گریان ، خاک باز ، بی کینه ، ...

محبت نیاز اساسى كودكان (3)

لینک مقاله ی اول (افضل اعمال ، محبت به کوچولوها)

لینک مقاله ی دوم (وقتی دست تکان می دهی...)

تاثیر محبت بر روى كودكان

محبت چون یك نیاز طبیعى است وجود و عدم آن در تعادل و عدم تعادل روح تاثیر فراوان دارد. كودكى كه در محیط گرم محبت پرورش مى یابد روانى شاد و دلى آرام و بانشاط دارد. به زندگى امیدوار و دلگرم است, خود را در این جهان پرآشوب تنها و بى كس نمى داند, تا تعادل و آرامش نفسانى خویش را از دست بدهد. در پرتو محبت صفات عالى انسانیت و عواطف و احساسات كودك به خوبى پرورش مى یابد و نتیجه آن, پرورش انسانى متعادل خواهد بود.

سلامت جسم; احساس محبوبیت, در آرامش نفس تاثیر دارد و آرامش نفس نیز بدون شك در سلامت اعصاب و جسم تاثیر فراوانى خواهد داشت. جسم و جان كودكى كه از محبت هاى گرم پدر و مادر اشباع مى شود و از آرامش نفسانى و اعتماد برخوردار است, بهتر از كودكى كه فاقد چنین نعمت بزرگى است, رشد و پرورش مى یابد.

اظهار محبت را یاد مى گیرد; كودك در محیط گرم محبت, اظهار محبت را از پدر و مادر یاد مى گیرد, خوش قلب و خیرخواه و انسان دوست بار می آید, چون طعم شیرین محبت را چشیده در فرداى زندگى حاضر است این آب حیات را بر دیگران نیز ایثار كند. چنین انسانى وقتى بزرگ شد, همین اظهار محبت را نسبت به همسر خود, نسبت به فرزندان خود و نسبت به دوستان و معاشرین و همه انسانها انجام خواهد داد. با محبتهاى گرم خود همه را شاداب مى گرداند و در مقابل, از محبتهاى متقابل دیگران نیز برخوردار خواهد شد.

به محبت كننده علاقه پیدا مى كند; چون انسان حب ذات دارد, علاقه مندان خود را نیز دوست مى دارد, نسبت به آنان خوش بین مى شود. وقتى كودك مورد محبت پدر و مادر قرار گرفت, متقابلا به آنان علاقه مند مى گردد.

پدر و مادر را افرادى قدرشناس و خیرخواه و قابل اعتماد مى شناسد و به حرف آنان بهتر گوش مى دهد. چنین پدر و مادرى بدون شك بهتر مى توانند در تربیت صحیح فرزندان خویش موفق باشند.

مصونیت از انحرافات; اظهار محبت, كودك را از ابتلا به عقده نفسانى و احساس كمبود حقارت مصون مى دارد, برعكس كودكى كه از محبتهاى گرم پدر و مادر محروم بوده, یا نیاز او درست اشباع نشده, در نفس خویش احساس محرومیت مى كند. نسبت به پدر و مادر و دیگران كه او را دوست ندارند عقده نفسانى پیدا مى كند, چنین انسانى در معرض هر گونه انحراف و فسادى خواهد بود. به عقیده بسیارى از دانشمندان اكثر تندخویى ها, خشونتها, لجبازیها, زورگویى ها, بدبینى ها, اعتیادها, افسردگى ها, گوشه گیرى ها, ناامیدى ها, ناسازگارى هاى افراد, معلول عقده حقارتى است كه در اثر محرومیت از محبت به وجود آمده است. در اثر این عقده حقارت ممكن است دست به دزدى یا قتل نفس یا طغیان بزند تا از پدر و مادر و مردمى كه او را دوست ندارند انتقام بگیرد. حتى ممكن است خودكشى كند تا از وحشت دردناك محبوب نبودن نجات یابد.

بسیارى از كودكان و نوجوانانى كه از منزل و شهر و دیار خود فرار كرده اند انگیزه فرار خود را كم مهرى پدر و مادر معرفى كرده اند.(1)

پیامها و نتایج

نیاز به محبت از نیازهاى اساسى انسان است كه از ابتداى وجود تا زمان مرگ در انسان وجود دارد.

محبت والدین به فرزند بهتر است كه در رفتار نشان داده و اظهار شود.

محبت به كودك موجب سلامت جسمى, روانى, قدرشناسى, اعتماد به نفس و مصونیت از انحراف كودك مى شود.

دكتر فاطمه طباطبایى در باره علاقه ی امام به كودكان مى گوید: علاقه حضرت امام به كسانى زیادتر بود كه به خدا نزدیكتر بودند. مثلا بچه ها را خیلى دوست داشتند. وقتى على مرا مى بوسیدند, مى گفتند این بچه  ملكوتى است, این بچه به مبدإ نزدیكتر است, این بچه پاكیزه تر است.(3)

همان طور كه بیان شد دوست داشتن فرزند و نوادگان و نزدیكان امرى طبیعى و فطرى است, ولى دوست داشتن همه كودكان داراى ارزش است, یكى از معیارهاى سلامت روانى, دوست داشتن همه انسانها خصوصا كودكان است, و كسانى كه همه كودكان را دوست دارند به سلامت روحى و روانى نزدیكترند و به تعبیر دیگر به كمال و رشد خویشتن نزدیك شده اند.

امام خمینى با سن بالا و حجم كار فراوان اوقاتى از زندگى خویش را با كودكان سپرى مى كردند و در مقابل سر و صدا, جست و خیز و دیگر كارهاى كودكان اظهار ناراحتى نكرده و به اطرافیان نیز سفارش مى كردند این گونه رفتارهاى كودكان طبیعى بوده و بزرگترها باید با سعه صدر و صبر و حوصله رفتار آنان را بپذیرند.

پرخاشگرى, گوشه گیرى و بسیارى از اختلافات دیگر كودكان معلول كمبود امنیت, محبت و شادى است كه كودكان در زندگى تجربه كرده اند.

همه نظریه پردازان آسیب شناسى روانى بر عقیم گذاشتن نیاز به محبت به عنوان اصلى اساسى در تصویر مربوط به ناسازگارى تإكید داشتند.(4)

پى‏نوشت‏ها:

1ـ اسلام و تعیلم و تربیت, ج2, ص194 و 193, امینى.

2ـ آشنایى با شیوه زندگانى پیامبر اسلام(ص), ص39.

3ـ پا به پاى آفتاب, ج1, ص194.

4ـ انگیزش و شخصیت, ص81.

منبع : پیام زن

نویسنده : محمدرضا مطهرى

مقالات مرتبط :

آیا فرزندانتان می دانند آنها را دوست دارید؟

راه های برقراری پیوندهای عاطفی بین کودک و والدین