دام عنكبوت برای جوانان

بساط شبیخون تازه فرهنگی در پیاده روی شهر(2)

برای مطالعه بخش اول گزارش اینجا کلیک کنید.

ساعت 11 صبح... مكان میدان بهارستان... دو قدم مانده به ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ساختمان مجلس شورای اسلامی ... پشت نیمكت های فلزی ایستگاه اتوبوس، كمی شلوغ است و چند نفر كنار هم ایستاده اند، جلو می روم، پیر زنی روی صندلی اش نشسته و یك كالسكه پر از فیلم و سی دی و دی وی دی كنارش گذاشته است. من را كه می بیند اشاره می كند و می گوید بیا جلو پسرم، بیا هرجور فیلمی كه بخواهی هست، خودت انتخاب كن... جلو می روم، راست می گوید همه جور فیلمی دارد، از دی وی دی سریال سانسور نشده جواهری در قصر گرفته تا آخرین فیلم نیكلاس كیج كه هفته پیش در سینماهای آمریكا اكران شد! مغازه دارهای اطراف، پیر زن را «خاله» صدا می كنند و انگار بعضی هایشان نقش بادی گارد خاله را ایفا می كنند... چند تا دی وی دی برمی دارم تا بخرمشان، خاله صدایم می كند و می گوید فیلم های با حال تر هم خواستی دارم!!

كمی معطل تر می كنم تا دور و اطراف كالسكه خلوت شود، به خاله می گویم مثلاً چه جور فیلم هایی داری؟ می گوید البته بگویم ها، قیمت شان كمی گرانتر است چون دردسر دارند... از زیر چرخ، كلاسوری را درمی آورد و می گوید این را بگیر و برو تو ایستگاه بنشین و ورق بزن و انتخاب كن، اینجا بازش نكن... كلاسور را باز می كنم، در هر صفحه كاورهای چهار فیلم پرونو همراه با بعضی تصاویر مستهجن رنگی فیلم و... كلاسور را می بندم متاثر می شوم از خودم می پرسم این همه تذكر و هشدار به آنهایی كه پشت میز مسئولیت ها می نشینند كه دشمن امروز اگر بخواهد به سراغ ما بیاید، نرم و آهسته خواهد آمد و از پنجره فرهنگ خواهد آمد و تهاجمش شبیخونی خواهد بود و غیره و غیره، نتیجه اش باید این باشد؟! با خودم مرور می كنم گفت و گویم با یكی از نمایندگان اقلیت مجلس در نمایشگاه مطبوعات را كه وقتی موضوع گزارشم را به وی گفتم، با تعجب از من پرسید: «یعنی واقعاً چنین چیزی در تهران وجود دارد»!؟

به هر حال موضوع توزیع گسترده فیلم های غیر مجاز خارجی در سطح كشور و نه فقط در تهران، مسئله ای است كه شاید آن را بتوان نمادی آشكار از پروژه فرهنگی جبهه بیگانه برای تخریب ارزش ها و تأثیرگذاری بر قشر جوان كشور دانست و لذا شناسایی هوشمندانه اجزای آن و عوامل داخلی اصلی این پروژه باید یكی از ضروریات دستگاه های فرهنگی ، امنیتی و انتظامی كشور باشد.

توهم توطئه یا توطئه توهم

برخی كارشناسان بر این عقیده اند كه بروز پدیده فیلم های غیر مجاز و توزیع آنها در سطح شهرها، مسئله ای بومی در هر شهر و صرفاً به دلیل آسان شدن دسترسی به محصولات فرهنگی و هنری در سطح دنیاست و نمی توان آن را به اقدامی سیستم یافته و از قبل برنامه ر یزی شده توسط یك فكر متمركز نسبت داد، در نتیجه مقابله با این مسئله اجتماعی از طریق افزایش گشت ها و نظارت های مأموران نیروی انتظامی قابل دسترسی است. اما در مقابل این عده، بعضی صاحبنظران با اشاره به بحث قوانین سرسختانه كپی رایت در كشورهای خارجی، شیوع چنین پدیده ای را محصول یك كار سازمان دهی شده و تغذیه بازار قاچاق از طریق یك سیستم مافیایی در داخل و یا خارج كشور می دانند.

وجود برخی مستندات غیرقابل انكار در این خصوص نیز مؤید همین نكته است. بنا بر مستندات به دست آمده كه حاصل تلاش در این خصوص است، هم اكنون توزیع فیلم های خارجی كه متشكل از فیلم های مستهجن و فیلم های حرفه ای و هنری سینمای خارج از كشور می باشند به دو شیوه كلی اینترنتی شامل سایت های تخصصی، وبلاگ های دانشجویی، گروپ های تشكیل شده از جوانان شهرهای مختلف، آگهی های الكترونیكی كه به صورت راندوم بر صفحات وب مخاطبان ارسال می شود، و همچنین شیوه سنتی یعنی فروش در معابر پر رفت و آمد و خیابان ها و برخی فروشگاه ها سازماندهی و اجرا می شود.

