میزان نمك غذاهای آماده باید استاندارد شود
تحقیقاتی كه تا پیش از این در رابطه با غذاهای آماده یا فست فودها ارائه شده بود، همگی در مورد خطر روغن بیش از حد و غیراستاندارد در این نوع غذاها، به مصرف كنندگان هشدار می داد،
اما تحقیقات جدید، عامل دیگری هم به موارد قبلی اضافه كرده كه میزان ضرر مواد غذایی آماده را دو چندان می كند: میزان بالای نمك موجود دراین غذاها.
یك گروه بین‌المللی از دانشمندان، نتیجه تحقیقی را منتشر كرده‌اند كه می گوید، مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی -عروقی و سرطان‌ها را می توان برای میلیون‌ها نفر در دهه آینده تنها با كم كردن مصرف نمك منتفی ساخت.
در این تحقیق، آثار ناشی از كاستن مصرف نمك به میزان 15 درصد در 23 كشور جهان، از جمله آمریكا، روسیه، هند، ویتنام، اتیوپی، برمه و نیجریه بررسی و تجزیه و تحلیل شده است و نتایج حاصله نشان داده كه اجتناب از خوردن غذاهای شور می تواند تا سال 2015 جان دست‌كم 8 میلیون و 500 هزار نفر را حفظ كند.
این تحقیق و تحقیقات مشابه، در كشوری مثل ایران كه بیماری‌های قلبی-عروقی، از بیماری‌های صدر نشین در افزایش مرگ و میر به شمار می آید، اهمیت مضاعف می یابد. به گفته كارشناسان، شاید با اطلاع رسانی در مورد مضرات استفاده بیش از حد نمك، در سال‌های اخیر توانسته باشیم میزان مصرف نمكی كه افراد به غذاهای خانگی اضافه می كنند را كاهش دهیم، اما از سوی دیگر با همه گیری استفاده از غذاهای آماده یا فست فودها مواجهیم كه محدود به سن یا جنس خاصی هم نمی شود و با قیمت بسیاركمتری كه این غذاها نسبت به غذاهای سنتی دارند، طرفداران بی شماری هم پیدا كرده‌اند.
دكتر مسعود كیمیاگر، متخصص تغذیه و مدیرگروه تغذیه دانشگاه علوم پزشكی ایران، در این زمینه به همشهری می گوید: از آنجا كه غذاهای آماده، مواد غذایی هستند كه احتیاج به ماندگاری بالا برای نگهداری طولانی مدت‌تر دارند، در آنها از مواد نگهدارنده مختلفی هم استفاده می شود كه یكی از آنها نمك طعام است ،به علاوه اینكه این غذاها، طعم دهنده‌های طبیعی و مصنوعی هم دارند كه از سیب زمینی سرخ كرده گرفته تا سس‌های قرمز و سفید و سوسیس وكالباس، را شامل می شود و مجموعه این تركیبات كه یا نمك داشته یا حاوی تركیبات سدیم دار هستند، تهدیدی جدی برای سلامت به شمار می آیند.
سدیم در سوسیس و كالباس
دكتر ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رئیس انجمن تغذیه ایران نیز در این رابطه معتقد است: در مورد مواد غذایی آماده، نباید ذهن ما به سمت چند محصول خاص برود، چرا كه حتی نان‌های مصرفی هم از اقلام غذاهای آماده‌ای به شمار می آیند كه از درصد نمك بالایی برخوردارند.
وی ادامه می‌دهد: اما چیزی كه سبب می شود بحث بیشتری حول و حوش برخی از غذاها وجود داشته باشد این است كه میزان نمك و تركیبات حاوی سدیم در موادی مثل سوسیس و كالباس به شدت بالاتر است و مصرف این مواد در كسانی كه پر فشاری خون دارند یا از بیماری‌های كلیوی و بیماری‌های قلبی-عروقی رنج می برند، می تواند آزاردهنده باشد.
