تهیه غذای سالم را جدی بگیرید

بر اساس تحقیقات انجام شده توسط سازمان جهانی بهداشت، عوامل مختلفی باعث بروز بیماری های ناشی از غذا می شوند كه به طور عمده عبارتند از:

- طولانی بودن زمان بین تهیه و مصرف غذا.

- قرار دادن غذا به مدت طولانی در دمایی كه میكروب ها در آن قادر به رشد باشند.

- حرارت ناكافی در هنگام پخت.

- تماس مواد غذایی خام و پخته.

- تهیه ی غذا بوسیله فرد بیمار.

با به كارگیری توصیه های زیر می توانید خطر بروز بیماری های ناشی از غذا را به طور موثری كاهش دهید.

1- همیشه مواد غذایی سالم را انتخاب و خریداری كنید.

هنگام خرید انواع گوشت تازه و منجمد، از سالم بودن آنها مطمئن شوید.

همیشه از شیر پاستوریزه استفاده كنید و از خوردن شیرخام یا غیر پاستوریزه خود داری كنید.

مواد غذایی فاسد شدنی مانند گوشت قرمز، گوشت مرغ، ماهی، تخم مرغ، شیر و ... را در آخرین مرحله خریداری كنید.

تخم مرغ، گوشت قرمز، گوشت سفید( طیور و ماهی و... ) اغلب آلوده به باكتری هستند، بنابراین مراقب باشید، شیرابه آن ها در سایر غذاهای خریداری شده نریزد.

بعد از خرید مواد غذایی، آن را به روش صحیح به منزل برسانید، زیرا هوای گرم ماشین می تواند سبب فاسد شدن آن ها شود.

2- در نگهداری مواد غذایی دقت كنید.

تخم مرغ، گوشت قرمز، گوشت طیور، ماهی و سایر غذاهای دریایی را بعد از خرید فوراً در یخچال قرار دهید.

برای جلوگیری از آلودگی مواد غذایی در آشپزخانه، آن ها را در ظروف مناسب قرار دهید.

درجه حرارت یخچال باید حدود 4 درجه سانتی گراد باشد.

درجه حرارت فریزر باید 18- درجه سانتی گراد باشد.

یخچال و فریزر را تمیز و پاكیزه (ضدعفونی) نگه دارید.

3- در هنگام آماده كردن و تهیه مواد غذایی به موارد زیر توجه كنید.

الف ) دست هایتان را مرتب بشویید.

دست هایتان را قبل از تهیه غذا و در فواصل روز بشویید، به خصوص اگر در این فاصله كهنه بچه را عوض كرده و یا به توالت رفته باشید. بعد از آماده سازی مواد غذایی خام مثل گوشت، مرغ و ماهی قبل از دست زدن به سایر مواد غذایی، دستهای خود را بشویید. اگر دستتان زخم است، قبل از تهیه ی غذا حتماً آن را پانسمان كنید، یا با پارچه تمیزی بپوشانید. حیوانات خانگی مثل سگ، گربه، پرندگان و لاك پشت عوامل بیماری زای خطرناكی دارند كه در صورت بی توجهی وارد غذا می شوند.

ب ) محیط آشپزخانه را همواره تمیز نگه دارید.

از آنجا كه غذا خیلی سریع آماده می شود، سطوحی كه برای آماده سازی غذا مورد استفاده قرار می گیرند، باید كاملاً تمیز باشند. از سطل زباله در دار استفاده كنید. نصب توری به پنجره از ورود حشرات به آشپزخانه جلوگیری می كند. دستگیره ها، اسفنج ظرفشویی، و پارچه هایی را كه برای خشك كردن ظروف و تمیز كردن آشپزخانه استفاده می كنید، مرتب بشویید.

ج ) غذاها را از دسترس حشرات، جوندگان و سایر جانوران دور نگه دارید.

مواد غذایی را از دسترس حشرات و جوندگان دور نگه دارید زیرا حیوانات یكی از عوامل انتقال دهنده میكروب های بیماری زا هستند. نگه داری غذاها در قفسه های در دار، بهترین راه است.

د ) همیشه از آب بهداشتی و سالم استفاده كنید.

اگر به سلامت آب مشكوك هستید، قبل از اضافه كردن به غذا یا تهیه ی یخ، حتماً آن را بجوشانید. به خصوص سالم بودن آب مصرفی در تهیه غذای كودك اهمیت زیادی دارد.

مواد غذایی خام مثل انواع میوه و سبزی را قبل از مصرف با دقت بشویید و ضد عفونی كنید.

ه ) در مورد غذاهای منجمد دقت كنید.

برای باز شدن یخ غذاهای منجمد آنها را در یك ظرف در یخچال و یا مایكروویو قرار دهید. سعی كنید این كار را در دمای آشپزخانه انجام ندهید.

مواد غذایی منجمد را بعد از باز شدن یخ آن، بلافاصله بپزید.

