سرب بر لب
جهان امروز، جهان دگرگونی هاست؛ بسیاری از مفاهیم جا افتاده ی قدیمی، دیگر کاربرد گذشته را ندارند.
بهعنوان مثال ضربالمثل «هر چقدر پول بدهی، آش میخوری» هم، در دنیای این روزها ممكن است درست از آب درنیاید. در این آشفته بازار تجارت، صرفههای اقتصادی، شرکتهای بزرگ و نام آور را نیز به جایی میکشاند که با وجود معروفیت، اجناس بیکیفیت یا حتی مضری را روانه بازار میکنند.
اجناسی كه مشتریها به اعتماد نامها و مارکها به سراغ آنها میروند و حتی پول زیادی هم بابت آن پرداخت میكنند، اما كسی تضمینكننده سلامت و كیفیت آنها نیست. در نهایت، اگر هم مشکلی در این محصولات وجود داشته باشد، هر چقدر علمی هم باشد، به واسطه قدرتمندی شرکتهای بزرگ تجاری، این دانشمندان هستند که مجبور به عقب نشینی میشوند و مصرف کنندگان از همه جا بیخبر نیز بهای آن را میپردازند.
این بار موضوع چالش، محصول پُر مصرفی برای خانمها یعنی رُژ لب است. همین چند روز قبل، محققان در رابطه با وجود سرب در مارکهای مشهوری از رژ لب به مصرف کنندگان هشدار دادند. با اینحال و با وجود مستندات علمی، شرکتهای بزرگ و قدرتمند تولید کننده لوازم آرایش، زیر بار نرفته و وجود سرب در رژ لبها را خطرناک نمیدانند.
قضیه از آنجا شروع شد که گروهی از محققان بیطرف در 33 نمونه از رُژ لبهای مارک دار و معروف، درصدی از سرب را یافتند که در ترکیبات هیچ کدام از آنها نامی از این ماده برده نشده بود.
این آلودگی در انواع قرمز رنگ برخی از مارکها بیشتر بوده و سایر محصولات نیز تا حدودی سرب در خود داشتهاند. البته، از آنجا که بسیاری از این مارکهای معروف در رقابت با یکدیگر قرار دارند، آزمایشها برای تعیین درصد سلامت محصولات آرایشی در آزمایشگاههای کاملا مستقل صورت گرفت. بااینحال، نتایج تحقیق حاکی از آن بود که میزان سرب موجود در این محصولات 3 برابر بیشتر از مقدار مجاز تعیین شده است.
چرا استفاده از سرب را محدود نمی کنند
نتایج فوق این سؤال را به وجود میآورد که چرا اداره غذا و داروی ایالات متحده هیچ نوع محدودیتی برای استفاده از سرب در رژ لبها وضع نکرده است؟ در حالی که محققان مدعی معتقدند، سرب به کار برده شده در این محصولات باید به همان میزان استانداردی باشد كه برای آب نباتها وضع شده، چرا كه رُژ لب هم از سوی خانمهای مصرف کننده بلعیده شده و وارد دستگاه گوارش میشود و بنابراین خطر برابری را هم برای مصرفکنندگان در بر دارد.
از سوی دیگر، یك مطالعه دیگر که مارکها را از روی قیمت و سلامتشان بررسی کرده، نشان دهنده این واقعیت ناخوشایند است که مارکهای ارزانتری نظیر Revlon مقدار بسیار کمتری از سرب را در برابر مارکهای گرانتر و خاصتر مثل Dior دارند. اوضاع در مورد سایر مارکهای معروف و گران دیگر هم کمابیش به همین شکل است.