دكتر مظهری، همچنین به نكته دیگری هم اشاره می كند و آن این است كه اثرمخرب یاد شده مربوط به سدیم این غذاهاست و تنها مربوط به مواد غذایی با طعم شور نمی شود، چرا كه ممكن است در محصولاتی نظیر نان‌ها ، كیك و شیرینی‌ها، به جای نمك از جوش شیرین یا دی كربنات سدیم استفاده شود كه شور نیست اما سدیم دارد و همین موضوع نیز سبب می شود كه این موارد هم به دسته بندی غذاهای آماده سدیم دار و تهدید كننده سلامت، اضافه شود.
میزان بالای نمك
دكتر محمدرضا محمدحسنی، فوق تخصص قلب و عروق و دبیر انجمن آترواسكلروز ایران هم با بیان اینكه نمك فی نفسه چیز بدی نیست، اضافه می كند: مصرف میزان بالای نمك است كه خطرساز است، تا جایی كه از آن به عنوان یكی از سم‌های سه گانه سفید، در كنار آرد و شكر كه دیگر سموم این گروهند، نام برده می شود زیرا مصرف زیاد نمك و سدیم به معنای عام، می تواند موجب افزایش فشار خون و در نتیجه ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
وی ادامه می دهد: باید به این نكته توجه شود كه عوامل خطر لزوما موجب وقوع حادثه نمی شوند، بلكه احتمال حادثه را بالا می برند، یعنی ممكن است، فردی سال‌ها سیگار بكشد و اتفاقی برایش نیفتد اما از طرفی جمعیت قابل توجهی از سیگاری‌ها را هم داریم كه به سرطان ریه دچار شده‌اند.
دكتر محمد حسنی، به لزوم همراهی وزارت بهداشت و صنایع مرتبط با صنایع غذایی برای تعدیل میزان نمك غذاهای آماده اشاره كرده و می گوید: در رابطه با این غذاها، بیشترین ملاحظات را وزارت بهداشت و مسئولان صنایع غذایی مرتبط باید داشته باشند چرا كه مردم در كم كردن میزان مصرف مردم شاید تأثیرگذار باشند، اما میزان كلی نمك موجود در این نوع غذاها را كه نمی توانند كم كنند.
گروه‌های در معرض خطر
در زمینه گروه‌های در معرض خطر هم، آنچه متخصصان به آن تأكید می كنند این است كه سالمندان و كودكان باید بیشتر مراقب باشند.
دكتر كیمیاگر، زنان باردار را نیز از گروه‌های در معرض خطر نام می برد و می گوید: مصرف غذاهای آماده، یكی از فاكتورهایی است كه در خانم‌های باردار كه زمینه ابتلا به پراكلامسی را دارند باید با احتیاط صورت بگیرد، چرا كه نه تنها نمك بالای این مواد كه افزودنی‌های دیگر موجود در این غذاها نیز می تواند در آنها مشكل ساز باشد، البته محدودیت بیش از اندازه برای خانم‌های باردار مد نظرنیست بلكه چیزی كه حائز اهمیت است، توجه به مواد غذایی و محتوای مواد مغذی آنها در زمان بارداری است.
دكتر مظهری هم در رابطه با گروه‌های درمعرض خطر به كودكان اشاره می كند و می گوید: در حال حاضر اگر به بررسی كودكان حتی 5 ساله هم بپردازیم، در آنها افرادی كه پرفشاری خون، چربی خون بالا و دیگر ریسك فاكتورهای ابتلا به بیماری‌های مزمن را دارند، خواهیم دید كه یكی از دلایل آن می تواند مصرف غذاهای آماده یا فست فود‌هایی باشد كه نه تنها نمك بالا كه درصد زیادی هم چربی‌های اشباع و ترانس دارند.
دكتر مظهری تأكید می كند: بذر بیماری‌های غیرواگیر مزمن از كودكی آغاز می شود و نیازی هم برای گذشت زمان زیادی برای به فرجام رسیدن ندارد.
صدف كوه كن
*مطالب مرتبط:
غذاهای آماده و فوری را کم بخورید (Fast Foods)
مضرات افزودنی‌های خوراکی (1) و (2)