اگر بخواهید گوشت یخ زده را آ ب پز كنید ، آن را بلافاصله بپزید. در صورت كباب كردن آن و سایر موارد آن را از 24 ساعت قبل در یخچال قرار دهید تا انجماد آن به مرور باز شود.

ز) مراقب باشید غذاهای خام و پخته با هم تماس نداشته باشند.

از تماس مواد غذایی خام با غذاهای پخته خودداری كنید. ممكن است مواد غذایی پخته ی سالم در اثر تماس با مواد غذایی خام، آلوده و یا فاسد شوند، مانند زمانی كه گوشت و مرغ خام با غذای پخته تماس پیدا كند. تماس بین مواد غذایی ممكن است به طور غیر مستقیم باشد. به طور مثال، وقتی از تخته و كاردی برای آماده كردن گوشت خام استفاده می كنید، از آن برای قطعه قطعه كردن گوشت پخته یا سبزی و میوه ی خام استفاده نكنید زیرا موجب انتقال میكروب ها می شود.

4- مواد غذایی را كاملاً بپزید.

مواد غذایی خام از قبیل مرغ، گوشت و شیر غیرپاستوریزه عوامل بیماری زای زیادی دارند. در هنگام پخت، به شرط آن كه تمام قسمت های ماده غذایی به طور یكنواخت داغ شود ( حدود 70 درجه ی سانتیگراد)، این عوامل از بین می روند. در مورد پخت انواع مواد غذایی نكاتی را بیان می كنیم.

تخم مرغ:

- تخم مرغ ها را تا زمانی كه سفت شوند، بپزید.

- تخم مرغ های خام یا كمی پخته شده را نخورید.

- غذاهایی را كه حاوی تخم مرغ های خام یا كمی پخته شده است، را نخورید.

گوشت طیور:

- گوشت طیور (مرغ و ...) را آن گونه بپزید كه دمای نقطه درونی آن (مركزآن) به بیش از80 درجه سانتیگراد برسد.

- گوشت طیور زمانی پخته است كه آب مرغ، روشن و شفاف بوده و قسمت داخلی آن به رنگ سفید باشد.

- گوشت طیور نیم پز را هرگز نخورید.

ماهی:

- ماهی را آن گونه بپزید تا سفید و لایه لایه  شود.

- ماهی خرد شده را در دمای 70 درجه سانتیگراد بپزید.

گوشت قرمز:

گوشت قرمز را تا زمانی كه قسمت درونی آن قهوه ای شود ، بپزید.این مسئله برای گوشت همبرگر نیز مهم است.

5- غذاها را بلافاصله بعد از پخت مصرف كنید.

مواد غذایی پخته شده را هر چه زودتر مصرف كنید. هنگامی كه غذای پخته، در حرارت معمولی( اتاق) بماند، میكروب ها در آن رشد می كنند. هر چه این مدت طولانی تر باشد، خطر آلودگی مواد غذایی بیشتر خواهد بود.

6- باقی مانده غذاهای پخته شده را بلافاصله خنك و نگه داری كنید.

برای نگهداری غذاهای پخته شده یا آنها را در یخچال قرار دهید، یا داغ نگهداری كنید؛ به ویژه وقتی كه می خواهید آنها را 4 تا5 ساعت بعد از طبخ، مصرف كنید.

غذای گرم را در دمای بیش از 60 درجه سانتی گراد نگهداری كنید. قرار دادن غذای گرم دریخچال، عامل ایجاد بسیاری از بیماری های ناشی از غذا است. غذاهای پخته در یخچالی كه بیش از حد پر باشد، به سرعت سرد نمی شوند و زمانی كه مركز غذاها مدتی گرم بماند ( بالاتر از10 درجه  سانتیگراد )، میكروب ها در آن رشد می كنند و موجب بروز بیماری می شوند.

غذای سرد را در دمای 4 درجه سانتی گراد یا پایین تر قرار دهید.

" موارد فوق برای غذای پیك نیك و اغذیه فروشی ها مهم است".

غذاهای فاسد شدنی را بیشتر از2 ساعت در دمای اطاق رها نكنید زیرا در دمای اتاق باكتری های خطرناكی رشد می كنند.غذاهای فاسد شدنی را در ظروف كم عمق یا كیسه محكم بپوشانید و بلافاصله سرد یا منجمد كنید.

بهتر است غذای كودك را برای یك وعده تهیه كنید.

7- غذاهای پخته را قبل از مصرف دوباره كاملاً داغ كنید.

برای استفاده ی مجدد غذا آن را به طور كامل حرارت دهید. این روش بهترین راه برای از بین بردن میكروب هاست. چون نگهداری در یخچال، میكروب ها را از بین نمی برد، بلكه تنها از رشد آنها جلوگیری می كند. حرارت دادن زمانی موثر است كه تمام قسمت های غذا به طور یكنواخت داغ شود.