تبیان، دستیار زندگی
فلاپی دیسك ، یك نوع  وسیله  ذخیره سازی اطلاعات  در كامپیوتر است . درایوهای موجود در كامپیوتر مسئول خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی فلاپی دیسك ها بر اساس یك ساختار مشخص شده ، می باشند. جنس فلاپی دیسك ها از  پ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فلاپیدرایو

فلاپی دیسك ، یك نوع  وسیله  ذخیره سازی اطلاعات  در كامپیوتر است . درایوهای موجود در كامپیوتر مسئول خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی فلاپی دیسك ها بر اساس یك ساختار مشخص شده ، می باشند. جنس فلاپی دیسك ها از  پلاستیك نرم بوده كه بر روی آن  یك لایه ( غشاء ) مغناطیسی وجود دارد .

مبانی فلاپی درایوها

فلاپی درایو در سال 1967 توسط شركتIBM ابداع گردید. در اولین فلاپی درایو از یك دیسك 8 اینچی استفاده شده بود. همزمان با ارائه اولین كامپیوترهای شخصی در سال 1981 توسط شركت IBM ، از فلاپی درایوهای 5/25 اینچ استفاده بهعمل آمد. این نوع دیسك ها قادر به نگهداری 360 كیلو بایت اطلاعات بودند. در اواسط دهه 1980 دیسك های 3/5 اینج با ظرفیت 1/44 مگابایت مطرح گردیدند. در آن زمان اغلب كامپیوترها دارای دو درایو برای استفاده از دو نوع فلاپی دیسك ( 5/25 و 3/5 ) بودند ولی از اواسط دهه 1990  دیسك های 5/25  بندرت مورد استفاده قرار گرفته  و بتدریج از رده خارج گردیدند.

- فلاپی دیسك  را " دیسكت "  نیز  می گویند. رایج ترین نوع دیسكت 3/5 اینچ است .

- فلاپی دیسك درایو یك دستگاه الكترومكانیكی برای خواند ن و نوشتن اطلاعات بر روی فلاپی دیسك ها است .

- شیار دوایر متحدالمركز موجود بر روی یك فلاپی دیسك را می گویند.

- سكتور زیرمجموعه ای از یك شیار بوده و تعداد سكتور در هر شیار بستگی به نوع دیسك دارد.

اجزای یك فلاپی دیسك  درایو

دیسك :

یك فلاپی دیسك در موارد متعددی مشابه نوار كاست است :

-  از یك نوع پلاستیك نازك كه با اكسید آهن آغشته شده است استفاده می گردد. اكسید فوق از نوع "  فرومانیتیك  " بوده و اگر  تحت تاثیر یك میدان مغناطیسی قرار گیرد،  قادر به نگهداری ( ذخیره ) دائم اطلاعات خواهد بود.

-  قابلیت ضبط اطلاعات را دارا می باشند.

-  قابلیت پاك كردن اطلاعات و استفاده مجدد را دارا می باشند.

-  ارزان قیمت بوده و بهسادگی قابل استفاده می باشند.

نوارهای كاست دارای یك اشكال بزرگ می باشند . اشكال اساسی نوارهای كاست روش بازیابی "ترتیبی" در آنان است . مثلا" برای شنیدن آهنگ خاصی می بایست بصورت ترتیبی بر روی نوار حركت و پس از استقرار بر روی آهنگ دلخواه آن را گوش داد. بههرحال پیدا نمودن یك آهنگ و استفاده سریع از آن همواره  فرآیندی ترتیبی و كند خواهد بود.

یك فلاپی دیسك همانند نوار كاست از یك نوع پلاستیك نرم آغشته به مواد مغناطیسی( درهردو طرف) استفاده می نماید. اطلاعات بر روی دوایر متحدالمركزی كه "شیار"  نامیده  می شوند، ذخیره خواهند شد. هر شیار خود به مجموعه ای از سكتورها تقسیم می گردد. همزمان با چرخش دیسك، هد  بر روی شیار استقرار و زمینه بازیابی مستقیم اطلاعات  فراهم می گردد.

درایو :

اجزای اصلی یك فلاپی درایو شامل موارد ذیل است :

- هد خواندن و نوشتن . هد  در دو طرف دیسكت وجود داشته و حركت آنها در طول دیسكت با یكدیگر خواهد بود . از هد های یكسان برای خواندن و نوشتن استفاده می گردد.

- موتور درایو . یك موتور بسیار كوچك با توان چرخش  300 تا 360 دور در دقیقه

- موتورStepper . وظیفه موتور فوق ، استقرار هد خواندن و نوشتن در محل شیار مورد نظر است.

- فریم مكانیكال . سیستم فوق شامل یك برابركننده بوده  كه پنجره كوچك حفاظت( قاب فلزی موجود بر روی فلاپی دیسك ) را برروی دیسكت باز نموده تا بدین طریق امكان تماس هد  خواندن و نوشتن دردو طرف سطح دیسك فراهم گردد.

- برد مدار الكترونیكی . برد فوق شامل تمام عناصر الكترونیكی لازم برای خواندن  یا نوشتن اطلاعات برروی دیسكت است .  این برد، مدار كنترلی  موتور stepper را نیز كنترل خواهد كرد.( حركت هدهای خواندن و نوشتن بسمت دیسكت )

زمانیكه هد در طول  شیارها حركت می كند ،  با سطح دیسكت  تماسی ایجاد  نخواهند شد.از نور الكترونیكی  بمنظور تشخیص حفاظت دیسك در مقابل نوشتن استفاده می گردد.( زبانه كوچك پشت دیسكت كه بصورت كشوئی بوده  و  دیسكت را در مقابل عمل نوشتن  حفاظت می كند )

نوشتن اطلاعات بر روی یك فلاپی دیسك

مراحل زیر نحوه نوشتن اطلاعات بر روی فلاپی دیسك را تشان می دهد.( عملیات خواندن مشابه است ) :

- یك برنامه كامپیوتری  ، دستورالعملی را برای سخت افزار كامپیوتر ارسال تا اطلاعاتی  بر روی  فلاپی دیسك نوشته گردد.

-  كنترل كننده فلاپی دیسك درایو " موتور" دیسكت را بحركت درآورده تا از این طریق فلاپی دیسك چرخش نماید.

- موتور دوم (Stepper)  باعث چرخش یك  میله دنده مارپیج ، خواهد شد.  مدت زمانی كه طول خواهد كشید تا شیار مورد نظر بدست آید را " زمان دستیابی " می نامند. سخت افزار فلاپی دیسك درایودارای دانش لازم در خصوص نحوه استقرار بر شیار موردنطر با توجه به تعدادStep مورد نظر است .

- هد خواندن و نوشتن در شیار مورد نظر متوقف خواهد شد.

- قبل از اینكه داده خاصی بر روی دیسك نوشته گردد یك بوبین ،  انرژی لازم را برای پاك كردن یك سكتور فراهم می نماید.

- اطلاعات مورد نظر بر روی دیسكت نوشته خواهند شد.

برگرفته از سایتdata-srco