امكان را فراهم می‌كند تا نوجوان به راحتی كمك دریافت كند. بدین طریق نوجوان می‌تواند ناشناخته بماند و كنترل بیشتری بر بازگویی مشكل دارد.

2- افراد منزوی و گوشه‌گیر:

مشاوره تلفنی، شیوه مناسبی برای كمك به افرادی است كه به دلیل آشفتگی شدید قادر به رفتن به مراكز مشاوره نیستند. تماس تلفنی با یك مشاور،  شاید تنها گامی باشد كه این افراد می توانند برای دریافت كمك بردارند. با توجه به قابل دسترس بودن تلفن در جامعه، مشاوره تلفنی می تواند جستجوی كمك را برای افراد منزوی آسان سازد.

3- افراد مستأصل و درمانده:

افرادی وجود دارند كه به دلیل تجربه ی یك ضربه روانی ناگهانی كه تعادل روانی آنان را به‌هم ریخته است، احساس گم‌ گشتگی ( ناتوانی در درست اندیشیدن ) می‌كنند. برای چنین افرادی مشاوره تلفنی می‌تواند یك خط زندگی باشد.

4- افرادی كه به دلیل داشتن نگرش خاص ، قادر به مراجعه مستقیم نیستند:

برخی افراد به دلیل احساس غرور و شرم، از مراجعه به یك مؤسسه می‌ترسند. بنابراین مشاوره تلفنی شاید تنها راهی باشد كه این افراد می‌توانند از آن طریق، كمك دریافت كنند.

مشاوره تلفنی شیوه‌ای است كه فرد بدون تجربه ی روش‌هایی مانند تعیین وقت قبلی، قرار گرفتن در لیست انتظار، فاش كردن اطلاعات شخصی، كه در صورت مراجعه به یك مركز الزاماً تجربه می‌كند، كمك لازم را دریافت می‌كند.

البته با تمام مزایای مشاوره تلفنی نمی‌توان آن را جانشین درمان و مشاوره رو در رو كرد.

برخی مشكلات مشاوره تلفنی عبارت اند از :

ـ گذرا بودن ارتباط و فقدان تداوم

- امكان دریافت پس‌خوراند ( عكس العمل سریع ) وجود ندارد.

ـ امكان پیگیری برای مشاور وجود ندارد.

ـ فقدان نشانه‌های دیداری و غیر كلامی برای بسیاری از مشاوران دلهره آور است.

( مشاوره تلفنی اساساً بر مهارت‌ ارتباط كلامی و مهار‌ت‌های مكالمه‌ای متكی است. مهارت‌های گوش دادن فعال و رفتارهای ارتباطی مؤثر و مهارت‌های كلامی پیشرفته در مشاوره تلفنی بسیار اساسی و مهم هستند. )

ادامه دارد ...

در قسمت بعد ویژگی های یك مشاور خوب عنوان می شود.

تهیه و تنظیم: زهره پری نوش