همه چیز درباره‌ی آرزو!
- چه آرزویی بهتر از وصال معشوق؟! ( آرزو در قرآن)
- خرابكاری آرزوهای دراز! ( آرزو در حدیث)
- پادشاه یونان بنده‌ی سقراط بود ( آرزو در داستان)
- جوان آرزوها فراوان کند ( آرزو در شعر)
- انسان به آرزو زنده است ( آرزو و نكته‌های خواندنی)
روایات
داروی شفا بخش
قال علی علیه‌السلام: افضل الدواء ترک المُنی؛ (1)
بهترین داروی شفا بخش ترک آرزوهای (نابجا) است.
آرزو مال نادانهاست!
قال الصادق علیه‌السلام: العاقل یعتمد علی عمله و الجاهل یعتمد علی امله؛ (2) اشخاص عاقل به سعی و کوشش خود تکیه می‌کنند، ولی انساهای نادان به آمال و آرزوهای خویش متکی هستند.
خرابكاری آرزوهای دراز!
قال امیرالمومنین علیه السلام: انما اخاف علیکم اثنتین، اتباع الهوی و طول الامل اما اتباع الهوی فانه یصد عن الحق و اما طول الامل فینسی الاخرة؛ (3)
علی علیه‌السلام فرمودند: من بر شما از دو چیز می‌ترسم؛ پیروی هوس، و آرزوی دراز، زیرا پیروی از هوس شما را از حق باز می‌دارد و آرزوی دراز باعث فراموشی آخرت می‌شود.
آرزوی دراز = قساوت قلب
عن علی بن عیسی رفعه قال فیما ناجی الله عز وجل به موسی علیه‌السلام: یا موسی لا تطول فی الدنیا املک فیقسو قلبک و القاسی القلب مِنّی بعید. (4)
علی بن عیسی حدیثی از یكی از امامان معصوم نقل كرده كه فرمود: در مناجات خداوند عزو جل با موسی آمده است: ای موسی در این دنیا آرزوی دراز مکن که دلت سخت می‌شود و دلْ‌سخت (قسیُّ القلب) از من دور است.
سلطان شیطان
عن علی علیه‌السلام: الامل سلطان الشیطان علی قلوب الغافلین؛ (5)
علی علیه‌السلام فرمود: آرزوی (باطل)، عامل سلطنت شیطان بر قلوب افراد عاقل است.
تکیه بر آرزو
من الحمق، الاتکال علی الامل؛ (6)
تکیه کردن بر آرزوهای (طول و دراز و غیرعاقلانه) از ابلهی و حماقت است.
آرزوهای زیاد و فساد عقل
کثرة الامانی من فساد العقل؛ (7)
آرزوهای زیاد، ناشی از فساد عقل است.
ویرانی عقل
عن موسی بن جعفر علیه‌السلام من سلط ثلاثا علی ثلاث فکانما اعان علی هدم عقله: من اظلم نور تفکره بطول امله و محا طرائف حکمته بفضول کلامه و اطفا نور عبرته بشهوات نفسه فکانما اعان هواه علی هدم عقله و من هدم عقله افسد علیه دینه و دنیاه؛ (8)
امام موسی بن جعفر علیه‌السلام می‌فرماید: هر کس سه چیز را بر سه چیز مسلط سازد، به ویرانی عقلش کمک کرده است:
آنکه نور تفکرش را به آرزوی درازش تاریک کند
و آنکه شگفتی‌های حکمتش را به گفتار بیهوده‌اش نابود کند
و آنکه پرتو اندرز گرفتن خود را به خواهش‌های نفسش خاموش کند.
(هر که چنین کند) گویا هوس خود را بر ویرانی عقلش کمک داده و کسیکه عقلش را ویران کند دین و دنیای خویش را ساخته است.
آرزوها با پیری تو جوان‌تر می‌شوند
قال النبی صلی‌الله عیله و اله: یهرم ابن آدم و یبقی معه اثنان الحرص و طول الامل؛ (9)
پیامبر صلی‌الله علیه واله فرمودند: انسان پیر می‌شود و دو چیز در او زنده و جوان می‌شود: یکی حرص و دیگری آمال و آرزوهایش.
طول آرزو و ضایع نمودن رفتار
قال امیرالمومنین علیه‌السلام ما اطال عبد الامل الا اساء العمل؛ (10)
علی علیه‌السلام فرمود: کسی که آرزو را دراز گرداند، رفتار خود را ضایع و بد ساخته است.
1- غررالحکم، ص 800
2- غررالحکم، ص 43.
3- الکافی، ج 2، ص 335.
4- الکافی، ج 2، ص 329.
5- مجموعة ورام، ج 2، ص 17.
6- غرر الحکم، ص 312.
7- غرر الحکم، ص 65.
8- الکافی، ج 1، ص 17.
9- ارشاد القلوب، ج 1، ص 39.
10- الکافی، ج 3، ص 259.
با تصرف از: گنجینه‌ی معارف؛ محمد رحمتی
