تبیان، دستیار زندگی
(از شرایط ایمان است) دوری از گناهان کبیره یعنی کشتن انسان ـ که خداوند منع کرده است ـ و رباخواری پس از دلیل (که این مورد ربا است) و کم کردن و کاستن پیمانه و ترازو ... و اسراف و ریخت و پاش ... و خیانت ... .» در این کلام، امام از گناهان کبیره سخن می‎گوید (ی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

محدودیت در راه‎های کسب درآمد در کلام امام رضا علیه السلام

حرم امام رضا علیه السلام

امام رضا علیه السلام فرمود:

«... و اجتناب الکبائر و هی قتل النفس التی حرم الله تعالی و اکل الربا بعد البینه... و البخس فی المکیال و المیزان ... و الاسراف و التبذیر ... و الخیانة ... (1) ؛ (از شرایط ایمان است) دوری از گناهان کبیره یعنی کشتن انسان ـ که خداوند منع کرده است ـ و رباخواری پس از دلیل (که این مورد ربا است) و کم کردن و کاستن پیمانه و ترازو ... و اسراف و ریخت و پاش ... و خیانت ... .»

در این کلام، امام از گناهان کبیره سخن می‎گوید (یعنی گناهانی که کیفر آنها سوختن در جهنم است). شیوه‎های درآمد نامشروع و گردآوری ثروت‎های حرام نیز از کبائر شمرده شده است، و برخی از این شیوه‎ها را همسان بدترین گناهان چون آدم کشی یاد کرده است.

آری کم فروشی، اسراف و ریخت و پاش، خیانت، درآمد از راه ربا، سود پول و ... در کنار قتل نفس قرار گرفته است. چه فرق می‎کند که انسان یکباره به حیات انسانی پایان دهد، یا با مکیدن خون او و بریدن رگ حیات اقتصادی، وی را به کم خونی و مرگ تدریجی دچار سازد.

انفاق نیز که از برترین کارها شمرده شده و یکی از صور تصرف در اموال است، باید در محدوده ضوابط و محدودیت‎های شرعی صورت گیرد، و انسان متعهد نخست باید بنگرد مالی را که می‎خواهد انفاق کند از راه مشروع به دست آورده است یا نه؟ اگر از راه مشروع به دست آمده است انفاق کند، وگرنه انفاق در اموالی که از راه‎های نامشروع و دور از مقررات دین به دست آمده باشد، ارزشی ندارد، بلکه باید آنها را به صاحبانش برگرداند. در قرآن به صراحت اعلام شده است:

«... انفقوا من طیبات ما کسبتم... (2) ؛ از مال‎های پاکی که به دست آورده‎اید؛ انفاق کنید.»

و امام صادق علیه السلام این آیه را چنین تفسیر کرده است:

«...کان القوم قد کسبوا مکاسب سوء فی الجاهلیه، فلما اسلموا ارادوا ان یخرجوها من اموالهم لیتصدقوا بها، فابی الله تعالی الا ان یخرجوا من طیبات ما کسبوا ؛ مردم در جاهلیت از راه‎های ناهنجار (و غیر مشروع) اموالی به دست آورده بودند. چون به اسلام گراییدند، خواستند تا آن اموال را از دارائی خود جدا کنند و آنها را صدقه دهند. خداوند این را نپذیرفت، و انفاق را از درآمدهای حلال و پاک روا دانست.

پی‎نوشت‎ها:

1ـ عیون اخبار الرضا (علیه السلام)، جلد 2، ص 121 .

2ـ سوره مبارکه بقره، آیه 267 .

منبع:

کتاب امام رضا علیه السلام؛ زندگی و اقتصاد ؛ محمد حکیمی

پیوند به:

تقدیر و اندازه گیری در زندگی

محدویت سود در داد و ستد

شکر؛ یعنی بهره برداری درست از نعمت ها

چه کسی بهترین انسان است؟!

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.