مجرمی که بیمار است!
افتاده در باد (27)

برای مطالعه ی بیست وششمین مقاله از سلسله مقالا ت « افتاده در باد » اینجا کلیک کنید.

بررسی ادبیات پژوهشی در طی دو سه دهه ی اخیر نشان می دهد اغلب پژوهش های مرتبط به وابستگی دارویی معطوف به موضوعاتی از این دست بوده است :

• تأکید بر مؤلفه های جمعیت شناختی و بررسی اثرات بعدی این مؤلفه ها در ارتباط با شکل گیری وابستگی دارویی و سوءمصرف مواد اعتیادآور.

• تأکید بر رویکرد مشکل نگر در مطالعه ‌ی انسان و رشد اجتماعی.

نگاه آسیب شناختی در برخورد با اعتیاد منجر به بررسی و مطالعه ی بیماری ، ناسازگاری ، عدم شایستگی ، انحراف و به طور کلی خطرآفرین ها فارغ از توانمندی های انسان می شود.

مشاهده ی کودکان و بزرگسالانی که در شرایط ناگوار رشد می کنند و منحرف و بیمار نمی شوند ، گویای واقعیتی عمیق تر از خطرآفرین ها است . واقعیتی که در قالب خود کنترلی و تاب آوری در برابر وسوسه ی مصرف مواد تعریف پذیر است .

بنا بر یکی از نظریه های معروف روانشناسی ، شخص به صورتی در نظر گرفته می شود که در یک سیستم پیچیده رشد می نماید ، به گونه ای که چندین سطح از محیط به علاوه آمادگی های زیستی بر او تأثیر می گذارد . در واقع این دیدگاه به صورت الگوی تعاملی و تبادلی ، انسان و محیط را توصیف می نماید . پیامد چنین مدلی بنابر گفته ی یکی دیگر از روان شناسان موجب تغییر علاقه به دیدن فرد معتاد به عنوان کسی که هنوز راه های طی نکرده ی زیادی برای موفقیت دارد، شد. بنابراین رویکرد ، در حالی که فرد معتاد و یا در معرض خطر مصرف مواد ، ویژگی ها، شرایط و موقعیت هایی را تجربه می کند که از نظر بسیاری افراد توأم با پیامدهای منفی خواهد بود ، او می تواند فردی موفق در عرصه اجتماع و خانواده و نیز قوی در کنار گذاردن عادت مصرف مواد باشد.

نیرویی در درون هر فرد وجود دارد که آنها را برای جستجوی خودشکوفایی ، نوع دوستی ،فرزانگی ، و هماهنگی با یک منبع قدرت روحانی برمی انگیزد . این نیرو تاب آوری است.

آنچه می تواند به ما کمک کند تا در مقابل وسوسه ی مواد ویا هر آسیب دیگری از خود محافظت نماییم ، عبارت است از:

شادکامی ، آسایش ذهنی ، خوش بینی، ایمان ، خرد ، خلاقیت ، خود مختاری ، ممتاز بودن، اخلاق و خود کنترلی ، قدردانی ، بخشندگی ،رؤیاهای مثبت ، امید ، و فروتنی .

نگاه جمعیت شناختی که به نوعی حاکی از نگاه سخت افزاری به یک شیء معیوب و تاریخ گذشته است، معتاد را فردی با ویژگی های خانوادگی، اجتماعی ، اقتصادی و غیره می داند که تاریخ مصرف او گذشته است و نمی توان به او کمک کرد و او اصلاح پذیر نیست.

در واقع هر دو نگاه آسیب شناختی و جمعیت شناختی خیلی وقت ها فراموش می کنند که معتاد یک بیمار است که اراده به ترک و اراده به دانستن را از دست داده است. باید به او کمک کنیم تا رشد نماید و در نتیجه ی رشد، قدرت سازگاری پیدا کند.