سوءهاضمه
Indigestion
شرح بیماری
سوءهاضمه عبارت است از یك نوع احساس ناراحتی مبهم در قفسه سینه یا شكم بدون علت ساختاری مشخص كه به هنگام خوردن یا آشامیدن یا به فاصله كمی پس از آن رخ می دهد.
علایم شایع
- تهوع خفیف
- سوزش سردل
- درد در قسمت فوقانی شكم
- نفخ یا آروغ
- احساس پُری معده
- ترش كردن
علل
علائم به نظر با خوردن، آشامیدن، یا بلعیدن هوا به هنگام صحبت‌كردن یا آدامس جویدن ارتباط دارند. علائم غالباً به دنبال بروز هیجانات و ناراحتی‌های عاطفی به هنگام خوردن، مصرف بیش از اندازه دخانیات ، یبوست، خوردن غذاهای خوب پخته نشده، خوردن غذاهای چرب، هضم نامناسب مواد غذایی تولید كننده گاز مثل حبوبات، خیار، كلم و پیاز، آلرژی غذایی، یا نوشیدن الكل رخ می دهد.
عوامل تشدید كننده بیماری
- استرس
- مصرف دخانیات
- نوشیدن الكل
- مصرف داروهایی كه ممكن است باعث آزار و تحریك معده شوند.
- خستگی یا كار زیاد
پیشگیری
از خوردن غذاهایی كه آنها را خوب هضم نمی كنید، از جمله نوشیدنی‌های گازدار خودداری كنید.
دخانیات مصرف نكنید.
پس از غذا خوردن استراحت كنید.
به هنگام غذاخوردن سعی كنید دچار ناراحتی عاطفی نشوید.
تند غذا نخورید.
از مصرف الكل جداً پرهیز كنید.
در صورتی كه علائم پایدار باشند، ممكن است واقعاً یك بیماری در دستگاه گوارش یا سایر نقاط بدن وجود داشته باشد. گاهی این علائم بدون اینكه بیماری خاصی وجود داشته باشد، رخ می دهند. این حالت نشان دهنده عملكرد غیرطبیعی در یكی از قسمت‌های ظاهراً طبیعی بدن است.
عواقب مورد انتظار
علائم را می توان با درمان تحت كنترل در آورد، اما احتمال عود علائم وجود دارند.
عوارض احتمالی
علائم حمله قلبی، بیماری جدی مری یا معده ممكن است شبیه سوءهاضمه باشد كه غفلت از آن باعث بیماری جدی می شود.
درمان
در موارد مزمن، بررسی‌های تشخیصی ممكن است، شامل عكس‌برداری اشعه ایكس از قسمت فوقانی دستگاه گوارش و آندوسكوپی (دیدن مری و معده با وسیله مخصوص كه سر آن منبع نور قرار دارد) باشد.
درمان و پیشگیری مشابه هم هستند:
برای غذا خوردن وقت كافی بگذارید. غذا را به دقت و كامل بجوید. از دعوا و مرافعه و هیجانات به هنگام غذا خوردن پرهیز كنید.
بلافاصله پیش از غذا دخانیات مصرف نكنید.
بلافاصله پس از غذا از هیجانات یا ورزش پرهیز كنید.
از كارهایی كه باعث رفتن هوا به درون معده می شود، مثل آدامس جویدن، خودداری كنید.
از پوشیدن لباس تنگ خودداری كنید.
در هر بار بروز سوءهاضمه مراقب بروز تغییرات در علائم باشید. اگر ماهیت، زمان بندی، تعداد دفعات یا شدت علائم تغییر كنند، امكان دارد یك بیماری جدی مطرح باشد. نمود این بیماری‌ها عبارتند از سوزش سردل ناشی از آسیب دیدن قسمت پایینی مری، بیماری كیسه صفرا ، زخم معده یا سرطان معده
داروها
برای ناراحتی خفیف، می توان از شربت‌ها یا قرص‌های ضد اسید استفاده كرد.
برای ناراحتی شدید و جدی ممكن است داروهایی مثل مسدود كننده‌های 2 H ، داروهای ضد گرفتگی یا آرام بخش‌ها برای تخفیف علائم تجویز شوند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی برای آن وجود ندارد. انجام منظم تمرینات ورزشی توصیه می شود.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی شود. از خوردن غذاها و مواد غذایی كه ایجاد ناراحتی گوارشی می كنند خودداری كنید، خصوصاً آنهایی كه در قسمت علل فهرست شده‌اند.
در چه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟
اگر الگوی علائم سوءهاضمه دچار تغییرات قابل توجهی شود.
اگر هر كدام از موارد زیر رخ دهد:
ـ استفراغ، كاهش وزن یا كم اشتهایی
ـ سیاه و قیری شدن اجابت مزاج یا استفراغ خون
ـ تب
ـ درد شدید در قسمت فوقانی شكم در سمت راست
ـ ادامه ناراحتی كه ربطی به غذا خوردن یا آدامس جویدن نداشته باشد.
اگر سوءهاضمه با موارد زیر همراه باشد:
تنگی نفس ، تعریق ، دردی كه به فك، گردن یا بازو تیر بكشد.
* مطالب مرتبط :
مصرف قهوه و چای پر رنگ در بروز زخم معده نقش دارند