در پایان بررسیهای انجام شده، اقلام زیر بهعنوان پُرسربترین انواع رژ لبها معرفی شدند؛ با این توضیح كه ppm، واحدی برای اندازه گیری آلودگیهای موجود در مواد بوده و سازمان غذا و داروی آمریكا، میزانppmت 1/0 سرب در آب نباتها را مجاز میداند:
- رژ لب قرمز پُر رنگ L'Oreal با نام تجاری L’Oreal Colour Riche True Red دارای ppmت 65/0 سرب
- رژ لب شرابی کلاسیک L'Oreal با نام تجاری L’Oreal Colour Riche Classic Wine حاویppmت 58/0 سرب
- رژ لب قرمزپررنگ Cover Girl با نام تجاری Cover Girl Incredifull Lipcolor Maximum Red حاویppmت 56/0 سرب
- رژ لب قرمز Dior با نام تجاری Dior Addict Positive Red حاوی ppmت 21/0 سرب
تهدیدات سربی
مصرف مقادیر سمی سرب، همچنین باعث کاهش بهره هوشی(IQ) شده و پرخاشگری را در افراد افزایش میدهد.
زنان باردار و کودکان نیز از آسیب پذیرترین گروهها در برابر آلودگی با سرب بهشمارمی آیند، چراکه این ماده به راحتی از جفت عبورکرده، وارد مغز جنین میشود و از رشد و تکامل طبیعی آن جلوگیری میکند.
از این رو، گروههای طرفدار سلامت لوازم آرایشی، خواستار بازبینی فرمول محصولات آرایشی آزمایش شده و حذف سرب از ترکیبات اولیه رژ لبها، توسط شرکتهای تولید کننده شدهاند. آنها همچنین خواستار وضع قوانین سخت گیرانهتر سازمان غذا و دارو(FDA) در حمایت از مصرف کنندگان خانگی لوازم آرایشی هستند.
تولیدکنندگان کوتاه نمیآیند
در مقابل، گروههای صنفی تولیدكننده و فروشنده لوازم آرایشی نیز در پاسخ به این ادعاها و با هدف حمایت از شرکتهای بزرگ تولید کننده لوازم آرایشی، بیانیهای صادر کردهاند.
در این بیانیه آمده است: «با وجود اهانتهای پیوسته مدعیان در سالهای اخیر، حقیقت این است كه سرب، مادهای نیست که به شکل عمدی در محصولات آرایشی مورد استفاده قرار گرفته باشد و از ترکیبات آن به شمار آید، بلکه مادهای است که به شکل طبیعی در تمام محیطها وجود دارد و همه افراد خواسته یا ناخواسته به شکل روزانه با خوردن، آشامیدن و حتی تنفس کردن، در معرض آن قراردارند.
از سویی دیگر، میزان سربی که از طریق استفاده از رژ لب، وارد بدن خانمهای مصرف کننده میشود، هزار بار کمتر از میزان سربی است که ممکن است از راه خوردن، نفس کشیدن و نوشیدن آب به بدن آنها وارد شود.»
در ادامه این بیانیه تأكید شده كه نه تنها سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، میزان معینی از سرب را برای بزرگسالان، کودکان و زنان باردار خطرناک اعلام کرده، بلکه انجمن عطر و لوازم آرایشی آمریكا نیز قوانین محدود کننده دیگری بر آن افزوده که به میزان سرب موجود در رنگهای مصرفی برای رژ لبها مربوط میشود.
این انجمن همچنین اعلام كرده كه بررسیهای مداومی را برای کسب اطمینان از عدم میزان خطرناک سرب در لوازم آرایشی در برنامههای معمول خود دارد که تمام محصولات یاد شده در گزارش طرفداران سلامت محصولات آرایشی، از آن سربلند بیرون آمدهاند. با تمام این اوصاف، کارخانههای لوازم آرایشی مدعیاند در تلاشند که میزان سرب در محصولات خود را رفته رفته کاهش دهند و میگویند در 10 سال گذشته نیز آلودگیها و ناخالصیهای موجود در این محصولات از جمله سرب كاهش یافته است.
با این حال، تحقیقات محققان نشان داده است هنوز هم نمیتوان از سلامت كامل این محصولات اطمینان حاصل كرد.
صدف کوه کن
*مطالب مرتبط:
اثرات و عوارض مواد آرایشی یا درمانی و حساسیت های پوستی