دكتر ابراهیم كارخانه ای، نماینده مجلس در این خصوص می گوید: «یك نگاه ساده به روند فعالیت این گروه ها كافی است برای اثبات این موضوع كه این جریان خزنده كاملاً با پشتوانه قوی و حساب شده و تشكل یافته به پیش می رود و به همین دلیل برای برخورد با آن نیز باید حساب شده و هوشمندانه به پیش رفت و اصل كاری ها را پیدا كرد.»

وی می افزاید: «شما در پرت ترین استان و شهر كشور كه بروید، می بینید به راحتی این فیلم ها با عناوینی كاملاً مشابه هم در آن شهر قابل دسترسی است و در كمتر از 24 ساعت شما می توانید سفارش بدهید و فیلم ها را بخرید، خیلی ساده انگارانه و تعجب آور است اگر كسی این مسئله را یك سوژه خود به خودی و زیرمیزی بداند. كاری كه به صورت سراسری با این كیفیت انجام می شود، كه مثلاً فیلمی كه دو سه روز از اكران آن در سینماهای آمریكا نگذشته در همدان هزار تومان به فروش می رسد، به طور حتم یك جریان شبكه ای است كه حامیان مالی و فكری قدرتمندی پشت آن هستند و مطمئناً نیت كسب درآمد و فعالیت اقتصادی جزو نیات اصلی آنها نیست.»

تارهای عنكبوت در شبكه اینترنت

جستجو در اینترنت با موضوع سایت های خرید و فروش فیلم، نتایج جالبی را نشان می دهد. براساس این تحقیق تقریباً در تمام شهرهای كشور حداقل یك سایت با عناوینی همچون: «پاتوق شیرازی های فیلم دوست»، «خرید 24 ساعته فیلم در مشهد» و... به صورت حرفه ای و با صفحه بندی ها و طراحی های جذاب به صورت روزانه آپدیت می شوند.

مهندس قاسم عسگری كارشناس ارتباطات در این خصوص مطالبی را عنوان می كند كه همگی آنها حاكی از آن است كه شبكه توزیع فیلم های خارجی قاچاق، سرمایه گذاری و تمركز عمده خود را از طریق اینترنت پیاده سازی می كند. وی می گوید: «تقریباً در تهران نزدیك به 700 سایت اینترنتی با شعار فروش فیلم های روز سانسور نشده با قیمت هایی از 500 تومان گرفته تا 3500 تومان، فعالیت می كنند كه این قیمت ها بسته به مسائلی مثل تعداد خرید، نحوه سفارش، كیفیت Divx یا DVD فیلم، تعداد فیلم ها در یك دی وی دی و یا مثلاً رایت با كیفیت HD، متفاوت است.»

وی می افزاید: «نكته جالب اینجاست كه شما اگر از این سایت ها لیست فیلم هایشان را بگیرید كه عموماً لیست هایی نوشته شده در برنامه اكسل است، عناوین فیلم های به روز شده كاملاً مشابه یكدیگر هستند. به طور مثال وقتی فیلم جان سخت 4 محصول 2007 وارد شبكه می شود، همه سایت ها آن را برای فروش دارند در صورتی كه فیلم اقتباس محصول سال 2003 یك ماه بعد از فیلم جان سخت در ایران توزیع شد! این لیست ها معمولاً یك ماه یكبار به روزرسانی می شود و شباهت همه لیست ها به هم نشان دهنده آن است كه فیلم ها از طریق پك های وارداتی از طریق كشورهای نزدیك وارد می شوند و بلافاصله در كل شبكه با كیفیت یكسان توزیع می شود.»

این كارشناس می افزاید: «دلیل دیگری كه این ادعا را به اثبات می رساند، انتشار زیرنویس فارسی این فیلم ها در اینترنت است. همانطور كه می دانید زیرنویس ها جدا از فیلم ها منتشر می شوند و از طریق نرم افزار مخصوص در موقع رایت دی وی دی با فیلم پخش و مچ می شوند، جالب اینجاست كه زیرنویس ها وقتی در اینترنت و در سایت های خارجی قرار می گیرند كه فیلم هایشان وارد شبكه ایران شده اند كه مطمئناً این هماهنگی ناخودآگاه و اتفاقی نمی تواند باشد.»

یكی دیگر از شیوه هایی كه شبكه توزیع قاچاق برای گسترش حدود مشتریان خود از آن بهره می گیرد، ارسال پیام های تبلیغاتی دوستانه برای سایت های دانشجویی و یا آیدی های مسنجر است.

سیده زهرا برقعی دانشجوی كشاورزی دانشگاه دامغان است. او می گوید: «چند ماه پیش با چند تا از هم دانشگاهی هایم رفتیم سایت دانشگاه و باآی دی های خودمان وارد یاهو مسنجر شدیم، روی آی دی همه مان پیغامی آمده بود از یك آی دی ناشناس كه اسم یك دختر بود و گفته بود كه او هم دانشجوی دامغان است و تعداد زیادی فیلم های خارجی دارد كه با قیمت مناسب می فروشد، بعضی روزها هم همین فرد می آمد روی خط و اطلاعات جزئی تری از فیلم هایش می داد و خیلی صمیمانه حرف می زد.»

وی در ادامه می گوید: «یكی از بچه ها تمایل پیدا كرد كه فیلم بخرد و اوایل از طریق پست این كار را می كرد اما بعداً كه ارتباطش بیشتر شد، متوجه شده بود كه این فعالیت از طرف یك مؤسسه فروش محصولات فرهنگی در دامغان صورت می گیرد و شیوه كارشان به این شكل است كه برای تمامی آدی ها پیغام می فرستند و از این طریق بازاریابی می كنند و مشتری های زیادی را هم برای خود جمع می كنند.»

دستفروش ها محدوده دارند!

صبح یك روز وسط هفته همراه با عكاس روزنامه می رویم اطراف میدان ولیعصر تا از بعضی از دستفروش های فیلم خارجی عكس بگیریم، هر كدامشان تا متوجه دوربین ما می شوند یا بند و بساط شان را جمع می كنند و یا به همراه دو سه نفری كه چند متر آن طرف تر از آنها روی موتور نشسته اند به قصد گرفتن دوربین و درگیری با ما به سمت مان حمله ور می شوند! مجبور می شویم مخفیانه این كار را بكنیم.

می رویم سراغ بعضی از مشتریانی كه می ایستند و فیلم انتخاب می كنند و می خرند. آزاده مهرابی یكی از آنهاست، خانه دار و مادر سه بچه، می گوید: «یك كارتون شرك برای بچه ها خریدم، چون اینجور فیلم ها را دوست دارند و قول داده بودم كه برایشان بخرم.»

از او در مورد زبان اصلی بودن فیلم و اینكه بچه ها چطور این فیلم ها را متوجه می شوند، می پرسم. می گوید: «راستش شاید خیلی مطالب فیلم را نفهمند اما گرافیكش برایشان جذاب است. ضمن اینكه واقعاً برنامه های كودك و نوجوانان تلویزیون برای بچه ها جذاب نیست و تكراری و خسته كننده شده است.»

او می افزاید: «تقریباً همه كارتون های خارجی صحنه های غیر اخلاقی دارند و من خودم مجبورم این فیلم ها را اول ببینم تا وقتی آنها دارند تماشا می كنند، فیلم را بزنم جلو، خب اگر خود شبكه های خانگی این كار را بكنند، مردم شاید كمتر بروند سراغ این فیلم ها.»

برای پی بردن به شیوه توزیع خیابانی دی وی دی ها مجبور می شویم به مدت چند روز یكی از فروشندگان میدان ولیعصر را زیر نظر بگیریم. مشاهدات مان نشان می دهد به طور معمول هر روز صبح پاكت یا كیف فروشندگان توسط یك موتورسوار شارژ می شود و فیلم های جدید برای فروش ارائه می گردد. با یكی از این توزیع كنندگان به بهانه خرید تعداد بالای فیلم ارتباط برقرار می كنیم، او می گوید: «این منطقه تا هفت تیر و سیدخندان محدوده من است، اینجا كسی بدون اجازه من فیلم نمی فروشد.»

از او در مورد نحوه خرید فیلم های سفارشی مورد نظرم سؤال می كنم، از توی ساكش كه پر از دی وی دی است یك سی دی درمی آورد و می گوید: «این لیست فیلم های این ماه ماست، همراه با كاورها و عكس های فیلم، شما كد فیلم مورد نظرت را می نویسی و با موبایلم تماس می گیری و هر تعداد كه خواستی برایت تهیه می كنم. اگر از بچه های خودمان بخری هر فیلم را هزار تومان می فروشند اما اگر تعداد بالا و از خودم بخری 500 تا 650 تومان با كاور بهتان می دهم.»

او می افزاید: «هر منطقه توی تهران، محدوده یك نفر است و معمولاً جز افراد ناشی و بچه مچه های تازه كار كسی در محدوده كس دیگری فیلم پخش نمی كند.»

مهندس عسگری در خصوص شیوه سنتی توزیع فیلم می گوید: «معمولاً این فروشندگان مكان هایی را برای فروش انتخاب می كنند كه اولاً شلوغ و پر رفت وآمد باشد، ثانیاً محل عبور قشرهای جوان یا نوجوان باشد و ثالثاً بتوانند در آنجا جا بیفتند و مزاحم دور و اطراف نشوند تا مجبور به جابه جایی های متعدد نشوند. مكان هایی مثل ایستگاه های مترو، روبروی درب دانشگاه ها، بازارها و حاشیه میادین اصلی مناسب ترین نقاط توقف این افراد است.»

وی می افزاید: «البته متأسفانه این مكان ها، جاهایی هستند كه اتفاقاً حضور نیروهای انتظامی كم نیست و شاید بیشتر از سایر نقاط شهر است اما خب برخورد با این افراد ظاهراً در دستور كار این نیروها قرار ندارد.»

ادامه دارد......

منبع: کیهان